Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
553463		Montessori eğitimi alan ve almayan okul öncesi dönemdeki çocukların oyun davranışlarının incelenmesi / Investigation of preschool children's play behaviors in montessori and non montessori preschools Yazar:SEVİNÇ UÇAR Danışman: DOÇ. DR. ENDER DURUALP Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı Konu:Eğitim ve Öğretim = Education and Training ; Psikoloji = Psychology Dizin:Akran = Peer ; Ankara = Ankara ; Anneler = Mothers ; Okul öncesi dönem = Preschool period ; Okul öncesi eğitim = Preschool education ; Okul öncesi çocuklar = Preschool childrens ; Oyun davranışı = Play behaviour ; Oyunlar = Games ; Öğretmenler = Teachers	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 124 s.
Bu çalışmada; Montessori eğitimi veren özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocuklar ile MEB programı uygulayan özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların oyun davranışlarının, anne-baba ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ili Çankaya ilçesinde bulunan Montessori eğitimi veren özel okul öncesi eğitim kurumları ve MEB programı uygulayan özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 36-72 aylık çocukların anne-babaları (n=243) ve öğretmenleri (n=46) oluşturmaktadır. Çalışma grubundaki çocukların akran oyun davranışlarını incelemek amacıyla Fantuzzo, Mendez ve Tighe (1998) tarafından geliştirilen; Ahmetoğlu, Acar ve Aral (2016, 2017) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan "Penn Etkileşimli Akran Oyun Ölçeği Ebeveyn Formu (PEAOÖ-E)", "Penn Etkileşimli Akran Oyun Ölçeği Öğretmen Formu (PEAOÖ-Ö)", çocukların ve anne-babalarının sosyodemografik özelliklerini içeren "Anne-Baba Genel Bilgi Formu" ile öğretmenlerin sosyodemografik ve mesleki özelliklerini içeren "Öğretmen Genel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik testlerden Bağımlı Örneklem t Tesi (Independent Samples t Test) ve Bağımsız Örneklem t Testi (Paired Samples t Test), tanımlayıcı istatistiksel metotlar (yüzde, ortalama, maksimum ve minumum değerler) kullanılmıştır. Araştırmada; her iki gruptaki anne-babalarının büyük çoğunluğunun 36-40 yaş aralığında olduğu, çalıştığı, çoğunluğunun çekirdek aileye ve tek çocuğa sahip olduğu görülmektedir. Montessori eğitimi uygulayan ÖOÖEK'da çalışan öğretmenlerin MEB programı uygulayan ÖOÖEK'ndaki öğretmenlere göre daha genç oldukları, lisans/lisansüstü mezuniyet oranının daha yüksek olduğu görülmektedir. Her iki grupta da öğretmenlerin, çocukları her gün açık havaya çıkardıkları, Montessori eğitimi veren okullarda günlük açık hava saatinin sadece okuldan okula değiştiği, okul bazında ise her okulun standart bir açık hava saati uygulamasının bulunduğu tespit edilmiştir. MEB programı uygulayan kuramlarda ise açık hava saatinin kurumdan kuruma ve aynı kurumda çalışan öğretmenden öğretmene değişiklik gösterdiği saptanmıştır. Montessori okullarında çalışan öğretmenlerin Montessori eğitimi almış ya da hali hazırda eğitim alıyor oldukları ve bu eğitimleri kurum müdürlerinin verdiği belirlenmiştir. Hem öğretmen (PEAOÖ-Ö) hem de ebeveyn formunun (PEAOÖ-E) "oyun etkileşimi" ve "oyunun bozulması" alt faktörlerinden alınan puanlar arasındaki farklılık anlamlı değilken (p>0,05), "oyundan kopma" davranışında Montessori eğitimi veren ÖOÖEK devam eden çocuklar yönünde anlamlı farklılık bulunduğu görülmüştür (p<0,05). Araştırmaya alınan çocukların akran oyun davranışlarının anne-baba ve öğretmen görüşleri arasında farklılık bulunup bulunmadığı incelenmiş; "Oyun Ektileşimi, Oyunun Bozulması ve Oyundan Kopma" faktörlerinin tümünde anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. "Oyun Etkileşimi ve Oyunun Bozulması" alt faktörlerindeki anlamlılık öğretmen görüşü yönünde farklılık gösteriyor iken "Oyundan Kopma" alt faktörü anne-baba görüşü yönünde anlamlı farklılık göstermektedir. Okul öncesi dönem üç-altı yaş arasını kapsayan bir dönemdir. Bu yaş aralığı çocukların akranları ile yoğun bir şekilde oyun oynadıkları bir dönemdir. Akranları ile oyun oynamanın bir sonucu olarak çocuklarda "Oyun Etkileşimi" alt faktörünün altında bulunan "arkadaşı ile oyuncağını paylaşma, oyun esnasında olumlu duygular gösterme" gibi olumlu oyun davranışları ve "Oyunun Bozulması" alt faktörünün altında bulunan "arkadaşının oyuncağını zorla alma, ağlama, kızgınlık gösterme" gibi olumsuz oyun davranışlarını gösterme durumları olağandır. Araştırma sonucundan da anlaşılacağı üzere hem öğretmen hem de anne-baba görüşlerine bakıldığında çocukların olumlu ve olumsuz oyun davranışları okul türüne göre farklılık göstermemektedir. Diğer bir ifade ile Montessori eğitimi alan ve almayan okul öncesi dönem çocuklarının olumlu ve olumsuz sayılabilecek oyun davranışlarında farklılık bulunmamaktadır. Bu sonuca göre diyebiliriz ki çocuğun bulunduğu her yerde oyun da mevcuttur ve bu durum okul türüne göre farklılık göstermemektedir. Fakat okul türüne göre farklılık gösteren nokta ise "Oyundan Kopma" alt faktöründedir. "Oyun grubunun dışında gezinir, oyuna katılmayı reddetme" gibi davranışları içeren "Oyundan Kopma" alt faktörünün puanları Montessori eğitimi alan çocuklarda yüksek çıkmıştır. Yani oyundan kopma davranışı Montessori eğitimi alan çocuklarda daha sık görülmektedir. Bunun sebebi de Montessori eğtiminin ilkelerinden çocuğa saygı, özgür seçim ilkesi, konsantrasyon ile açıklanabilir. Montessori okullarında çocuklar hiçbirşey için oyun oynamak için dahi zorlanmazlar. Dolayısıyla çocuk istediği zaman oyuna katılır, istemediğinde ise sınıfta serbest gezmede özgürdür. Anahtar Kelimeler: Akran, Montessori Eğitimi, Okul Öncesi Dönem, Okul Öncesi Eğitim, Oyun
The aim of this study is to analyze the peer play behaviors of preschool children according to views of their teachers and their parents by the type of school. The research sample consisted of parents of 36-72 months old children attending Private Montessori Preschools and Private Preschools in Çankaya, Ankara (N = 243) and teachers working in these schools (N = 46). Penn Interactive Peer Play Scale-Parent Form (PIPPS-P) and Penn Interactive Peer Play Scale-Teacher Form (PIPPS-T) that were developed by Fantuzzo, Mendez and Tighe (1998) and were made its adaptation to Turkish by Ahmetoğlu, Acar and Aral (2016, 2017), General Information Form "including sociodemographic characteristics of children and their parents and General Information Form which includes sociodemographic and professional characteristics of teachers were used. The study was designed in quantitative research approach and survey method was used. While analyzing the data, Independent Sample t Test, Paired t Test and descriptive statistical methods were used. In the result of the study; it is seen that the majority of the parents in both groups are between 36 and 40 years of age, they have a job and they work, have a nuclear family, and have one child. It is observed that teachers working in Montessori Private Schools are younger, have higher level education than the teachers working in Private Schools. It was found that all of the teachers allow outdoor time to children in daily routine in both groups. Outdoor time span varies from school to school at Montessori Private Preschools. Outdoor time span varies from school to school besides it varies from teacher to teacher in the same school at Private Preschools. It has seen in the research that Private preschools' teachers didn't take Montessori teacher training and Montessori preschool teacher's took Montessori teacher training. It was determined that the teachers working in the Montessori preschools took Montessori trainings from the school director that they are working for. Factor Analyses showed that there is no significant difference in the scores of "Play Disruption" and "Play Disconnection" factors of Penn Interactive Peer Play Scale-Parent Form (PIPPS-P) and Penn Interactive Peer Play Scale-Teacher Form (PIPPS-T) (p>0,05). There is significant difference in the third factor of both scales: "Play Disconnection" (p<0,05). Teacher scores are higher than parents' scores. In addition, the opinions of the teachers who participated in the research were compared with the opinions of parents. Factor analyes show that there is significant different in all areas (p<0,05). Teacher's scores are higher than parents' scores in tha factors of "Play Disruption" and "Play Disconnection". Parents' scores are higher than teachers' scores in factor of "Play Disconnection". Preschool is a period from three to six years. This age range is a period in which children play with their peers. As a result of playing with peers, positive play behaviors ("Play Interaction") such as sharing his/her toy with a friend, showing positive emotions during the play and negative play behaviors ("Play Disruption") such as usurping his/her friend toys, crying, showing agression are common play behaviors of preschool children. As a result of the study, both the teachers and parents' opinions show that the positive and negative play behaviors of children do not differ according to the type of school. In other words, there is no difference between the positive and negative play behaviors of preschool children who attend Montessori and who attend Non-Montessori schools. According to the result, we can say that wherever there is a child there is play and this situation does not differ according to the type of school. However, according to the type of school, the point that differs is about "Play Disconnection". The scores of the "Play Disconneciton" which includes play behaviors such as wandering outside the play group, refusing to participate in play are high in Montessori group. In other words, "Play Disconnection" behaviors are more common in children who are attending Montessori schools. The reason for the result can be explained by the principles of Montessori education. The principle of free choice and respect to the child. In Montessori schools, children are not forced for anything even play. Therefore, the child participates in the play whenever he/she wants. If he/she doesn't want to participate in the play it is okey for teachers so children are free walking in a classroom, outside the play group. Key Words: Montessori Education, Peer, Peer Play Behaviors, Play, Preschool Education.