Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
429661		Bir sosyal bilimci olarak Hikmet Kıvılcımlı üzerine sosyolojik bir analiz / A sociological analysis on Hikmet Kıvılcımlı as a social scientist Yazar:ÖZKAN AYDAR Danışman: DOÇ. DR. NURAY KARACA Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Genel Sosyoloji ve Metodoloji Ana Bilim Dalı Konu:Sosyoloji = Sociology Dizin:Kıvılcımlı, Hikmet = Kıvılcımlı, Hikmet ; Sosyal bilimler = Social sciences ; Sosyalizm = Socialism ; Sosyolojik analiz = Sociological analysis	Onaylandı Doktora Türkçe 2016 185 s.
Bu çalışma Türkiye'de sosyalist düşüncenin önemli kaynaklarından biri olan Hikmet Kıvılcımlı'nın sosyal bilimci yönüne odaklanmaktadır. Birinci bölümde Kıvılcımlı'nın fikirlerinin temel dayanaklarından sosyalizmin Türkiye'deki tarihsel gelişiminden yola çıkılarak Osmanlı İmparatorluğu'nda ortaya çıkan ilk sosyalizm tartışmaları, ilk sosyalist örgütlenmeler, ilk işçi hareketleri ve çalışma ilişkileri ele alınmıştır. İkinci bölümde Hikmet Kıvılcımlı'nın hayatı ve siyasal faaliyetlerinin yanı sıra Batı kökenli burjuva sosyolojisine alternatif olarak ortaya koyduğu diyalektik veya maddeci sosyolojik çözümlemeleri ve diğer sosyoloji okullarının eleştirisi incelenmiştir. Üçüncü bölüm ise Hikmet Kıvılcımlı'nın özgün toplumsal tarih teorisini referans alarak kapitalizm öncesi toplum biçimlerinin genel yasalarına ulaşma çabasını değerlendirme amacı taşımaktadır. Türkiye'de sosyalist düşüncenin gelişimine hem teorik hem de örgütsel olarak önemli katkılar sağlayan Hikmet Kıvılcımlı, sosyoloji biliminin erken dönem eleştirisini yaparak Türkiye'de özellikle Durkheim odaklı sosyoloji anlayışına ve diğer sosyoloji okullarına alternatif evrensel bir sosyoloji anlayışı geliştirmiştir. Temsil ettiği sosyoloji anlayışıyla, toplumsal gerçekliğin anlaşılmasında bazı sosyal bilimciler tarafından ihmal edilen tarihsel boyutun önemini ortaya koyarak özgün bir toplumsal teori geliştiren önemli bir sosyal bilimcidir. Anahtar Kelimeler: Hikmet Kıvılcımlı, Diyalektik Sosyoloji, Tarih Tezi, Türkiye'de Sosyalist Düşünce
This study aims to focus on Hikmet Kıvılcımlı as a social scientist who is an important source of socialist thinking in Turkey. By making use of the historical progress of socialism in Turkey which Kıvılcımlı predicates upon, the first part of the study deals with the first discussions of socialism in Ottoman Empire, the first socialist organizations, the first labour movements and relations. In the second part, in addition to Hikmet Kıvılcımlı's life and political actions, his dialectical and materialist sociological resolutions which he alternates with bourgeois sociology of Western culture and the criticism of other schools of sociology have been analyzed. The third part aims to evaluate the attempt of pre-capitalism societies' reaching general laws by taking reference from Hikmet Kıvılcımlı's original theory of social history. Hikmet Kıvılcımlı has contributed considerably to the development of socialist thinking in Turkey not just theoretically but also organizationally. By making an early criticism of sociology, he built upon a universal understanding of sociology alternating Durkheim-based sociology in Turkey in particular and other schools of sociology. Therefore Hikmet Kıvılcımlı is a fundamental social scientist with his own way of social thinking and theory as he distinctively puts forward the importance of historical dimension which is disregarded by some social scientists on the way of uncovering social reality. Keywords: Hikmet Kıvılcımlı, Dialectical Sociology, Thesis of History, Socialist Thought in Turkey