Tez No İndirme Tez Künye Durumu
582459
Afganistan'da Cumhuriyet Dönemi siyasi gelişmeleri (1973-1978) / Political developments in the Republican Period in Afghanistan (1973-1978)
Yazar:MOHAMMAD SADIQ SULTANI
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYDIN BEDEN
Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History ; Uluslararası İlişkiler = International Relations
Dizin:Afganistan = Afghanistan ; Cumhuriyet = Republic ; Cumhuriyet Dönemi = Republican Period ; Siyasi gelişmeler = Political improvements ; Uluslararası ilişkiler = International relations ; Uluslararası politika = International policy
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
123 s.
Bu çalışmada, Afganistan'da 1973-1978 yılları arasında yaşanan Cumhuriyet Dönemi'nin siyasi gelişmeleri incelenmek istenmiştir. Nitekim bu dönemde Afganistan'da Peştun, Tacik, Hazara ve Özbek olmak üzere dört ana halkın yaşadığı görülmektedir. Söz konusu milletleri ve ülke idaresini Cumhuriyet'e götüren en önemli gelişme ise 1964 Anayasası'dır. Zira siyasi partilerin kurularak ülkede politik çeşitliliğin oluşmasını sağlamıştır. Anayasanın ilanından sonra sol görüşlü altı, sağ görüşlü üç siyasi partinin kurulması bunu göstermektedir. Ancak partilerin kuruluşu, siyasi gerilimleri de beraberinde getirmiş ve nihayetinde cumhuriyete giden yolda 17 Temmuz 1973 Darbesi'ni doğurmuştur. Darbe ile birlikte ilan edilen cumhuriyet yönetiminde Davut Han'ın ülkeye liderlik ettiği görülmektedir. Hem cumhurbaşkanı hem de başbakan olarak görev yapan Davut Han, Cumhuriyet'in ilk yıllarında özellikle sol görüşlü gruplarla birlikte hareket etmiş ve onların siyasi mevkilerde görev almalarını sağlamıştır. Ancak 1975 yılı sonlarından itibaren bu tavrını değiştirererek sol kesimden olan unsurları devletten uzaklaştırmıştır. Bu ise ülkede siyasi tansiyonu yükselttiğinden önce parti faaliyetlerine son verilmiş ve tek parti iktidarı kurulmuş, ardından ülkede suikastlar başgöstermiş ve sonuçta da 27 Nisan 1978 Darbesi ile cumhuriyet dönemi sona erdirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Afganistan'ın Cumhuriyet Dönemi olarak adlandırlan 1973-1978 arası dönemdeki dış ilişkiler ele alınmıştır. Buna göre önce ABD, Sovyetler Birliği gibi dönemin önde gelen güçleri ile olan ilişkiler, ardından Afganistan'ın komşuları ve Türkiye ile olan ilişkileri çeşitli açılardan incelenmiştir. Çalışma kronolojik sıralama göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Anahter kalimeler: Afganistan, Cumhuriyet, Davud Han, Demokrasi, Darbe, Dış Politika.
In this study, the political developments of the Republican Period between 1973-1978 in Afghanistan were investigated. As a matter of fact, it was seen that four main people were living in Afghanistan, namely Pashtun, Tajik, Hazara and Uzbek. The Constitution of 1964 was the most important development that led the states and the administration of the country to the Republic. Because the political parties were established and the political diversity was formed in the country. The formation of six left-wing and three right-wing political parties after the declaration of the Constitution shows this. However, the establishment of the parties brought with it political tensions and eventually led to the coup of 17 July 1973 on the road to the Republic. It was seen that Davud Khan led the country under the Republican administration declared with the coup. In the first year of the Republic, he served as president and prime minister, especially with left-wing groups and provided them to take part in political positions. However, since the end of 1975, he changed his attitude and removed the elements from the left wing. Since the political tension in the country increased, the party activities were terminated and the one-party power was established, then the assassination of the country and the Republic period was ended with the coup d'état on 27 April 1978. In the last part of the study, foreign relations between 1973-1978, which was called The Republic period of Afghanistan, were discussed. In this respect, first the relations with the leading powers of the period, such as the USA, the Soviet Union, and then the relations with the neighboring countries of Afghanistan and Turkey have been examined in various ways. The study was prepared by considering the chronological order. Keywords: Afghanistan, Republic, Davud Khan, Democracy, Coup, Foreign Policy.