Tez No İndirme Tez Künye Durumu
630565
İsveç kaynakları ışığında Osmanlı-İsveç ilişkileri (1709-1737) / Ottoman Sweden relations in the light of Swedish sources (1709-1737)
Yazar:ALPER SÜTÇÜ
Danışman: PROF. DR. NURİ KAVAK
Yer Bilgisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Savaş = War ; Türk-İsveç ilişkileri = Turkish-Sweden relations ; İsveç = Sweden
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
109 s.
18.yy'ın başlarında yoğunlaşan Osmanlı Devleti- İsveç Krallığı ilişkileri, XII. Karl'ın Poltava Savaşı'nda aldığı ağır yenilgiden sonra Osmanlı Devleti topraklarına sığınması ile yeni bir döneme girmiştir. Osmanlı Devleti topraklarında misafir olan İsveç Kralı, kalmış olduğu beş sene boyunca Osmanlı siyasetinde ve ekonomisinde etkinlik göstermiştir. XII. Karl'ın Osmanlı Devleti'nde kaldığı süre ve sonrasında meydana gelen hadiseler iki ülke ilişkilerini uzun süre etkilemiştir. XII. Karl'ın Osmanlı ülkesinde ikameti sırasında, İsveç Kralı'nın bilfiil müdahil olduğu siyasi olaylar ve savaşların yanında, Osmanlı Devleti'nden ve Osmanlı tebaasından oldukça yüklü miktarlarda aldığı borçlar da iki ülke arasındaki ilişkiler açısından uzun süre belirleyici olmuştur. Bu konuda Osmanlı arşivlerindeki belgelerin yanı sıra İsveç Arşivleri'nde bulunan belgeler ve döneme tanıklık etmiş İsveçli tarihçiler, askerler ve devlet adamlarının naklettiği bilgiler, vuku bulan hadiselerin aydınlatılması noktasında ehemmiyet arz etmektedir. Belirtilen tarihler arasında gelişen hadiseleri İsveç kaynaklarının bakış açısı ile değerlendirmek gerçekleştirdiğimiz bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda İsveçli tarihçilerin, İsveçli tanıkların yazdığı kitaplara, günlüklere ve mektuplara başvurulmuştur. Özellikle Poniatowski'nin Osmanlı Devleti'nde bulunduğu döneme ait hatıraları ve mektuplarının bir kısmı, İsveçli Tarihçi Nordberg'in XII. Karl'ın Tarihi adlı dönem eseri ve İsveçli subayların günlükleri incelenmiştir. Ayrıca modern İsveç tarihçilerinin eserleri de teze kaynaklık etmiştir. Anahtar Kelimeler: İsveç, XII. Karl, III. Ahmet, Poltava Muharebesi, Bender, Prut Savaşı
Relations between Ottoman Empire and Kingdom of Sweden, which intensified in the early 18th century has entered a new stage after heavy defeat of Charles XII in Battle of Poltava and took political asylum in Ottoman Empire soil. The King of Sweden, as a guest in territory of the Ottoman Empire, has been active in Ottoman politics and economy during his five years stay. The period of Charles XII stays in Ottoman Empire and the events that took place thereafter influenced relations of the two countries for a long time. During Charles' residence in the Ottoman territories, political events and wars in which the King of Sweden was actually involved, as well as the debts he received from the Ottoman Empire and subjects in large amounts, had long been decisive in terms of relations between the two countries. In addition to the documents in Ottoman archives, documents in Swedish Archives and the information conveyed by the Swedish historians, soldiers and statesmen who have witnessed the period are important for illuminating the events. The main purpose of the study is to evaluate the events that happened between the dates from the perspective of Swedish sources. In this context, researcher consulted to books, diaries and letters written by Swedish historians and Swedish witnesses. Particularly, some of Poniatowski's memoirs and letters from the time of his stay in Ottoman Empire and the work have written by Swedish historian Nordberg "XII. Charles' History" and the diaries of Swedish officers were examined. Also, works of modern Swedish historians were the sources of the thesis. Keywords: Sweden, Charles XII, Ahmed III, Battle of Poltava, Bender, Pruth Campaign