Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
643139		Diyaliz ünitesinden hizmet alan hastaların bakım verenlerinde bakım yükü ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi / Evaluation of care load and quality of life in careers of patients who receive service from the dialysis unit Yazar:MÜCAHİT AKÇİN Danışman: DOÇ. DR. MAHCUBE ÇUBUKÇU Yer Bilgisi: Sağlık Bilimleri Üniversitesi / Samsun Eğt. ve Arş. Hast. / Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Konu:Aile Hekimliği = Family Medicine Dizin:Bakım verenler = Caregivers ; Bakım verme yükü = Caregiver burden ; Diyaliz makinesi = Dialysis machinery ; Renal diyaliz = Renal dialysis ; Yaşam kalitesi = Quality of life	Onaylandı Tıpta Uzmanlık Türkçe 2020 74 s.
Amaç Hemodiyaliz tekrarlayıcı, yaşam boyu devam eden, hastanın durumuna göre haftada iki veya üç defa uygulanan ve bu nedenle hastalar için olduğu kadar aileler için de yorucu olan ve bakım verenlerinin sonsuz desteğini gerektiren bir tedavidir. Bu nedenle, hemodiyaliz hastalarının bakım verenleri stres, depresyon, yorgunluk ve yaşam kalitelerinde azalma yaşayabilmektedir. Bu çalışmada diyaliz tedavisi altındaki hastaların bakım verenlerinde bakım veren yükünün ve yaşam kalitesinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem Çalışmamız 01.02.2019-01.04.2019 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği Hemodiyaliz Birimi'nde yapıldı. Çalışmaya en az 3 aydır hemodiyaliz hizmeti alan hastalara bakım veren 83 kişi dahil edildi. Bakım verenlerin sosyodemografik verileri kaydedildi. Bakım veren yükünün değerlendirilmesinde Zarit Bakım veren Yükü Ölçeği (ZBYÖ) kullanıldı. Yaşam kalitesi SF-36 ölçeği ile değerlendirildi. İstatiksel analizler SPSS 20.0 programı ile değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testleri kullanıldı. Korelasyon analizlerinde Spearman korelasyon analizi uygulandı. p< 0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular Bakım verenlerin %67,5'i kadın, %83,1'i evli idi. Kişilerin %51,8'inin herhangi bir kronik bir hastalığı mevcuttu. Bakım verenlerin ortalama ZBYÖ skoru 32,5 ± 14,4'tü. Bakım verenlerin %20,5'inde bakım veren yükü yok ya da çok hafif, %57,8'indehafif-orta şiddetli, %19,3'ünde orta-ağır şiddetli, %2,4'ünde şiddetli bakım yükü izlendi. Kendini bakım verme konusunda yetersiz hisseden veya diğer aile bireylerinden hasta bakımında yardım almayanlarda bakım yükü daha fazlaydı (p<0,05). Hemodiyaliz sıklığı haftada 3 defadan fazla olanlarda bakım yükü daha fazlaydı (p=0,003). Fonksiyonel açıdan bağımlı hastaların bakım verenlerinde bakım yükü daha yüksekti(p=0,013). ZBYÖ, SF-36 alt ölçeklerinden fiziksel fonksiyon alt skoru haricinde negatif yönde ilişkiliydi(p<0,05). Sonuç Hemodiyaliz hastalarının bakım verenlerinde yaşam kalitesi düşük, bakım yükü yüksekti. Bakım veren yükünün azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılması için hemodiyaliz hastalarının rutin tedavilerine ek olarak, bakım verenler için destek grupları ve yeni bakım yaklaşımları geliştirmek uygun olabilir.Anahtar kelimeler: Bakım yükü, hemodiyaliz, yaşam kalitesi, bakım veren
Aim The hemodialysis is repeated, lifelong, twice or thrice a week depending upon condition of the patient and, hence, this is a tiresome activity for patient as well as for the family requiring endless contribution by caregivers. Therefore, these informal caregivers of hemodialysis patients can experience stress, depression, restlessness and poor quality of life. This study aimed to determine the quality of life and the burden on the caregivers of patients receiving dialysis treatment.Materials and Methods Our study was conducted between 01 February and 01 April 2019 at the Health Sciences University Samsun Education and Research Hospital Internal Medicine Clinic Hemodialysis Unit. 83 people providing care to patients who have been on hemodialysis for at least three months were included in the study. Sociodemographic characteristics of caregivers were recorded. The features related of caring in caregiver were questioned. The caregiver burden was measured using the Zarit Burden Interview questionnaire (ZBI). The quality of life was measured using the SF-36 scale. Statistical analyzes were evaluated with SPSS 20.0 program. Kruskal Wallis and Mann Whitney U tests were used to evaluate the data. Spearman correlation analysis was used for correlation analysis. p <0.05 was considered statistically significant.Results 67.5% of the caregivers were female and 83.1% of them were married. 51.8% of the people had any chronic disease. The mean ZBI score of caregivers was 32.5 ± 14.4. 20.5% of caregivers were having no burden or mild burden, 57.8% of caregivers were having mild to moderate burden, 19.3% of caregivers had moderate to severe burden, whereas 2.4% of them had severe burden while providing care to their family members. ZBI scores of the caregivers who felt insufficient in patient care and who did not have any other family members to aid caring, were higher (p<0.05).The caregiver burden was higher in those with a frequency of hemodialysis more than three times a week (p=0.003).Caregiver burden was higher in caregivers of functionally dependent patients (p=0.013).The ZBI score correlated negatively with all subscales of SF-36 except physical function subscore.Conclusion The quality of life of caregivers is low, the caregiver burden was high. Support groups and new care approaches may be appropriate for those who care for routine treatments of hemodialysis patients to reduce caregiver burden and increase the quality of life.Key words: Caregiver burden, hemodialysis, quality of life, caregiver