Avrupa Birliği'nin temel prensiplerinden olan serbest ticaret ile fikrî mülkiyetin korunması; başka bir deyişle, kamu yararı ile kişisel kullanım özgürlüğü arasında denge kurmaya çalışan bir ilke doğmuştur. Bu marka hakkının tükenmesi ilkesidir. Bu anlamda marka hakkının tükenmesi, marka hakkı sahibinin yetkilerine getirilen bir sınırlamadır.Tükenme ilkesi başlangıçta bir iç hukuk problemi olarak görülmekteydi, daha sonra fikrî ürünlerin üzerine konulduğu malların ihracat ve ithalata konu olması ile birlikte uluslararası boyutta önem kazanmıştır. Bunun sonucunda da tükenme ilkesi, TRIPS, WIPO gibi bir çok uluslararası antlaşmaya konu olmuştur.TRIPS ile, piyasadaki fiyat farklılıklarını, rekabeti önleyici hareketleri ve piyasanın bölünmesini önlemek amacıyla menfaatler arasında denge kurmak istenmiş ancak bu sağlanamamıştır. Bunun sonucunda da, TRIPS'i imzalayan ülkelerde değişik tükenme rejimleri uygulanmaya devam etmiştir. Böylece, hakkın tükenmesi ilkesinin, tükenmenin etkilerini doğurduğu coğrafi alana göre belirlenen üç çeşidi ortaya çıkmıştır. Bunlar, ülkesel, bölgesel ve uluslararası tükenme ilkeleri olarak sıralanır.Avrupa Topluluğu kanun koyucusu 1976'da bir Ortak Pazar oluşturmayı garantileyebilmek için üye ülkelerin marka hukuklarını uyumlaştırmak amacıyla Topluluk çapında tek tip bir marka korumasını gerçekleştirmeye karar vermiştir. Çalışmalar sonucunda, Avrupa Birliğinde, bölgesel tükenme ilkesi, Marka Yönergesi'nin 7. maddesinin I. fıkrasında düzenlenmiştir.Yönerge'nin anılan hükmü ile tükenme ilkesinin düzenlenmesinden sonra, ATM'de bölgesel tükenme ilkesi yönünde kararlar vermeye başlamıştır. Bu bağlamda, ATM'nin bölgesel tükenme ile sağlamaya çalıştığı temel amaç; Birlik içinde malların serbest dolaşımının sağlanması, pazarın bölünmesinin önüne geçilmesi ve üye ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarının ortadan kaldırılmasıdır.Türk Hukukunun AB Hukukuyla uyumlaştırılması amacıyla, Türk marka hukukunda MarkKHK ile gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, MarkKHK'nın 13. maddesinde marka hakkının tükenmesi düzenlenmiştir.
|
The protection of free trade which is one of the basic principles of EU and of intellectual property right, namely a principle trying to establish a balance between the public benefit and personal use freedom has revealed. This principle is the trade mark right exhaustion principle. In this sense, trade mark exhaustion is a limit made on the authorization of trade mark owner.With TRIPS, it has been desired to establish balance between interests by the aim of preventing the price differences in the market, the movements preventing competition and the division of the market but this has not able to be provided. As a result of this, in the countries signing TRIPS various exhaustion regimes have been applied continuously. So three types of the principle of the right exhaustion that have been determined according to the geographic area where the effects of exhaustion have been brought forth have revealed. These are classified as national, regional and international exhaustion principles.EC law maker has decided to realize a one type trade mark protection all around the community in 1976. As a result of the studies, regional exhaustion principle has been arranged in the 7th article of Trade Mark Directive.After the regulation of exhaustion principle with so-called decree of the Regulation, ECC has started to take decisions in the direction of regional exhaustion principle. In this context, the essential aim ECC has tried to provide with regional exhaustion principle is to provide free movement of goods in the Union. |