Bu araştırmada Dünya'da ilk kez Almanya'nın oluşturduğu fitness merkezlerine özgü kalite standart (DIN-33961) normlarını Türkiye ile karşılaştırmalı olarak incelemek, fitness paydaşlarının perspektifinden standartların ne olması gerekliliğini anlamak ve DIN-33961 gerekliliklerini dikkate alarak çalışma kapsamındaki merkezlerde fitness kalite ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
Bu araştırma nitel ve nicel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılarak karma yöntem ile yapılmıştır. Nitel bölümün ilk aşamasında standart alanlar ve bu standart alanların ayrıntıları belge karşılaştırma ile ele alınmıştır. Araştırmanın bu aşamasında Almanya'da oluşturulan DIN 33961-1 Temel Gereklilikler standart alanları ile "Türkiye Vücut Geliştirme ve Fitness Federasyonu Özel Spor Salonları Talimatı" standart alanlarının ortak kategoriler ve farklı kategoriler barındırdığı belirlenmiştir. Ayrıntılar açısından ele alındığında ise Türkiye Vücut Geliştirme ve Fitness Federasyonu Özel Spor Salonları Talimatı temel gereklilikler içerisinde yer alan hizmet gereklilikleri, sözleşme gereklilikleri, ilgilenme konsepti antrenman programı akışı gibi bazı standart alanlara hiç değinmemiş ve aletli kardiyo, kuvvet antrenman gereklilikleri ve grup antrenman gereklilikleri gibi bir ayrıma gidilmemiştir.
Araştırmanın nitel bölümünün ikinci aşamasında fitness katılımcıları perspektifinden standartların ne olması gerekliliğine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi amacıyla 13 katılımcı ile görüşülmüştür. Yapılan içerik analizi incelendiğinde katılımcıların DIN-33961 gerekliliklerine benzer temalara değindiği ortaya çıkartılmıştır.
DIN-33961 gerekliliklerini dikkate alarak çalışma kapsamındaki geliştirilen fitness merkezleri kalite ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik çalışması dört farklı (Ön deneme N=15 Pilot çalışma N= 480 AFA N=400 DFA N=431) örneklem grup üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde fitness merkezleri hizmet kalite ölçeğinin AFA'dan elde edilen 5 alt boyut 30 maddelik toplam varyansının %63,49 açıklayan yapısı DFA'dan elde edilen x2/sd:3,23 CFI:0,95 NFI:0,93 uyum değerleri ile doğrulanmıştır. Aynı zamanda yakınsak geçerliliği için çıkartılan AVE, CR ve CA değerlerinin yeterli düzeyde olduğu ortaya konmuştur.
Sonuç olarak araştırmanının nitel bölümlerinde Türkiye'de mevcut talimat ve yönetmelikler ile Almanya'da fitness merkezleri için oluşturulan gereklilikler standart alan ve içerik açısından karşılaştırılmış ve katılımcı gruplarla görüşmelerin sonuçlarından faydalanarak Türkiye için yerel şartlara uygun "Fitness Merkezleri Kalite Standartları ve Sertifika Sistemi Modeli" önerilmiştir. Aynı zamanda, Fitness Merkezleri Hizmet Kalitesi Ölçeğinin kullanılabilir bir yapıya sahip olduğunu belirlemiştir.
Anahtar sözcükler: Fitness merkezi; kalite standartları; karma yöntem; ölçek geliştirme
|
In this study, it is aimed to comparatively examine quality standard norms specific to fitness centers (DIN -33961), first developed by Germany, with Turkey; to understand what standards to be from the perspectives of fitness stakeholders; and to develop quality assessment scale in fitness centers in study scope by considering the requirements of DIN -33961.
This study was carried out with mixed method by using qualitative and quantities study methods and techniques. In the first stage of qualitative section, the standard areas and details of these standard areas were discussed through document comparison. In this stage of the study, it was identified that the standard areas of DIN 33961-1 General Requirements, formed in Germany, and standard areas of "Private Sport Areas of "Turkish Bodybuilding and Fıtness Federation Directive" incorporated common categories and different categories. When considered, in terms of details, it was not mentioned about some standard areas such as service requirements, contract requirements, dealing concept, and training program flow taking place among general requirements of Private Sport Areas of Turkish Bodybuilding Fıtness and Arm-wrestling Federation Directive at all, and any distinction such as the requirements of cardiotraining with training with stationary training equipment, strength training with stationary training equipment, and group training was not made in regulations.
In second qualitative section of the study, 13 participants were interviewed in order to evaluate their views regarding what standards to be from the perspectives of fitness participants. When content analysis was examined, it was revealed that stakeholders mentioned about common themes similar to DIN-33961 requirements.
Considering DIN-33961 requirements, specialization centers developed in specialization scope were realized in 4 different sample groups (Pretest, N= 15; Pilot Study, N= 480; AFA, N= 400; DEA, N= 431). When the results were examined, the structure consisting of 5 sub dimensions and 30 items accounting for 63.49% of its total variable of Service Quality in Fitness Centers Scale, obtained from AFA, was confirmed by compliance values of x2/sd:3.23 CFI:0.95 NFI:0.93, obtained from DFA. It was also revealed that AVE, CR and CA values derived for convergent reliability were at the sufficient level.
As a result, in qualitative section of training, the directives and regulations existing in Turkey were compared with the requirements formed in Germany for fitness centers as standard area and content and, utilizing the results of interviews with stakeholder groups, model of alternative quality standards and certification system in fitness centers that are fit to local conditions for Turkey was proposed. In quantitative stage, it was identified that Quality Assessment Scale in Fitness Centers had a usable structure.
Keywords: Fitness; quality standards; mixed method; scale development |