Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
140257	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Choice and context in the late antique architecture: Questioning the Cilician Domed Basilicas / Geç antik mimarlığında tercih ve bağlam: Kilikya`da Kubbeli Bazilika`nın sorgulanması Yazar:AYŞE BELGİN HENRY Danışman: PROF. DR. SUNA GÜVEN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Mimarlık = Architecture ; Sanat Tarihi = Art History Dizin:Bazilika = Basilica ; Dini yapılar = Religious buildings ; Geç Antik Dönem = Late Antigue Period ; Hristiyanlar = Christianies ; Kilikya = Cilicia ; Kiliseler = Churchs ; Kubbe = Dome ; Mimari yapı = Architectural structure ; Mimarlık tarihi = Architectural history	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2003 135 s.
öz GEÇ ANTİK MİMARLIĞINDA TERCİH VE BAĞLAM: KİLİKYA'DA "KUBBELİ BAZİLİKA'NIN SORGULANMASI Belgin-Henry, Ayşe Yüksek Lisans, Mimarlık Tarihi Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Suna Güven Eylül 2003, 116 sayfa Bu tez, batı Kilikya'da yer alan dört kilise yapısının mimari özelliklerini ve bağlamını incelemektedir. Bu kiliseler, Alahan'da yer alan Doğu Kilisesi, Meryemlik'te yer alan "Kubbeli Kilise", Dağpazan'nda yer alan "Kubbeli (Ambulatory - Çevredalız) Kilise" ve Korikos'da yer alan "Mezar Kilisesi"dir. Bu dört yapı, Stephen Hill tarafından varsayımsal "Kubbeli Kiliseler" adı altında toplanmışlardır. Bu adlandırma en tanınmış örneği Ayasofya olan erken altıncı yüzyıl Konstantinopolis örnekleriyle benzerliklerine atfen kullanılmıştır. Ancak Konstantinopolitan örneklerde "kubbe", esasen yeni oluşturulan mimari şemanın bir öğesi olarak ortaya çıkar. Bu şema ise bazilikanın düz yatay aksına dikey bir aksın katılması olarak açıklanabilir. Bu tez, öncelikle, Kilikya örneklerinde de gözlenebilen bu modelin çalışılması gereken ana nokta olduğu halde, geçmiş çalışmalarda bu konuya yeterli ağırlığın verilmediğine dikkat çeker. Bu bağlamda, kubbenin muhtemel varlığına odaklanan analitik yaklaşımı eleştirir ve mekansal yoruma dayanan başka bir yaklaşım geliştirmeye çalışır. Dahası, eğer Kilikya kiliselerinin bazı akademisyenler tarafından öne sürüldüğü üzere beşinci yüzyılın sonuna tarihlendirilebilen yerel modeller olduğuVI kabul edilirse, bu örneklerin başkent mimarlığını etkilemiş olması olasıdır. Bu çalışmada, bu olasılık da göz önünde bulundurularak, yoruma daha geniş bir bakış açısı kazandırmak amacıyla işlev, tarihleme ve hamilik gibi ilgili konular gözden geçirilir. Sonuç olarak Kilikya örneklerine ait genel bilginin şaşırtıcı ölçüde kıt ve gerçekliği kanıtlanamayan fiziksel delillere dayandığı fark edilmiştir ve buna bağlı olarak güncel bağlamsal tartışmaların temeli çok zayıf gözükmektedir. Bütün bu unsurlar bölgede arazi çalışmalarının acil ve gerekli olduğuna işaret eder. Anahtar Kelimeler: Geç Antik Dönem, Erken Hıristiyanlık, Kilise Mimarisi, Kilikya, Kubbeli Bazilika.
Ill ABSTRACT CHOICE AND CONTEXT IN THE LATE ANTIQUE ARCHITECTURE: QUESTIONING THE CILICIAN "DOMED BASILICAS" Belgin-Henry, Ayşe M.A., Department of History of Architecture Supervisor: Prof. Dr. Suna Güven September 2003, 116 pages This thesis reviews the architectural context of four churches in western Cilicia. These churches, namely the East Church at Alahan, the "Cupola Church" at Meryemlik, the "Domed Ambulatory Church" at Dağpazarı, and the "Tomb Church" at Corycus, have been tentatively grouped by Stephen Hill under the name of "Domed Basilicas" based on their resemblance to the early 6th century models in Constantinople, the most famous being the Hagia Sophia. However, the "dome" comes forward in the Constantinopolitan context mainly as a feature in the establishment of a new architectural scheme that integrates a vertical axis into the oblong horizontal axiality of the basilica. Firstly, this thesis suggests that a similar integration visible in the planning of the Cilician churches is the essential point that needs to be studied. This seems to have been ignored by previous research. Consequently, the analytical approach that has concentrated on the possibility of a dome is criticized and a spatial interpretation is attempted. Moreover, as some scholars propose, these provincial examples might be the possible source of influence for the capital, if they are a local model dated to the end of the 5thIV century. Thus, issues pertaining to function, dating and patronage are overviewed, in order to obtain a wider perspective of interpretation. Finally, the general information concerning the Cilician examples was found to be based on surprisingly scanty and unverifiable physical testimony which points to the urgency and necessity of further fieldwork. Keywords: Late Antique Period, Early Christianity, Church Architecture, Cilicia, Domed Basilica.