Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
101061	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Afet sonrası barınakların ve geçici konutların analizi ve değerlendirilmesi / The Analysis and evaluation of shelters and temporary houses after diaster Yazar:DEMET SONGÜR Danışman: PROF.DR. ERTAN ÖZKAN Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü Konu:Mimarlık = Architecture Dizin:Barınaklar = Housing ; Barınma = Sheltering ; Bina bilgisi = Building information ; Doğal afetler = Natural disasters	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2000 146 s.
AFET SONRASI BARINAKLARIN VE GEÇİCİ KONUTLARIN ANALİZİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET Bu tez çalışmasında, felaketten sonra karşılaştığımız en büyük sorunlardan biri olan "barınma" ele alınacaktır. Afet sonrası barınma için öncelikle, afet sonrası barınma süreçleri incelenmiştir. Sunulan süreçler içinde, acil yardım aşaması ve rehabilitasyon aşamaları için barınak uygulamaları ele alınmıştır. Bu uygulamaları daha tanımlı bir çerçevede değerlendirebilmek amacıyla; barınakların hangi amaçları sağlamaları gerekliliği, hangi gereksinmeleri karşılayacakları tespit edilmiş ve bu özelliklere göre kriterler belirlenmiştir. Belirlenen kriterlere göre bir inceleme modeli oluşturulmuş ve örnekler bu modele göre sunulup değerlendirilmiştir. Çalışma 6 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, yaşadığımız deprem felaketi hatırlatılmış ve çalışmanın amacı açıklanmıştır. İkinci bölümde, "Afet" hakkında genel bir tanımlama yapılmış, afet sonrası ortaya çıkan tablo gözler önüne serilmiş ve depremin en sık ve en tehlikeli afet olduğu açıklanmıştır. Afet sonrası ortaya çıkan en önemli sorunun, "barınma" olduğu ve barınmanın geçici veya kalıcı olarak düşünülebileceği önerilmiştir. Çalışmada, afet sonrası barınma sorunu, 3 aşamada ele alınmıştır. Acil Yardım Aşaması, Rehabilitasyon Aşaması ve Yeniden Yapım Aşaması için barınma sorunu değerlendirilmiştir. Yeniden yapım aşamasında önerilen çözümler, ucuz konut yapım çalışmalarıyla yapıldığından, çalışmanın dışında tutulmuş; acil yardım barınak önerisi ve geçici konut seçenekleri üzerinde odaklanılmıştır. Üçüncü bölümde, acil yardım barınakları için "Amaçlar" tespit edilmiştir. Kısa zamanda kurulması, taşıyıcı sistemin sağlamlığı, yeniden kullanım, kullanımda performans ve güvenlik amaçlarını karşılaması için gerekli olan "Kriterler" ve kriterlerin saptanabilmesi için "Seçenekler ve özellikleri" sunulmuştur. "Acil YardımAşaması" nda kullanılan çadırlar işlenmiş, çadırların içinden en dayanıklı ve işlevsel olması bakımından, germe sistem prensiplerini kullanarak uygulanan "Kubbe Çadırlar" in değerlendirilmesi yapılmıştır. Kriterlere göre, değerlendirme modeli oluşturulmuştur. Bu modelde, kubbe çadırların; işlevsel bilgileri (boyutları, alan, ağırlık vb.) ve yapısal bilgileri (taşıyıcı sistemin malzemesi ve konstrüksiyonu, örtü, kapı, pencere, zemin bilgileri, montajı vb.) yer almıştır. Dördüncü bölümde, barınma sorunu teknik boyutta ele alındığında, bu aşamalar içinde, en ilginç aşamanın "Rehabilitasyon Aşaması" olduğu savunulmuştur. Çalışmanın 2. odak noktası olan rehabilitasyon aşaması için geçici konut uygulamalarını değerlendirmek amacıyla, "Amaç", "Seçenek ve özellikleri" ve "Kriterler" tespit edilmiştir. Geçici konutların işlevsel ve yapısal amaçları belirlenmiş, bu amaçlara göre zorunluluklar saptanmıştır. Beşinci bölümde, ülkemizden ve dünyadan, afet sonrası geçici barınma için uygulamalar değerlendirilmiştir. Bu uygulamaların, belirtilen amaçları (kurulma basitliği, taşıma kolaylığı, düşük maliyet, tekrar kullanılabilme imkanı vb.) sağladıkları kabul edilmiştir. Değerlendirmeyi belirli bir çerçevede toplayabilmek için yine bir model oluşturulmuştur. Geleneksel barınaklara örnek olan "Iglolar" hakkında genel bir bilgi verilmiştir. Diğer uygulamalar, Ibex Internasyonel Konut Sistemleri, Barınak Kitleri, Dünya Konutları, Çelik Portal Konutlar, Mekano Barınaklar, Ekonomik Yapı Sistemleri, Japon Çelik Prefabrik Konutları, Hosby Konutları, Ahşap Prefabrik Evler, Ytong Konut Sistemi, Prefabrik Yapı Sistemleri, Geçici Deprem Konutu Önerisi ve Afet Sonrası Geçici Barınma Birimleri önerisi olmak üzere 18 uygulama değerlendirilmiştir. Altıncı bölümde, değerlendirme kriterleri, geçici konutların fonksiyonel amaçları ve yapısal amaçları için belirlenmiştir. Geçici konut uygulamalarının "Değerlendirme Birimlerini" karşılaştıran bir inceleme tablosu oluşturulmuştur. Değerlendirme birimleri olarak; alan, kişi sayısı, kişi başına düşen alan, mekan sayısı vb. konut özellikleri verilmiştir. Bu tablonun sonunda, tüm değerlerin maksimumu, minimumu, aritmetik ortalaması, standart sapma ve değişim katsayıları hesaplanmıştır. 40 m2 den küçük alanlı uygulamalar, 40 m2 den büyük alanlı uygulamalar, yaşama ve yatma mekanları bir arada olan uygulamalar, yaşama ve yatma mekanları bir arada XIolan yaşama ve yatma mekanları ayrı olan uygulamalar olmak üzere gruplandırılmıştır. Yapısal amaçlar için belirlenen değerlendirme kriterleri grafiksel bir anlatıma dökülmüştür. Kriter olarak; yapım tekniği, birleşim tekniği, taşıyıcı sistemin konstrüksiyonu ve malzemesi, yapım yaklaşımı, yalıtım tekniği seçilmiştir. Bu başlıklar altında, tüm uygulamaların nitelikleri toparlanmıştır. Grafikte ortaya çıkan yoğunlaşma noktası, çalışmanın bir sonucu olma özelliğini göstermektedir. Sonuç olarak "Geçici Konut" kavramını tanımlayan sınır değerler ve özellikler belirtilmiştir. XII
THE ANALYSES AND EVALUATION OF SHELTERS AND TEMPORARY HOUSES AFTER DISASTER SUMMARY In this dissertation, disaster housing which is the one of the most important problems after disaster is worked on. Housing processes, after the occurance of the disaster are estimated and for the emergency and the rehabilitation processes, shelter proposes are studied. Before defining these examples, aims and criteria are determined and an activity user model is used as a design tool in identifying both the users requirements and specific characteristics related to disaster areas. All the solutions are studied depending on this model. The study is comprised of 6 chapters. In Chapter One, 17 August Earthquake Disaster is remarked, the subject is introduced and its purpose is explained. In Chapter Two, "Disaster" is defined, the conditions are discussed after the occurance of a disaster and the most common and dangerous natural disaster is defined as eartquake. For this reason, disaster area housing is a term that can be used either for housing that has to be built immediately after the occurance of a disaster, either temporarily or permanently, in large numbers, in the shortest possible time, within economic constraints aiming not only to serve as basic shelter but to satisfy the users needs permanently. Disaster housing is thought like a term that can be used in two ways. One is "Emergency Housing" that is to built immediately after the disaster at a spectrum, in which at one end is a tent, to serve as a basic shelter. Because after the disaster, nothing much is expected from such a shelter except that it should protect the inhabitants. So Shelter Systems' Emergency Disaster Relief Yurt Dome Tent Shelters are evaluated. Shelter Systems' structures use both Tensegrity and Geodesic desing principles. The second one is the "Rehabilitation Process". For this process, eighteen proposals are examined which are determined as "temporary housing". Reconstructing the disaster zones is not studied because it is thought as low - cost housing desing principles. XllIn Chapter Three, Emergency Relief Shelters are offered with all their system and components. As an examination tool, aims are discussed to identify the user's safety requirements in general and specifically as related to disaster areas. Erection in a short time, easy set up, reused, functional performance, technological conditions, etc. are also identified and then criteria are defined. A model is formed. Related to this model, shelter systems are examined with their functional knowledges, structural knowledges such as floor covering, decks, assembling, doors, anchoring, keeping cool, staying warm, etc. In Chapter Four, as second focus point of the dissertation, for the "Rehabilitation Process" temporary housing systems are determined. The aims and criteria are established. The list of conditions which belongs to "Prefabric Houses" that will be constructed after the 17 June Earthquake is presented and so the main qualities for the temporary housing are just defined in the addition part of the study. In Chapter Five, the suggestions for the temporary housing throughout the world and our country are evaluated. It is consented that these houses are providing the aims such as easy assemble, comfortable living, expandable / movable, reusable, maintenance free, low cost. Before evaluating the houses, "Igloo - Tradional Arctic Snow Dome" is choosen as tradional shelters and talked about a little. The other house systems are :. Ibex International Housing Systems (Insulated Steelpanels, Steelarch Buildings, Fiberglass Buildings), Shelter - Kit, Unit Ones World Homes Steel Portal Homes Mecano Sheds Eco Building Systems Japan Steel Prefabric Houses Hosby Houses Timber Prefabric Houses Ytong House System Prefabric Construction Systems Temporary Housing Suggestion Temporary Shelter Units for Disaster Housing In Chapter Six, all the analysis are defined in a graphical sketch by using the criteria which are found more important such as construction of structural system, X11Imateria of structural system, construction technic, insulating technic. The concentration zone is seemed as the result of this dissertation. In addition, there is another table which contains the "examination units" of temporary houses. In this table, arithmetic mean, standart deviation and variance are calculated. XIV