Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
112845		Gelenekselden bugüne Türk tiyatrosunun gelişiminde din faktörü / Religion factor for turning from traditional to contemporary Turkish theatre Yazar:BANU AYTEN AKIN Danışman: DOÇ.DR. SEMİH ÇELENK Yer Bilgisi: Dokuz Eylül Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı Konu:Sahne ve Görüntü Sanatları = Performing and Visual Arts Dizin:Din = Religion ; Gelenekler = Traditions ; Geleneksel değerler = Traditional values ; Laiklik = Laicism ; Tiyatro = Theatre ; Türk tiyatrosu = Turkish theatre	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2002 204 s.
ÖZET Batılı anlamda Türk Tiyatrosu laik toplum yapısıyla birlikte gelişir. Daha öncesinde geleneksel ve seyirlik türlerle, dini oyunlar, ayinler vardır ancak hiçbiri bugünkü anlamıyla bir tiyatro oluşturmazlar. Toplumun dinden bağımsızlaşması ile tiyatronun gelişimi birbirine paralel iki olgudur. Orta Asya'da Türkler Animizm' den Budizm'e pek çok dinin etkisi altında kalır. Bir inanç tekniği olarak Şamanizm, oyuncu şamanın gösterilerine rağmen bir dram sanatı doğuramaz. Türkler Anadolu'ya göç ettikten sonra bu motifler seyirlik gelenekleri içinde yaşar. İslamiyet ise tasvir ve canlandırmaya yasaklar getirmiştir. İmparatorluk içinde Meddah, Karagöz, Orta Oyunu gibi türlerin denetimli olarak yaşamasına izin verir. Semalar ya da taziyeler İslamiyet'in içinde gelişen oyun türleridir. Sorgulamaya ve düşünceye izin vermeyen İslamiyet'in dünya anlayışı dram sanatının gelişimini engeller. Yönetimin Allah ve onun gölgesi sultanın, askeri ve dinsel sınıfın elinde olması nedeniyle gösterime pek çok yasaklamalar getirilmiştir. Bu çalışma, din-toplum-tiyatro ilişkisini irdeleyerek Türk Tiyatrosu'nun gelişiminde dinin etkisini araştırır. Bugün anladığımız biçimiyle bir tiyatronun oluşabilmesi için laik toplum yapısının gerekleri üzerinde durur.
ABSTRACT The formation of Turkish Theatre in Western means develops with the secular social structure. Before this phase, there exists "traditional and amusing" types, religious plays, rites. And this indicates that becoming independent of religion of the public and improvement of theatre are parallel with each other. Middle Asian Turks have been influenced by various religions from Animism to Buddhism. Shamanism as a belief technique, cannot produce a drama art in spite of the performances of Shaman-actor. These motives survived in amusing tradition when Turks migrated to Anatolia. İslam is against portraying and animating. "Meddah, Karagöz and Orta Oyunu" (types of traditional Turkish theatral performances) are allowed to be performed under control. "Sema, sama or taziye" (religious plays) are traditions which develop with the impact of İslam. None of them constitutes today's theatre. This study researches the religion-society-theatre relation; impact of religion in improvement of Turkish Theatre; and emphasises the requirement for a secular social structure in order form a theatre as we understood today. VI