Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
365593		Model-driven variability management in choreography specification / Koreografi tanımında model tabanlı değişkenlik yönetimi Yazar:SELMA SÜLOĞLU Danışman: PROF. DR. ALİ HİKMET DOĞRU ; YRD. DOÇ. DR. BEDİR TEKİNERDOĞAN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control Dizin:	Onaylandı Doktora İngilizce 2013 378 s.
Bu tezde, değişkenlik yönetimini ve koreografi belirtimini bir modelde birleştiren, koreografi modelinde model odaklı değişkenlik yönetimi önerilmiştir. Servis Odaklı Mimari (SOM), servis kullanıcılarını, sağlayıcılarını ve arabulucuları içeren ve yeniden kullanılabilir bir mimari temelinde organizasyonların kendi içinde ve organizasyonlar arası birliktelikler gerektiren sistemlerin gerçeklenmesine olanak sağlar. Servisleri biraraya getirmek ve onların tümleştirilmesini sağlamak için SOM?da orkestrasyon ve koreografi kavramları kullanılır. Bu iki kavram birbirleriyle sıkı ilişkiler içerisinde olan sistem mimarisinin birbirleriyle ilişkili bakış açılarıdır. Mimari seviyede, yeniden kullanılabilirliği sağlamada yaşanan zorluklarla baş etmek için orkestrasyon ve koreografi değişkenlik tanımlamalarına göre uyarlanır. Değişkenliği orkestrasyon ve koreografi seviyesinde destekleyen birçok yaklaşım bulunmaktadır. Ancak şu anki koreografi dillerinde değişkenlik tanımlamalarına açık bir şekilde değinilmemiş olup değişken orkestrastyonlarla bütünleştirilmesi yapılmamaktadır. Birbirleriyle ilişkili olan servislerin tutarlı bir şekilde değişkenlik ilişkilendirilmesi ve bu ilişkilendirmeye göre konfigüre edilmesi koreografi dili seviyesinde ele alınmamıştır. Ayrıca, varolan değişken koreografilerin kullanımı konusunda dil seviyesinde destek verilmemektedir. Bir metamodel ve gerçekleştirimi olan XChor dili anlatılmış olup XChor dili servis değişkenlik gereksinimlerine ve servis etkileşim örgülerine göre geçerlenmiştir. XChor modellerini ön ve son analizlerini yapmak, değişkenliği tutarlı bir şekilde ilişikilendirerek modelleri konfigüre etmek ve varolan dillere dönüştürmek için XChorS aracı geliştirilmiştir. XChor modellerinin Özellikli Geçiş Sistem modellerine dönüştürülme kuralları tanımlanarak ve gerçeklenerek XChor modellerinin doğrulanması adım adım anlatılmıştır. Son olarak yazılım üretim bantlarında varlık ve yapı birimlerinde değişkenlik yönetiminin XChor metamodeli ve dili ile nasıl yapılacağı gösterilmiştir. Durum senaryoları gösterim amaçlı sunulmuştur.
In this thesis, model driven variability management in choreography model is introduced, which brings variability management and choreography specification together in one single model. Service Oriented Architecture (SOA) is a means of facilitating inner and inter-organizational computing which reveals a reusable architecture comprising service consumer, producer and broker. To achieve assembling and composition of services, orchestration and choreography concepts are utilized, which are two interrelated views of the system architecture. In the architectural level, orchestration and choreography models are tailored by variability specifications in order to deal with reuse challenge. Several approaches have been introduced to support variability in orchestration and choreography languages. Unfortunately, variability specifications are not explicitly addressed in current choreography languages and are not integrated with variable orchestration specifications. Specification of consistent variability binding and configuration of interacting services accordingly have not been considered in the choreography language level. Moreover, there is a lack of support to reuse existing choreographies. A metamodel and its realization, XChor language is presented and validated with regard to service variability needs and service interactions patterns. XChorS Tool is developed to facilitate pre and post analysis of models, configuration of models regarding variability bindings in a consistent way and transformation of models to existing languages. Verification of XChor models is enabled and implemented by means of transforming to a model checking system, Featured Transition Systems. Lastly, variability management of assets and artifacts in software product lines with the help of XChor metamodel and language is explained. Case studies are provided for demonstration purposes.