Yavuz, Zikri, İnsan Hürriyeti Açısından Tanrı'nın Ön Bilgisi, Doktora, Danışman:Prof. Dr. Recep Kılıç, 191 s.Birinci bölümde kipsiz zaman anlayışının yanlış olduğunu ve zamanın dışında bir Tanrı'nınher şeyi bilen olamayacağını, aynı zamanda her şeyi bilen bir Tanrı'nın kipli olguları bilemeyeceğinisavundum. Klasik teizmin Tanrı tasavvuru ilahi her şeyi bilmenin Tanrı'nın özsel bir niteliği olduğunuileri sürer. Her şeyi bilen olma bütün doğru önermeleri bilme olarak tarif edilir. Bununla birliktegelecek hakkındaki önermeler ve fiillerin doğru olduğu klasik teizmin temel en temel doğrulukiddiasıdır. Tanrı gelecek hakkındaki önermeleri ve fiilleri önceden bilir. Tanır S'nin A'yı Z zamanındayapacağını önceden bilmektedir. Dolayısıyla ilahi ezelilik doktrini tarafından varsayılan kipsiz zamanteorisi insanın yapmış olduğu eylemler hakkında sorumluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Bağdaşmacıanlayış nihai anlamda sorumluluğu özgür bir eylemin kriteri olarak kabul etmemektedir. Nihaianlamda sorumlu olma kavramının arkasındaki sezgi inandırıcı ve reddedilemez nihai anlamdasorumlu olma araştırmam boyunca özgür eylem için gerekli bir kriter olduğu iddia edilmiştir.Bölüm ikide her şeyi bilme ile insan özgürlüğünü bir arada telif etmeye çalışan iki klasikgörüşü mülahaza etmeye çalıştım. Bir yandan Ockham'ın özgür failin geçmişin değişmesinigerektirmeyen sınırlı bir kudrete sahip olduğunu ifade etmeye çalışırken, diğer yandan Luis deMolina'nın Tanrı'nın bütün mümkün dünyalar hakkında bilgiye sahip olduğunu ifade eden orta bilgiteorisini açıklamaya çalıştım. Karşıt-durumsal özgürlük liberal anlamda özgür iradeyi varsaymaktadır.Liberal anlamda özgür irade hem tutarlıdır hem de makuldür. Bu anlayışa göre fail, yaptığı fiilin aksiniyapabildiği ve meydana gelen olayın nedeni ise nihai anlamda sorumludur. Böylece Frankfurtçuanlamda liberal anlayışın tutarlı olduğunu söylemek olanaklı görünmemektedir.
|
Yavuz, Zikri, Divine Foreknowledge and Human Freedom, Ph. D., Advisor:Prof. Dr. Recep Kılıç, 191 s.In Chapter One, I argue that the tenseless view of time is untenable, therefore I critize the ideathat a timeless God cannot be omniscient or an omniscient God cannot know tensed facts. On theclassical theistic account is essantially omniscient. And therefore, He knows all true propositionsincluding those which are about future events and actions. But then it seems to follow, for every agentS, action A and time T, if S performs A at T, then it was always known to God has always known thatS would do A at T. But then it seems as though S is not free with respect to A. Otherwise, this wouldeither involve changing the past, which is logically impossible, or bring it about that an essentiallyomniscient being might have a false belief, which is equally impossible. It is then argued that thetenseless view of time presupposed by the doctrine of divine eternity undermines the conception ofhuman beings as responsible moral agents. Compatibilists reject UR (ultimately responsible) as acriterion for free action. However, given that the intuition behind UR seems convincing and unrefuted,it is assumed to be the criterion for free action throughout the dissertation.In Chapter Two, I consider two classical attempts at reconciling omniscience and humanfreedom, both of which have recently enjoyed a revival of interest. On the one hand, the generalapproach of William of Ockham argues that free agents have a limited range of power over the past ina way that does not entail the changing of the past. On the other hand, there is the approach of Luis DeMolina who held that God has, logically prior to the actualization of any possible world, a knowledgeof all true counterfactuals of freedom. Counterfacual freedom entails libertarian free will. Libertarianfree will is both coherent and plausible. Thus an agent is ultimately responsible for an action if tworequirements are met: the agent must have been able to do otherwise voluntarily. And the agent mustbe responsible for any sufficient ground, cause or explanation of the event. Thus, it is concluded thatFrankfurtarian concept of free will is incoherent and indefensible. |