Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
885143		Nehcü'l-Belâga'nın Alevî yazılı kaynaklarından buyruklar üzerindeki etkisi / The effects of Nahj al-Balagha on buyruks the written sources of Alevism Yazar:HİKMET YÜKTAŞIR Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL YURTALAN Yer Bilgisi: Hitit Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı Konu:Din = Religion Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2024 143 s.
Tarihî sürece baktığımızda hiçbir dinî düşünce ve yapı ilk ortaya çıktığı şekliyle varlığını devam ettirememiştir. Buna Alevîlik inancı da dâhildir. Bu yapıdaki değişimleri takip edebilmenin yollarından birisi de ilgili dinî yapının ürettiği metinlerin bilimsel yöntemlerle izlenmesidir. Bu sebeple ilgili dinî yapının bilinebilmesi için tarihsel arka planının ve metinlerinde kullanılan kavramların iyi etüt edilmesi gerekmektedir. Nehcü'l-belâga'da geçen bazı temel İslâm Mezhepler Tarihi'ne ait kavramların izlerinin ne ölçüde Buyruklar'da yer aldığının tespiti Buyrukların ve Alevîliğin tarihsel ve inançsal yapısının ve kökeninin anlaşılmasını daha da kolaylaştıracaktır. Tezimiz iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Nehcü'l-belâga ve Buyruklar hakkında genel bilgiler verilmiştir. Bunun yanında ilk bölümde Nehcü'l-belâga'nın Hz. Ali'ye aidiyeti ve müellifi konusunda İslâm âlimleri arasında yaşanan tartışmalar ile Buyrukların ne zaman ortaya çıktığı, muhtevasının hangi düşünce ve oluşumlardan etkilenerek oluştuğu konuları ön plana çıkartılmıştır. İkinci bölümde ise Nehcü'l-belâga'nın Buyruklar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Eserde Hz. Ali'ye nispet edilen siyasî, sosyal, dinî nitelik taşıyan ve onun siyasî kişiliğini ortaya koyan mektuplar analiz edilmeye çalışılmıştır. Nehcü'l-belâga incelendiğinde eserde Mezhepler Tarihi alanı ile ilgili birçok kavramın mevcut olduğu görülmüştür. Hz. Ali'nin Alevî inanışında merkezi bir konuma sahip olduğu düşünüldüğünde Nehcü'l-belâga'nın Buyruklar üzerinde etkisinin olup olmadığının incelenmesi Buyrukların kökeni ve muhtevası açısından önem arz etmiştir. Nitekim yapmış olduğumuz incelemeler sonucunda Buyruklar üzerinde Nehcü'l-belâga'nın etkisinin olduğu görülmüştür. Bununla birlikte her iki eser arasında farklılıkların da bulunduğu ve etkilerin sınırlı kalabildiği tespit edilmiştir.
When we look at the historical process, no religious thought and structure has been able to continue its existence as it first emerged. This includes the Alevî faith. One of the ways to follow the changes in this structure is to follow the texts produced by the relevant structure with scientific methods. For this reason, in order to know the relevant religious structure, its historical background and the concepts used in its texts should be well analyzed. Determining the extent to which the traces of some of the concepts of the History of Sects in Nahj al Balagha are included in the Buyruk will make it easier to understand the historical and religious structure and origins of the Buyruk and Alevîsm. Our thesis consists of two parts. In the first part, general information about Nahj al-Balagha and the Buyruk is given. In addition, in the first part, the debates among Islamic scholars about the authorship and authorship of Nahj al-Balagha by Hazrat Ali and when the Buyruk emerged and which thoughts and formations influenced its content were brought to the forefront. In the second part, the influence of Nahj al Balagha on the Buyruk is analyzed. Hazrat Ali's political, social and religious letters that reveal his political personality were analyzed. When Nehj sl Balagha is analyzed, it is seen that there are many concepts related to the field of History of Sects in the work. Considering that Hazrat Ali has a central position in Alevî belief, it was important to examine whether Nehj al Balagha had an influence on the Buyruk in terms of the origin and content of the commandments. As a matter of fact, as a result of the examinations we have made, it has been seen that Nehj al Balagha has an influence on the commandments. However, it has also been determined that there are differences between both works.