Tez No |
İndirme |
Tez Künye |
Durumu |
349954
|
|
Bireysel ve kolektif kimliklerin inşasında tarih algısının rolü / The role of perception of history on the construction of individual and collective identities
Yazar:AKİF PAMUK
Danışman: PROF. DR. HALİL EKŞİ ; YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKSOY
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı / Tarih Eğitimi Bilim Dalı
Konu:Sosyoloji = Sociology ; Tarih = History
Dizin:Cinsel kimlik = Gender identity ; Dini kimlik = Religious identity ; Etnik kimlik = Ethnic identity ; Kültür tarihi = Cultural history ; Kültürel kimlik = Cultural identity ; Milli kimlik = National identity ; Milli tarih = National history ; Politik kimlik = ; Sosyal inşaa = Social construction ; Sosyal inşaa = Social construction
|
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2013
217 s.
|
|
Ben ve öteki, biz ve öteki arasındaki etkileşim ile inşa edilen kimlik, aynı zamanda kolektif
kimlikle bireysel kimlik arasındaki etkileşim ve gerilim sonucunda inşa edilir. Bu açıdan
bakıldığında kimliğin iki yönü vardır. Bunlardan ilki kolektif kimliktir. Kolektif kimlik, belirli
bir insan grubunun kendi hakkındaki bilinci ve duygusuyla ilişkilidir; topluluğun kendine
özgü niteliklere sahip olduğu ve biricikliği yönündeki bilinci ve aidiyet duygusudur. Diğeri
ise bireysel kimliktir. Bireysel kimlik; farklı bağlamda, farklı bir olay karşısında bireyin
yeniden konumlanışıdır. Bu yeniden konumlanış bireyin aynı olay karşısında bile farklı
zamanlarda farklı tavırlar sergilemesine neden olur.
Bu çalışma bireysel ve kolektif kimliklerin inşasında tarih eğitiminin rolünü tartışmaktadır.
Araştırmada kimlik ve tarih eğitimi ilişkisi irdelendiğinden araştırma konusunun doğal
ortamda incelenmesi ve katılımcıların kimliklerini nasıl anlamlandırdıkları, farklı bağlamlarda
nasıl inşa ettikleri ve inşa ederken tarihi nasıl kullandıkları araştırılma yoluna gidilmiştir. Bu
göstergeler ışığında araştırmanın amaçları nitel araştırma yöntemlerinden "gömülü teori"
(grounded theory) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada gömülü teori ile özdeşleşmiş
olan "kuramsal örnekleme yöntemi" kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama araçları
yapılandırılmamış görüşme ve odak grup görüşmesidir. Araştırmada iki çalışma grubu
bulunmaktadır. Bunlardan ilki bireysel mülakatların yapıldığı 5 kadın ve 3 erkekten oluşan
çalışma grubudur. İkinci çalışma grubu ise örnek olay tasarımlarının tartışıldığı ve odak grup
görüşmelerin yapıldığı gruptur. Bu çalışma gurubunda sekiz farklı örnek olay tasarımı
üzerinden yapılan odak grup görüşme ve 26 katılımcı yer almaktadır. İkinci çalışma grubu
oluşturulurken bağlamlarına göre farklı kimlikleri temsil ettiği düşünülen bireyler odak gruba
dahil edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde "Maxqda 2" bilgisayar programından
yararlanılmıştır. Veriler açık, eksensel ve seçici kodlamaya göre analiz edilmiş ve kategoriler
oluşturulmuştur.
Araştırma sonucunda tarihin kimliğin inşasında kullanımı ile ilgili yapılan odak grup
görüşmeler sonucunda temellendirme, ikna etme, inkar etme, demagoji, refleksif düşünmevi
kategorileri ortaya çıkmıştır. Kategorilerin kendi aralarındaki ilişkileri tanımlamak aynı
zamanda en önemli kategorinin ortaya çıkması anlamına gelmektedir. Bu kategori öz kategori
(core category) olarak adlandırılmaktadır. Tarihin, kimliğin inşasında kullanımının öz
kategorisi meşrulaştırmadır. Diğer bir deyişle kimliğin inşasında tarih ve tarih eğitimi mevcut
tarih anlatısını yeni kuşaklara aktararak, bireylerin kimliklerinin inşasında meşrulaştırma
işlevi görmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tarih, Kimlik, Kimliğin İnşası, Meşrulaştırma, Gömülü Teori
|
|
Identity, which is constructed through the interaction between the self me and the other, and
or we and the other, is also built up as a result of an interaction and/or tension between
collective identity and individual identity. Judging from this point of view, identity has two
aspects. The first one is the collective identity. Collective identity is related to the
consciousness and emotions of a specific group of people. It is a sense of belonging and
consciousness towards uniqueness and distinctive characteristics of the community. The other
one is individual identity. Individual identity is the re-positioning of an individual in the
presence of different contexts. This re-positioning might require an individual to respond
differently at different times, even to the same incident.
This study discusses the role of history education in the construction process of individual and
collective identities. As the study focuses on examining the relationship between identity and
history education, how the participants give meaning to their identities, how they construct
their identity in different contexts and how they use history in this construction process have
been investigated in its natural habitat. To this end, grounded theory, a qualitative research
methodology, has been employed. The data collection instruments of the study are
unconstructed interviews and focus group interviews. The first instrument is the working
group interviews conducted with 5 females, 3 males and the second instrument was employed
with a group with whom sample incident projections were discussed and the focus group
meetings were held. This focus consists of focus group interviews administered through 8
case study designs on 26 participants. During the establishment of the focus groups,
individuals that were thought to be representative of different identities according to their
context have been included. The analysis involves open, axial and selective processes and,
categories were formed accordingly. 'Maxqda 2' computer software has been used in the
analysis of the data.
The focus group meetings on the use of history in identity construction revealed the categories
of establishing basis, persuading, denying, demagogy and reflexive thinking. Defining the
relationship between categories also resulted in the emergence of the most important
category. This category is identified as the core category. The core category regarding the use
of history in the construction of identity is legitimization.In other words, in the construction
of identity, the history and history education have a role oflegitimization by transferring the
current history narrative to new generations.
Key words: History, Identity, Construction of Identity, Legitimization, Grounded Theory |