Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
100086	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Amerikan Yargılama Hukukunda tanık / Witness in American Procedural Law Yazar:MUSTAFA GÖKSU Danışman: DOÇ. DR. HALUK KONURALP Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Konu:Hukuk = Law Dizin:Amerikan hukuku = American law ; Hukuk = Law ; Medeni usul hukuku = Law of civil procedura ; Tanık = Witness ; Yargılama = Judgement ; İspat = Proof	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2001 138 s.
ÖZET Federal bir yapıya sahip olan Amerika Birleşik Devletleri'nde yargı, köklerini Anglo-Sakson Hukukundan almakla birlikte, ülkenin federal yapısına paralel bir şekilde gelişmiştir. Tüm ülke çapında uygulanan ortak bir yargılama hukuku bulunmamaktadır. Ancak, eyaletlerde ve federal alanda uygulanan yargılama hukukları temel kurumlar açısından büyük ölçüde benzerlik gösterirler. Amerikan Hukuk Yargılamasının en önemli ve temel iki özelliği "Çekişme Sistemi" ve "Jüri Yargılaması"dır. Amerikan İspat Hukuku, kurallar ve istisnalar açısından son derece ayrıntılı olarak incelenmiş ve düzenlenmiş bir konudur. Bir delilin mahkemece kabul edilebilmesi ve jüriye sunulabilmesi için, bazı katı koşulları taşıması gerekir. Bu koşullar, delilin dava konusu vakıalar ile ilgili olması ve yeterli önemi taşıması gibi koşullardır. Bir dava açıldıktan sonra uzun süren tahkikat ve uzlaştırma usulleri uygulanır. Duruşma aşaması, birbirini takip eden celseler ile kısa sürede sonuçlandırılır. Duruşma aşamasında sözlülük esastır. Sözlülük prensibi gereği tanık beyanı delili son derece önemlidir. Duruşma sırasında üçüncü kişiler, taraflar ve bilirkişiler tanık sıfatı ile dinlenilirler. Mahkemeye usulünce çağırılan bir kimse tanıklık yapmak zorundadır. Dinlenmeden önce mahkemece tanıklara yemin ettirilir. Yemin etmeyen bir tanık dinlenemez. Tanık olarak dinlenilecek kimsenin tanık olabilme 135koşullarını taşıması gerekir. Bazı bilgilerin gizli tutulabileceği Anayasa ve kanunlarca düzenlenmiş olabilir. Bu tip bilgileri verip vermeme kararı tanığa aittir, hiçbir tanık bu tip bilgileri vermeye zorlanamaz. Duruşmada tanığa öncelikle tanığı çağıran taraf soru sorar. Daha sonra karşı tarafın bu tanığa karşı soru sorma hakkı vardır. Amerikan İspat Hukukunun belkemiğini oluşturan bu usule "Çapraz Soru Sorma Usulü" adı verilmektedir. Tanık sadece bildiklerini ve gördüklerini anlatabilir, başkasından işittiklerini kural olarak anlatamaz. Bu kuralın bazı istisnaları da bulunmaktadır. Tanık ayrıca mahkemeye kanaatini de sunamaz. Bu yasağın da pek çok istisnası bulunmaktadır, bu istisnalardan en önemlisi bilirkişi tanıkların uzman oldukları alanla ilgili olarak kanaatlerini sunmalarıdır. Bazı durumlarda tanık kendi notlarına bakarak hafızasını tazeleyebilir. Tanık kimi durumlarda güven vermiyor olabilir. Buna, verdiği beyanların yanı sıra izlediği tutum ve karakteri de neden olabilir. Böyle durumlarda hem karşı taraf, hem de bazı koşulların var olması halinde bizzat tanığı çağıran taraf, tanığı itibardan düşürebilirler. Söz konusu işlem, güvensizliğin ispatı ile olur. İtibardan düşürülen tanığın verdiği beyan nihai karar için dikkate alınamaz. Yalan beyanda bulunan veya celpnameye uymayan tanıklar hakkında cezai kovuşturma yapılır. Ayrıca tanık bu eylemlerinden hukuki (parasal) olarak da sorumludur. 136
SUMMARY The Judiciary in the United States, originating from Anglo-Saxon Law, has been altered and developed by the federal structure of the country. There is no such procedural law, which is applied, nationwide. Nevertheless, the federal procedural law and the procedural laws of the states are very similar in the basis. The two most important and basic features of American Procedural Law are "Adversary System" and "Jury Trial". The Law of Proof is a subject, which is studied and codified in a highly detailed way in the United States. An evidence must carry some rigid conditions to be admitted by the court and presented to the jury. These conditions are qualities such as relevancy and materiality. After the commencement of action, the pre-trial procedures and the discovery process follow. At the trial phase, single episode system is used. Orality is the principle at the trial. Witness testimony is a very important evidence owing to the orality principle. The parties and the experts are examined as well as third parties at the court as witnesses. A person who is subpoenaed in proper ways is obliged to testify. Witnesses are given oath (or affirmation) by the court before testifying. A witness who is not under oath cannot testify. A person to testify as witness must be competent. Some information can be classified as privilege by the Constitution, statutes or Common Law. The decision between sharing and 137keeping the information secret belongs to the witness and no one shall be forced to give this information. First, the witness is examined by the party calling her. Then the other party has the right to cross-examine the witness. This system, which constitutes the backbone of the Law of Proof in U.S.A., is called Cross- Examination. A witness may only tell what she knows or what she has seen. She cannot tell the information which she heard from someone else, this is called Hearsay Rule. This rule has got some exceptions. Besides this rule, a witness cannot give her opinion, due to Opinion Rule. This rule also has got some exceptions, and the most important of them is Expert Witness. A witness can look her writings to refresh her memory if the judge permits her to do so. Sometimes the witness does not bear the impression of trustworthy. Her doings and character as well as her testimony can cause this distrustfulness. In such situations, the parties can impeach the witness. Impeachment is proving this distrustfulness in front of the court. The testimony of an impeached witness cannot be taken into consideration for the verdict. A witness who gives false testimony at the trial or does not comply with the subpoena is subject to criminal prosecution. The witness is also subject to the actions for damages by the persons harmed by these wrongdoings. 138