Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
124153		Ebeveyn sağlık inanç ölçeğinin Türkiye'deki geçerlilik ve güvenirlik çalışması / The Validity and reliability analysis of "Parent Health Belief Scale" in Turkey Yazar:DİLEK SUNMAZ Danışman: DOÇ.DR. GÜNSEL BAŞER Yer Bilgisi: Dokuz Eylül Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı Konu:Hemşirelik = Nursing ; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları = Child Health and Diseases Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2003 48 s.
ÖZET EBEVEYN SAĞLIK İNANÇ ÖLÇEĞİNİN TÜRKİYE'DEKİ GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Dilek Sunmaz Bu araştırma çocukların sağlık bakımı almalarında önemli bir etken olan annelerin inançlarını belirlemek üzere geliştirilen "Ebeveyn Sağlık inanç ÖlçeğTnin (Parent Health Belief Scale) Türkiye için geçerlilik ve güvenilirliğini değerlendirmek için yapılmıştır. Araştırmaya Aydın ilinde alt, orta ve üst olmak üzere üç farklı sosyoekonomik düzeyi temsil eden sağlık ocağı bölgelerinde yaşayan, 0-5 yaş arasındaki çocuklarının bakımları ile öncelikle kendileri ilgilenen, çocuklarında ya da kendilerinde mental retardasyon, kronik bir hastalık ya da sakatlık bulunmayan ve ruh sağlıkları yerinde olan toplam 213 anne katılmıştır. Amen tarafından 1998 yılında geliştirilen ölçeğin aslında 20 madde bulunmakta, ölçeğin alt ölçek iç tutarlık güvenirlik kat sayıları 0.49 ile 0.65 arasında değişmektedir. Ölçek dil geçerliliği için Türkçe'ye çevrildikten sonra ön uygulama için örneklem grubuyla benzer özellikleri taşıyan başka annelere uygulanmıştır. Ön uygulamadan sonra ölçek örneklem grubuna test-tekrar test için 15-20 gün arayla iki kez uygulanmıştır. Ölçeğin tutarlık ve güvenilirliğini değerlendirmek için yapılan madde toplara istatistikleri analizinde negatif ve çok zayıf korelasyonda maddelerin bulunması nedeni ile 3 madde ölçekten çıkarılmış ve ölçek 17 maddeli olmuştur. Türkçeleştirilen ölçeğin güvenirliğini değerlendirmek için yapılan analiz sonucunda iç tutarlık güvenirlik katsayısı oldukça güvenilir (a=0.79), alt grupların iç tutarlık güvenirlik katsayıları 0.72 ile 0.63 arasında değişen değerlerde bulunmuştur. Toplam ölçeğin test tekrar test güvenirlik kat sayısı ise zayıf düzeyde bulunmuştur (r=0.30). Türkçeleştirilen ölçeğin geçerliliğini incelemek için yapılan aktör yapısının değerlendirilmesinde, formun gerçek ölçekle benzeyen üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu ve benzer maddelerin aynı faktörler altında toplandığı bulunmuştur. Sonuç olarak, bu formun farklı gruplara uygulanması, yapılacak çalışmalarda ölçeğin tekrar gözden geçirilerek toplam ölçek ile alt ölçeklerin test-tekrartest güvenirliğine bakılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: sağlık inançları, ebeveyn, çocuk, geçerlilik, güvenirlik iv
ABSTRACT THE VALIDITY AND RELIABILITY ANALYSIS OF "PARENT HEALTH BELIEF SCALE " IN TURKEY Dilek Sunmaz The purpose of this study was to assess Turkish equivalant of the reliability and validity of the "Parent Health Belief Scale" that was developed to determine the present health beliefs of mothers playing an important role in child health care decisions. The study was performed on 213 mothers living in various regions of Aydin city each was represented as low, middle and high socioeconomic and cultural status according to settlement of their primary health care centers. Participant mothers were the ones taking the main responsibility of the primary care of their 0-5 years old children. Any mother or a child having mental retardation, chronic disease, physical disability or psychological illness were excluded from the study. Developed by Amen in 1998, the scale contains 20 items and has the subscale internal reliability coefficient value ranging between 0.49 to 0.65. Following the translation to Turkish equivalant, the scale was pre-applied to mothers representing the sample group. Sample group was examined by the same scale twice, for the purpose of test/re-test analysis, approximately in 15-20 days following the previous one. Negative and poor correlations between items confirmed by Item Total Statistics led to cancellation of 3 items so the scale was rearranged composing of 17 items. Internal reliablity coefficient of the translated total scale was found highly reliable (a=0.79), that of subscales were changing between the values of 0.63-0.72 Test/re-test reliability coefficient of total scale was shown to be poor. The validity analysis of the translated scale by structural factor evaluation evolved that translated version had also three-factor structure resembling the original one and similar items were associated by the same factors. As a result, further investigations with different study groups and further analysis of test/re-test reliability of total scale and sub scales were suggested. Key Words: health beliefs, parents, children, validity, reliability