Tez No İndirme Tez Künye Durumu
232850
A flexible approach for context-aware service selection in agent-mediated e-commerce / Etmen aracılı e-ticaret?de bağlam farkı gözeten servis seçimi için esnek bir yaklaşım
Yazar:MURAT ŞENSOY
Danışman: YRD. DOÇ. DR. PINAR YOLUM
Yer Bilgisi: Boğaziçi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control
Dizin:Ajanlar = Agents ; Elektronik ticaret = Electronic commerce
Onaylandı
Doktora
İngilizce
2008
170 s.
Bu tezde, servis müşterisi etmenlerin servis ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayacak servis sağlayıcıları seçmek için yardımlaştıkları bir e-ticaret ortamında, servis seçimi problemi incelenmiştir. Servis seçimi ile ilgili üç temel mesele bulunmaktadır: (i) müşterilerin servis sağlayıcılarla geçmiş ilişkilerinin betimlenmesi, (ii) servis sağlayıcılar ile ilgili yanıltıcı bilgilerin ayıklanması, (iii) müşterilerin gelişen servis ihtiyaçlarının ve bunların anlamsal ilişkilerinin yönetilmesi.Daha önceki yaklaşımlar müşterilerin servis sağlayıcılarla olan geçmiş ilişkilerini betimlerken sadece reytingleri kullanmaktadırlar. Reytingler belirli bir bağlamda verilirler. Ait oldukları bağlam reytingleri değerlendirmek için çok önemli olmasına karşın reytingler herhangi bir bağlamsal bilgiyi açıkça içermezler. Ayrıca, reytingler bir servis sağlayıcının verdiği servisin özelliklerini açıkça belirtmezler. Bir reyting bir müşterinin sadece belirli bir servis sağlayıcı ile ilgili sübjektif fikrini ifade eder. Reytingleri veren müşterilerin memnuniyet kriterleri ve beklentileri bilinemeyeceği için reytingleri yorumlamak neredeyse imkansızdır.Bu tezde, müşterilerin servis sağlayıcılarla olan geçmiş tecrübeleri, talep ettikleri ve aldıkları servisleri detaylı ve anlamsal olarak ifade edebilen bir ontoloji ile betimlenmektedir. Bir müşteri başka bir müşteri ile geçmiş tecrübelerini paylaşmaya karar verdiğinde, paylaşılan tecrübeleri alan müşteri, bu tecrübeleri kendi bağlam ve memnuniyet kriterlerine göre değerlendirebilmektedir. Reytinglerin yerine tecrübelerini paylaşarak, servis müşterileri servis sağlayıcıları daha doğru modelleyebilmekte ve böylece kendi ihtiyaçlarına en uygun servis sağlayıcıları daha iyi seçebilmektedirler.Bu tezde önerilen servis seçimi yaklaşımı, müşterilerin servis kavramlarını zamanla geliştirmelerine olanak sağlayacak kadar esnek, servis seçimi sırasında müşterilerin kendi memnuniyet kriterlerini ve bağlamlarını kullanmalarına olanak sağlayacak kadar bağlam farkı gözeten ve müşteri odaklı, ayrıca yanıltıcı ortamlarda bile başarılı servis seçimi yapabilecek kadar aldatmaya dayanıklıdır.
In this dissertation, we examine the problem of service selection in an e-commerce setting where consumer agents cooperate to identify providers that would satisfy their service needs the most. There are three major challenges related to service selection: (i) representing consumers' past dealings with providers, (ii) handling deceptive information and (iii) managing evolution of consumers' service needs and semantics.Previous approaches represent consumers' past dealings with providers only as ratings. Even though the context is crucial for interpreting the ratings correctly, ratings do not contain any contextual information explicitly. A rating merely represents subjective opinion of a consumer about a provider. Because, the satisfaction criteria and the expectations of the rater are unknown, it is almost impossible to make sense of a rating.In this dissertation, consumers? experiences with providers are represented with an ontology that can semantically capture the requested service and the received service in detail. When a consumer decides to share its experiences with a second consumer, the receiving consumer evaluates the experience using its own context and satisfaction criteria. By sharing experiences rather than ratings, the consumers can model providers more accurately and thus can select providers that are better suited for their needs.The proposed service selection approach in this dissertation is flexible enough to enable consumers to evolve their service semantics over time; context-aware and consumer-oriented to enable consumers to use their own satisfaction criteria and context during service selection; and robust to deception to lead satisfactory service selections even in highly deceptive environments.