|
AMAÇ: Bu çalışmamızın amacı; aile hekimliği polikliniklerimize başvuran 65 yaş ve üzeri bireylerdeki komorbid durumları araştırmak, multimorbidite oranlarını saptamak ve bu hastaların reçeteli ve reçetesiz ilaç kullanım durumlarını incelemektir.
GEREÇ-YÖNTEM: Tanımlayıcı – kesitsel tarzda dizayn edilen bu çalışma kapsamında; Ocak 2016 – Haziran 2016 tarihleri arasında, AÜTF Aile Hekimliği Anabilim Dalına bağlı olarak hizmet veren iki adet polikliniğe ( Üniversite Polikliniği ve Doğu Garajı polikliniği) başvuran 65 yaş ve üzeri hastalara yüz-yüze anket uygulanmıştır.
BULGULAR: Toplamda 240 adet 65 yaş ve üzeri hastaya ulaşılmıştır. Hastalarımızın %58'i (n=140) kadın; %42'si (n=100) ise erkek idi. Hastaların yaş ortalaması 71,02 (min.:65; maks.:87; SS:5,39) saptanmıştır. Çalışmaya katılan hastaların ortalama kronik hastalık sayıları 3,61 (min:0; maks:12; st. sapma:2,06); multimorbidite oranı (kronik hastalık sayısı ≥ 2) ise %85 (n=204) olarak saptanmıştır (kadınlarda %86, erkeklerde %83). Her iki cinsiyette ve tüm yaş gruplarında 'en sık görülen hastalık hipertansiyon (HT)' idi (%71,7; n=172). İkinci sıklıkta 'diyabetes mellitus (DM) (%40; n= 96); üçüncü sıklıkta 'hiperlipidemi (HPLD)' (%31,3; n=75) gelmekte idi. Hipertansiyon hastalarına eşlik eden en sık üç komorbid hastalık, sırasıyla; DM (%44), HPLD (%37,8) ve ASKVH (%32) olarak saptanmıştır. Çalışmamıza katılan hastaların günde ortalama 4,26 (min.:0; maks:15; st.sapma:2,82) adet ilaç kullandıkları saptanmıştır. Çalışmamızda polifarmasi (günlük kullandığı ilaç sayısı ≥ 5). oranı % 42 (n=100) (kadınlarda %38, erkeklerde %47); reçetesiz ilaç kullanım oranı ise %20 (n=48) saptanmıştır (kadınlarda %21, erkeklerde %18). Hastalar, reçetesiz ilaçları en sık 'eczacı' önerisi ile (%34; n=16) kullanmakta idi. Çalışmamıza katılan hastalarda doğal / bitkisel ürün kullanım oranı % 34,6 (n=83) saptanmıştır (kadınlarda %39, erkeklerde %28). Bu doğal / bitkisel ürünlerin içeriğine bakıldığında en sık kullanılan ürünler , sırasıyla adaçayı (%22; n=27), ıhlamur (%18; n=22) ve zencefil (%6; n=8) idi. Hastalar, bu ürünleri en sık 'grip/ soğuk algınlığı' için (%21; n=18) kullandıklarını belirttiler.
SONUÇ: Aile hekimliği polikliniklerindeki hasta yükünün önemli bir kısmını oluşturan yaşlı bireylerde multimorbidite, komorbidite, polifarmasi, reçetesiz ilaç kullanımı ve bitkisel ürün kullanımı oldukça fazladır. Aile hekimi, yaşlı hastasına sağlık hizmeti verirken klinik karar verme sürecini doğrudan etkileyecek olan bu durumları özellikle dikkate almalıdır.
Anahtar sözcükler : aile hekimliği, komorbidite, multimorbidite, polifarmasi, reçetesiz ilaç kullanımı, bitkisel ürün kullanımı
|
|
OBJECTIVE: he aim of this study is to determine the multimorbidity rates and to investigate comorbid conditions among individuals that admitted to our family medicine clinics; and to examine these patients' prescription drug use and OTC drug use.
METHODS: Within this study which was designed in a cross-sectional method; people 65 years and older that admitted to two clinics belong to AUFM Family Medicine Department (University Clinic and Dogu Garaji Clinic) were conducted face-to-face questionnaire between January 2016 - June 2016.
RESULTS: We have reached at a total of 240 patients aged 65 and over. 58% of the patients (n = 140) were female; 42% (n = 100) were male. The average age of the patients was 71.02 (min.:65; maks.:87; SD: 5.39). The average number of the patients' chronic diseases was 3.61 (min: 0, max: 12; SD: 2.06); the multimorbidity rate (chronic disease count ≥ 2) was 85% (n = 204) (86% in women, 83% in men). The most common disease among both sexes and all age groups was hypertension (HT) with a rate of 71.7% ( n = 172). The second frequent seen disease was diabetes mellitus (DM) (40%; n = 96); and the third frequent seen disease was hyperlipidemia (HPLD) (31.3%; n = 75). The most common three comorbid diseases among patients with hypertension were DM (44%), HPLD (37.8%) and ASKVH (32%), respectively. The average number of the drugs that partipicants were using daily was 4.26 (min.:0; max: 15; SD: 2.82). In our study, the rate of polypharmacy (the number of medications used daily ≥ 5) was found 42% (n = 100) (38% in women, 47% in men). The rate of OTC drug use was 20% (n = 48) (21% in women, 18% in men). Patients were using the OTC drugs most frequently with the proposal of a 'pharmacist' (34%; n = 16). The rate of natural / herbal products use among participants was 34.6% (n = 83) (39% in women, 28% in men). The most commonly used products were sage (22%; n = 27), lime (18%; n = 22) and ginger (6%; n = 8), respectively. Patients stated that they use these products most often for 'flu / common cold' (21%; n = 18).
CONCLUSION: Multimorbidity, comorbidity, polypharmacy, OTC drug use and the use of herbal products is very high among the elderly patients which constitute an important part of the patient burden in the family medicine clinics. In this case, family physicians should take into consideration of these conditions which will directly affect the clinical decision making process for the elderly patients'health care.
Key words: Family medicine, comorbidity, multimorbidity, polypharmacy, over-thecounter (OTC) drug use, the use of herbal products |
