Tez No İndirme Tez Künye Durumu
391536
Yeni lisan hareketi: Doğuşu, gelişmesi, sonuçları / New language movement: The emergence, the development, the results
Yazar:ÜLKÜ AKGÜN
Danışman: PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN
Yer Bilgisi: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Dil = Language ; Dil bilinci = Language consciousness ; Dil gelişimi = Language development ; Dil çalışmaları = Language studies ; Dil özellikleri = Language features ; Dilde sadeleştirme = Language simplification ; Genç Kalemler dergisi = Genç Kalemler magazine ; Türk milliyetçiliği = Turkish nationalism ; Türkçe = Turkish ; Yeni Lisan Akımı = New Language Movement
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
185 s.
Dilin sadeleştirilmesi meselesi Türk dilinin yabancı etkilere maruz kaldığı andan itibaren gündeme gelen ve tarihi çok eskilere kadar giden bir harekettir. Yeni Lisan hareketi özellikle Tanzimat'tan beri dile getirilen bu çabaların sistemleştirilmiş bir şekli olarak karşımıza çıkar. Bununla birlikte Yeni Lisan hareketinden önce bunu hazırlayan birçok etken mevcuttur. Bu hareketin toplumda yankı bulmasını sağlayan en önemli etkenler hiç şüphesiz II. Meşrutiyet'in (1908) ilanıyla ortaya çıkan serbestlik ortamı ve Balkanlarda ve Osmanlı unsurları arasında yayılmaya başlayan milliyetçilik hareketleridir. Bir kavmin millîleşmesi, millî bir bilinç kazanması için öncelikli olan dilde millîleşmeyi sağlamaktır. İşte Yeni Lisan hareketinin başlatıcılarının gerçekleştirmek istedikleri düşünce budur. Böylelikle, onlar dilde ve edebiyatta millî birliği sağlayarak Osmanlı toplumunu bir arada tutmayı ve medenî milletler seviyesine ulaştırmayı hedeflemiştir. Yeni Lisan hareketi Selanik'te yayımlanan Genç Kalemler dergisinde başlayıp gelişmiştir. Hareketin öncüleri Ömer Seyfeddin, Ziya Gökalp ve Ali Canip'tir. Yeni Lisancıların esas meselesi Türk dilini sadeleştirerek halkın diline ulaşmaktır. 1911'de başlayan bu hareket yaşanan Balkan Savaşları'nın da etkisiyle yavaş yavaş bütün Türk aydınları arasında yayılmaya başladı.Bu çalışmada Türk Dilinin sadeleşmesi açısından en önemli merhaleyi teşkil eden Yeni Lisan hareketinin doğuşu, gelişmesi ve sonuçları değerlendirilmeye çalışıldı.
The matter of language simplification is a movement becomes the main topic of conversation since Turkish language has been exposed to foreign languages and dates back to old times.Yeni Lisan (New Language) Movement especially emerges as a systematised form of these efforts which are given to voice since Tanzimat. However, there are many factors which set up this before Tanzimat. The key factors enabling to have repercussions in society are undoubtly emerging realm of liberty after II. Meşrutiyet (1908-Constitutional Period) and nationalist movements spreading in Balkan Peninsula and between Ottoman constituents. The prior condition of nationalization, and acquisition of national consciousness of a people is to provide simplification in language. It was this idea that the initiators of the Yeni Lisan movement wished to realize. In this way, they aimed at hold together Ottoman society and raise it to the level of civilized nations through providing national unity in language and literature. Yeni Lisan movement started and developed with Genç Kalemler journal published in Selanik. The pioneers of the movement was Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp and Ali Canip. The main concern of Yeni Lisan was approaching to the language of people through simplifying the Turkish language. Beginning at 1911, this movement gradually started to spread to Turkish intelligentsia because of Balkan Wars.In this study, the birth, the development and effects of Yeni Lisan movement which contitutes the most important phase in the sense of simplification of Turkish language was tried to evaluate.