Çocuk toplumsal kurallara uygun hareket etmeyi gelişimi esnasında sosyalleşirken öğrenmektedir. Sosyalleşme süreci içinde bir takım sosyal kurallarla yüz yüze kalan çocuk, etrafındakilerin sosyal kurallara uyma beklentilerini ve toplumsal kuralları süreç içerisinde öğrenmeye başlamaktadır. Çocuğun yetişmekte olduğu ortam, onun tüm gelişim alanları üzerinde etkilidir. Yetiştiği ortamın yapısı, sosyo-kültürel ve ekonomik özellikleri, çocuğun sosyalleşme sürecini kapsayan sosyal-duygusal gelişim alanının biçimlenmesini sağlar, sosyal becerilerin oluşmasına katkıda bulunur. Geliştirilen sosyal beceriler çocuğun çevresi ile iletişimi sağlıklı kılar.
2828 Sayılı Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu?na göre, Korunmaya Muhtaç Çocuk, beden, ruh ve ahlak gelişimleri veya şahsi güvenlikleri tehlikede olup; ana veya babasız, ana ve babasız, ana veya babası veya her ikisi de belli olmayan, ana veya babası veya her ikisi tarafından terk edilen, ana veya babası tarafından ihmal edilip; fuhuş, dilencilik, alkollü içkileri veya uyuşturucu maddeleri kullanma gibi her türlü sosyal tehlikelere ve kötü alışkanlıklara savunmasız bırakılan ve başıboşluğa sürüklenen çocuğu ifade etmektedir.
Sosyal becerilerin gelişmesinde de ebeveyn-çocuk ilişkisi büyük önem taşımaktadır. Çocuğun korunmaya muhtaç kavramı içerisinde olması, bu alandaki becerilerinin gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir.
Bu çalışmada, kurum bakımının dezavantajları göz önünde bulundurularak geliştirilen çocuk evi modelinin, çocukların sosyal becerilerine katkısını ölçmek, bu alanda kurum bakımından farkını ortaya koymak ve ailesi ile yaşayan çocuklarla korunmaya muhtaç çocukları yararlandıkları hizmet modeline göre sosyal becerilerini karşılaştırmak amaçlanmıştır.
Araştırmada, çocuk yuvasında ve çocuk evinde kalmakta olan korunmaya muhtaç çocuklar ile ailesi yanında yaşayan çocukların sosyal becerileri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın örneklem grubunu ailesi ile birlikte yaşayan çocuklar ile İzmir ve Denizli illerinde, çocuk evlerinde ve kurumda yaşayan çocuklar oluşturmuştur.
Araştırmada Kişisel Bilgi Formu ve Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği kullanılmış olup çocukların sosyal becerilerini değerlendirmek için ?7-12 Yaş Çocuk ve Gençlerde Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği?, çocukların demografik bilgilerinin belirlenmesi için de ?Kişisel Bilgi Formundan? yararlanılmıştır.
Yapılan çalışmada uygulanan analizler sonucunda, cinsiyet, yaş, sınıf, bilgi alınan kuruluş, korunma altına alınma nedeni, kardeş sayısı, ebeveynini birliktelik durumu, okul öncesi eğitim alma durumu değişkenlerine ile çocukların sosyal beceri puanları arasında anlamlı bir farklılaşmaya rastlanmıştır. Çocuğun kurumda kalma süresi, korunma altına alınma yaşı, annenin ve babanın yaşam durumu değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılaşmaya rastlanmadığı gözlenmiştir. Bilgi alınan kuruluşa göre ailesi ile birlikte yaşayan çocukların çocuk evlerinde kalan çocuklara göre, çocuk evlerinde kalmakta olan çocukların da çocuk yuvalarında kalmakta olan çocuklara göre sosyal beceriler yönünden öngörülen farklılık, yapılan analiz sonuçlarında da gözlemlenmiştir.
Anahtar Sözcükler: Korunmaya Muhtaç Çocuklar, Çocuk Yuvası, Çocuk Evleri, Sosyal Beceri, Sosyal Gelişim
|
Children learn how to behave in accordance with the laws while they are socializing during their development. In the process of socialization, children who have to face a number of social rules begin to learn the expectations of those around them. The environment of the child that is where he or she is grown, is effective on all areas of development. The structure of social, cultural and economic characteristics allow shaping the area of social-emotional development of the child and also contribute to the formation of social skills. Developed social skills help the child to communicate with the surroundings.
According to the law of Social Sevices and Child Protection İnstitution with the number of 2828, the child who needs protection is a child whose personel safety, moral, physical and spiritual development is in danger. This cahil is described like these; the child without mother or father, without mother and father, his mother or/and his father is unknown, his mother/and his father abondened him, his mother or father neglects him and can not protect the child against prostitution, alcohol, drugs and narcotics and begging.
The inportance of parent-child relationship in the development of social skills are vital. The lack of the above mentioned relationship on children in need of protection can have a negative impact on the development of skills in this area.
The structure of child homes was developed considering the disadvantages of the orphanages.This study aims at measuring the contribution of child homes to the development of their social skills.Thus to show the differences between orphanages and child homes and the differences between children in need of protection and those who live with their family.
In this study, the social skills of children in need of protection that live in orphanages is compared with the social skills of children living with the family. The sample group of the study consists of children living with their families in the provinces of Izmir and Denizli and children living in orphanages and child homes for the child who needs protection.
In this study, personal inquiry form that includes demographic data about children and social skills evaluation scale were used. The data obtained through the research were assessed by the independent samples t-test, one way ANOVA, Kruskall Wallis H test, Mann Whitney U test ve test of within subject effects statistical analysis.
As a result of analysis applied in this study of the sex, age, class, knowledge, organization, the reason taking under protection due to parent union status of pre-school education, a significant differentation between the scores of the variables were found in the children?s social skills. According to the institutions (orphaneges, family, child homes for children who need protection) that provide information claims that there are differences in social skills of children who live in these homes and children who live with their families as well as the children who live in orphanages and child homes for children in need.
Key Words; Children Who Need Protection, Orphanages, Child Homes For Children Who Need Protection, Social Skills, Social Development. |