Tez No İndirme Tez Künye Durumu
393435
Rücu alacağı / Recourse
Yazar:EMİNE KOÇANO RODOSLU
Danışman: PROF. DR. AHMET MİTHAT KILIÇOĞLU
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Özel Hukuk Ana Bilim Dalı / Medeni Hukuk Bilim Dalı
Konu:Hukuk = Law
Dizin:Kanunlar 6098 sayılı = Laws 6098 numbered ; Kanunlar = Laws ; Rücu hakkı = Right of recourse ; Türk borçlar hukuku = Turkish law of obligations
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2015
327 s.
Rücu kavramı, hiç şüphesiz uygulamada en çok karşılaşılan kavramlardan bir tanesidir. Çalışmamızda rücu kavramı, başkasının ifa etmesi gereken bir borcu ifa eden ya da kendisinin de sorumlu olduğu ancak kendi payını aşan miktarda ifada bulunan kişinin, yapmış olduğu bu fedakârlığı asıl borçludan talepte bulunması anlamında kullanılmıştır. Kanun koyucu, bazen alacaklıyı tatmin eden kişinin menfaatlerini korumak için rücu hakkını halefiyetle güçlendirmeyi tercih etmiştir. 6098 sayılı TBK. m. 85'de bölünmez borcun borçlusunun rücu hakkı, TBK. m.167'de müteselsil borçlunun rücu hakkı ve TBK. 596'da, kefilin rücu hakkı halefiyetle güçlendirilmiştir. Öte yandan, bazı durumlarda başkasının borcunu ifa eden üçüncü kişi için kanun sadece halefiyeti öngörmüştür. Üzerinde mülkiyet veya sınırlı bir ayni hakkı bulunan bir eşyasını rehinden kurtaran kişinin ve borçlunun alacaklıya yapacağı ihbar ile alacaklıyı tatmin eden üçüncü kişinin alacaklıya halefiyeti TBK. m. 127'de düzenlenmiştir. Keza 6102 sayılı TTK. m. 1472'de zarar görenin zararını karşılayan sigortacının sigortalının haklarına halefiyeti öngörülmüştür. Söz konusu hallerde, alacaklıyı tatmin eden üçüncü kişi halefiyete dayanarak asıl borçluya rücu eder. Öyle bazı durumlar var ki halefiyet öngörülmemesine rağmen rücu hakkı söz konusu olabilmektedir. Çalışmamızda bu tür rücu alacağı "basit rücu alacağı" olarak adlandırılmıştır. Basit rücu alacağı taraflar arasındaki bir sözleşmeden doğabileceği gibi, sebepsiz zenginleşmeden veya vekâletsiz iş görmeden de kaynaklanabilir. 818 sayılı Borçlar Kanunu döneminde rücu alacağının zamanaşımı süresi tartışmalı bir konu iken, 6098 sayılı TBK. m. 73'de bu alacağa ilişkin zamanaşımı süresi düzenlenmiştir. Pozitif hukuk açısından olumlu bir düzenleme olan bu hüküm ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
The concept of recourse, no doubt is one of the most commonly observed concepts in practice. In this study recourse refers to: Authority of a person, who fullfilled someone else's debt or who performed his/her own debt in excess of his/her schare to ask satisfaction of this sacrifice from the real debtor. Sometimes legislator, in order to protect the interests of the person who satiisfied the creditor, strengthens recourse with Subrogation. Accordiny to Turkish Code of Obligations art. 85 right of recourse of the debtor of indivisible debt, art. 167 right of recourse of the joint debtor and art. 596 right of recourse of guarantor are strengthened with Subrogation. On the other hand the Code in some cases provided only Subrogation fort he third party who perfomed someone else's debt. Turkish Code of Obligations art. 127 reguldes Subrogation of person who saves his/her property on which he/she has ownership or limited real right from pledge and third party who satisfies the creditor. Also article 1472 of the Turkish Commercial Code provides subrogation to insurer who compensated damages of the insured. In some cases although Subrogation is not provided it is possible to talk about right of recourse. This type of recourse is called "simple recourse" in our study. Simple recourse can be the result of a contractual relationship between the parties or unjust enrichment or acting without authority. When Code of Obligations numbered 818 was in force, period of prescription was controversial. Turkish Code of Obligations numbered 6098 regulates the period of prescription. In this study Article 73 of the Turkish Code of Obligations is analysed in detail.