Tez No İndirme Tez Künye Durumu
776582
Nurettin Albayrak'ın Türkiye Türkçesinde Atasözleri Sözlüğü ile Manzûme-i Durûb-ı Emsâl, Durûb-ı Emsâl ve Atalar Sözü Risalelerindeki atasözlerinin karşılaştırılması (Değerlendirme ve dizin) / Comparison of Nurettin Albayrak's Dictionary of Turkish Proverbs and Proverbs in Manzûme-i Durûb-ı Emsâl, Durûb-ı Emsâl and Atalar Sözü Treatises (Evaluation and index)
Yazar:İBRAHİM BİLÂL DURAK
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKSEL ÖZTÜRK
Yer Bilgisi: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Konu:Halk Bilimi (Folklor) = Folklore ; Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
162 s.
Atasözü, atalardan günümüze ulaşan, onların yüzyıllar süren gözlem ve deneyimlerine dayanan düşüncelerini öğüt ve yargı biçiminde nakleden anonim, kısa, özlü ve kalıplaşmış sözdür. Bulunan en eski yazılı Türkçe metinlerden itibaren hemen her eserde bulunan atasözleri üzerine pek çok derleme hazırlanmıştır. Bu çalışmada Hıfzî'nin 1728-30 yıllarında kaleme hazırladığı Manzûme-i Durûb- ı Emsâl, Ahmed Vacid'in 1858'de yayımlanan Durûb-ı Emsâl ve Haşim Veli'nin 1926'da basılan Atalar Sözü risaleleri ile Nurettin Albayrak'ın 2009'da yayımlanan Türkiye Türkçesinde Atasözleri sözlüğü ele alınmıştır. Adı geçen eserlerdeki atasözleri karşılaştırılmış, 18. yüzyıldan günümüze atasözü kayıtlarının ve atasözü derlemeciliğinin gelişimi izlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın Giriş bölümünde atasözünün tanımı ve özellikleri açıklanmış, atasözleri hakkında temel eserlere değinilmiş, Türkiye'de ve Türk cumhuriyetlerinde atasözü araştırmalarının tarihi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde çalışmada ele alınan eserler ve bu eserlerin yazarları tanıtılmıştır. İkinci bölümde Türkiye Türkçesinde Atasözleri esas olmak üzere atasözleri karşılaştırılmış söz ve söz dizimi farklılıkları belirtilmiştir. Sonuç, Dizin, Kaynaklar ve Ekler ile çalışma tamamlanmıştır.
A proverb is an anonymous, short, concise and stereotyped word that conveys the thoughts of the ancestors, based on their centuries-long observations and experiences, in the form of advice and judgment. Many compilations have been prepared on the proverbs found in almost every work since the oldest written Turkish texts we have. In this study, the treatises of Hıfzî's Manzûme-i Durûb-ı Emsâl (1728-30), Ahmed Vacid's Durûb-ı Emsâl (1858) and Haşim Veli's Atalar Sözü (1926) and Nurettin Albayrak's Türkiye Türkçesinde Atasözleri are discussed. The proverbs in the aforementioned works were compared, and the development of proverb records and compilation of proverbs from the 18th century to the present was tried to be followed. In the Introduction, the definition and characteristics of proverb are explained, basic works about proverbs are mentioned, and the history of proverb studies in Türkiye and Turkic republics is emphasized. In the First Chapter, the works discussed in the study and the authors of these works are introduced. In the Second Chapter, especially the proverbs in Turkey Turkish, proverbs are compared and the differences in word and syntax are stated. With the Conclusion, Index, References and Appendices, the work is completed.