Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
420520		Anlamsal Veb uyumlu etmenler için bir ontoloji yönetim sisteminin geliştirilmesi / Development of an ontology management system for semantic Web enabled agents Yazar:OYLUM ALATLI Danışman: DOÇ. DR. RIZA CENK ERDUR Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2015 113 s.
Anlamsal Veb ve pratikteki uygulaması durumundaki Baglı Veri Agı sürekli genislemekte, içerdikleri ontolojiler ile veri kümeleri kontrolsüz olarak degismektedir. Dolayısıyla, Anlamsal Veb ve Baglı Veri Agı üzerinde çalısan etmenlerin kendilerini ilgilendiren verilerdeki ve ontolojilerdeki degisimleri izleyebilmeleri, degisimlerin gerektirdigi tepkileri zamanında verebilmeleri önem kazanmıstır. Literatürde ontoloji değisimlerini yöneten çalısmalar bulunmasına karsın, bu çalısmalarda gerçeklesen degisimleri yazılımlardan saklamak amaçlandıgından etmen sistemlerinin tepkisel olmalarından kaynaklanan degisimlerden haberdar olma gereksinimlerini karsılayamamaktadır. Baglı Veri kümelerindeki degisimleri izleyen çalısmalar da mevcuttur. Bu çalısmalar ise veriseti düzeyindeki degisimleri izlemeleri, federe sorguları desteklememeleri ya da itme-isteme tabanlı yaklasımları es zamanlı olarak desteklememeleri nedeniyle etmen sistemlerinin gereksinimlerini karsılayamamaktadırlar. Bu baglamda tez kapsamında etmenlerin anlamsal veb üzerindeki veri ve ontolojilerdeki degisimleri izlemek için kullanabilecekleri itme-isteme tabanlı federe sorguları destekleyen bir altyapı gelistirilmistir. Bu altyapı, "ortam" soyutlaması ile buna ilişkin A&A meta-modeline dayanmakta ve degisimlerin izlenmesi için gerekli artifaktları etmenin ortamı içerisinde çalısma alanlarında barındırmaktadır. Bu tez bilindiği kadarıyla etmen sistemlerinde ortamı Anlamsal Veb ve Bağlı Veri açısından ele alan ilk çalışmadır.
Semantic Web and its practical application Linked Data Web are getting bigger gradually while the ontologies and datasets included change without any control. Therefore, it became important for the agents that work on the Semantic Web and Linked Data Web to monitor the changes in the ontologies and data they use, and react to these changes promptly. Although there are studies for managing ontology changes in the literature, since these studies aim to hide the changes from software, they do not meet the change awareness requirement of agent systems. There are studies for managing the changes in Linked Data datasets too. Since they monitor only dataset level changes, and do not support federated queries or push-pull based approaches, these studies can not meet the requirements of agent systems either. In this context, a pull-push based framework with support for federated queries that can be used by agents for monitoring data and ontology changes on the Linked Data Web and Semantic Web is developed within the scope of this thesis. This framework is built upon the environment abstraction and the related A&A metamodel, and hosts the artifacts necessary for monitoring changes in the agent environment workspaces. To our knowledge, this study is the first one that approaches agent environment from the Semantic Web and Linked Data perpectives.