Tez No İndirme Tez Künye Durumu
209478
Faik Mahmud ve Divanı / Faik Mahmud ve his Divans
Yazar:FATMA KOÇAK
Danışman: DOÇ.DR. YAŞAR AYDOĞAN
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
360 s.
Yüzlerce yıllık geleneği, özenle kurulmuş iç dinamikleri ve muhteşem imge zenginliği ile oluşturulmuş divan edebiyatı, Türk edebiyatı içerisinde çok uzun bir süre varlığını sürdürmüştür. Bu süreç içinde çok sayıda eser ortaya konmuş ve edebiyat alanında büyük isimler ortaya çıkmıştır. Divan edebiyatının esas unsuru olan divan şiirinde eşsiz Türk şairleri yetişmiş ve özellikle 16. ve 17. yüzyıllarda Türk divan şiiri doruk noktasına ulaşmıştır. 17. yüzyılın ikinci yarısı ve 18. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşayan önemli şairlerden biri de, büyük divan şairlerinden Nâbî'nin çağdaşı ve akrabası olan Urfalı Fâik'tir. Bu çalışmada; yaşadığı dönemde sevilen ve şiir sahasında başarısı kabul edilen şâirin divan incelemesi yapılmış ve şairin hayatı ve şahsiyeti; biyografik kaynakların yanı sıra, divandan hareketle tespit edilmeye çalışılmıştır Çalışma süreci içerisinde, Divan nüshalarının tespiti için yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelerin mevcut katalogları taranmış ve beş nüshaya ulaşılmıştır. Tespit edilen beş nüsha, metnin kurulmasında kullanılmış ve Fâik'e ait olmayan şiirler belirlenip, metne dahil edilmemiştir. Nüshaların karşılaştırılmasıyla ortaya konulan divan metni üzerinde inceleme çalışması yapılarak, divanın şekil ve muhteva özellikleri değerlendirilmiştir. 10 kaside, 1 mesnevi, 145 gazel, 73 kıt`a, 25 rubâi, 20 matla ve 9 müfred olmak üzere toplam 283 şiir bulunan divan karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve transkripsiyonu gerçekleştirilmiştir. Divanın geneline bakıldığında tarih manzumelerinin çokluğu göze çarpmaktadır. Hoş sohbeti, nüktedanlığı ve sıcak kanlılığı ile etrafındakiler tarafından sevilen ve geniş bir çevresi olan Fâik, özellikle yaşadığı dönemin önde gelen ve tarihe geçen birçok ismine çeşitli vesilelerle tarih manzumeleri sunmuştur. Çalışmamızda divanda sözü edilen tarihi şahsiyetlerin de hayatları hakkında bilgiler tespit edilmiş, aktarılmaya çalışılmış ve çalışmanın sonuna metin taramasını kolaylaştırmak için bir de dizin eklenmiştir. ANAHTAR KELİMELER 17. yy. divan şairi Urfalı Mahmud Fâik divan şiiri divan incelemesi tarih manzumeleri
With several centuries of tradition, attentively established internal dynamics, and magnificent richness in image, Divan literature has continued its existence in Turkish literature for a long time. In this process, many works have been conducted and famous names have appeared in the field of literature. In the field of Divan poetry, the main component of Divan literature, unique Turkish poets have appeared. Especially in the sixteen and seventeen century, Turkish Divan poetry has reached its peak. One of the famous poets who lived in the second half of the seventeen century and first quarter of the eighteen century is Urfalı Fâik, the contemporary and relative of the famous Divan poet, Nâbî. In this study, the poet who was well-liked in his era and successful in the field of poetry was examined in terms of Divan. The life of the poet and his character were tried to be determined in terms of Divan as well as biographical sources. In the process of conducting this study, the catalogues of libraries in the country and abroad were searched in order to locate Divan specimens. Five specimens were found. These five specimens were utilized to establish the text. The poems that did not belong to Fâik were not included in the text. The text of Divan which was created by a comparison of specimens was examined. Form and content features of Divan were evaluated. Divan had a total of 283 poems that consisted of 10 kaside, 1 mesnevi, 145 gazel, 73 kıt?a, 25 rubâi, 20 matla and 9 müfred. Divan was examined comparatively and was transcribed. Examination from a broad perspective reveals that there are many `tarih manzumesi?* in Divan. Fâik, who was well-liked and known by many people due to his articulate, witty, and affectionate personality, has written such poems (tarih manzumesi) and dedicated them to famous people of his time. In this study, information on historical persons mentioned in Divan was gathered and given followed by an index to make the search of the text easy. KEYWORDS: 17th century Divan poet Urfalı Mahmud Fâik divan poetry divan examination Tarih manzumesi* * Tarih manzumesi a special type of poem that had embedded historic data on what year a specific event happened or in what time period a person lived. Because the data on time are hidden in such poems, related calculation requires specific knowledge to reveal the numbers out of letters