Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
525180		Satranç oynayan ve oynamayan üniversite öğrencilerinin DEHB ve suç davranışları açısından karşılaştırılması / Yazar:KADİR ULUDAĞ Danışman: DOÇ. DR. NEYLAN ZİYALAR Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Adli Tıp Enstitüsü / Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı Konu:Adli Tıp = Forensic Medicine ; Psikoloji = Psychology Dizin:Davranış = Behavior ; Hiperaktiviteli dikkat eksikliği bozukluğu = Attention deficit disorder with hyperactivity ; Satranç = Chess ; Suç = Crime ; Üniversite öğrencileri = University students	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2018 100 s.
Satranç uzun yıllar boyunca birçok toplum tarafından kuralları kabul edilmiş, insanları varsayımsal durumlar üzerinde düşünmeye motive edecek oyun içi dinamikler içeren bir oyundur. Aynı zamanda satrançla ilgili puanlama sistemleri kişilerin satrancı ne derecede iyi oynadığına dair iç tutarlılığı yüksek güvenilir veri üretir, aynı zamanda tüm satranç puanına sahip olan örneklemi anlayabilmek için belirli bir anlayış yaratabilecek bir potansiyele sahiptir. Bu çalışma İstanbul'da ve Kocaeli'nde yaşayan 19-25 yaş arasındaki satranç oynamayı bilen ve bilmeyen gruptaki dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve suça eğilim üzerine satranç öğreniminin etkisinin araştırılması amacıyla oluşturulmuştur. Araştırma 60 kişilik bir örneklem büyüklüğüne uygulanmıştır. Çalışmaya katılan grubun tamamı erkektir. Satranç oynayan grup en az 1200 ELO puanına sahiptir. Kontrol grubu ve satranç oynayan gruba Türkçe Wender-Utah Kısa Ölçeği ve Suç Davranışı Ölçeği verilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre satranç oynayan grup ve kontrol grubu arasında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği'ne göre 36 kesme puanının üzerindeki bireylerin DEHB tanısı aldığı varsayıldığında 1. alt ölçek puanları (statü suçu ve okul kurallarına aykırı davranmak) ile DEHB tanısı alıp almama arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. Wender-Utah derecelendirme ölçeğine göre 46 kesme puanının üzerindeki bireylerin DEHB tanısı aldığı varsayıldığında 3. alt ölçek puanları (Öfkeyi kontrol edememek ve kavga etmek ) ve 5. alt ölçek puanları(dikkat çekici tahripçilik) ile DEHB tanısı alıp almama arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. Bununla birlikte, Suç Davranışı Ölçeği'nin alt ölçeği olan hırsızlık alt ölçeği açısından satranç oynayan grupla kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur (p<0.05). Kontrol grubu hırsızlık alt ölçek puanları satranç oynayan grubun puanlarından daha yüksektir. Ayrıca statü suçu ve okul kurallarına aykırı davranmak, öfkeyi kontrol edememek ve kavga etmek, hafif hırsızlık, dikkat çekici tahripçilik, statü suçu ve başkalarını kandırmak, uyuşturucu ve şiddet suçu, binalara zarar vermek, kopya çekmek alt ölçekleri açısından satranç oynayan grupla kontrol grubu arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. ELO skoru kategorisine göre DEHB toplam puanları arasındaki fark, satranç oynayan grupta istatistiksel olarak anlamlı değildir. Anahtar Kelimeler:DEHB, Satranç ve Suç
Chess is a game rules of which has been accepted by many societies for many years and has in-game dynamics that motivates people to think about hypothetical situations. At the same time, scoring systems related to chess produce highly consistent and reliable data about how well the player plays chess. This study was conducted in order to investigate the effect of chess education on the attention deficit hyperactivity disorder and criminal inclinations in the groups with and without knowing how to play chess between 19 and 25 years old living in Istanbul and Kocaeli. The study was applied to a sample size of 60 individuals. All of the groups that were involved in the study were male. The chess-playing group had at least 1200 ELO points. The control group and the chess-playing group completed the Turkish short version of the Wender-Utah Rating Scale and Delinquent Behavior Scale. According to the results of the study, there was no statistically significant difference between the chess-playing group and the control group in terms of the attention deficit hyperactivity disorder. There was a statistically significant association between 1st sub scale scores (status offenses and deviance from the school rules) and whether or not to have ADHD under the assumption that individuals above 36 cut-off points according to the scale of a Wender-Utah Rating have ADHD. There was a statistically significant association between 3rd sub scale scores (unability to control anger and fighting) and 5th subscale scores (noticable vandalism) and whether or not to have ADHD under the assumption that individuals above 46 cut-off points according to the scale of a Wender-Utah Rating have ADHD. In addition, the scores from the theft-serious subscale of the delinquent behavior scale have been found to be statistically significant between chess players group and the control group. Theft-serious subscale scores of control group were higher than chess-playing group scores. Moreover, the scores from the status offenses and deviance from the school rules, unability to control anger and fighting, theft-unserious, noticable vandalism, status offenses and cheating, substance abuse and violence, destroying buildings and cheating subscales of the delinquent behavior scales have not been found to be statistically significant between the chess players group and the control group. ADHD total scores were not statistically different amongst ELO score categories. Keywords: ADHD, Chess and Crime.