Tez No İndirme Tez Künye Durumu
46016 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Computational situation theory with BABY-SIT / BABY-SIT'le hesapsal durum kuramı
Yazar:ERKAN TIN
Danışman: PROF.DR. VAROL AKMAN
Yer Bilgisi: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi / Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control
Dizin:BABY-SIT = BABY-SIT ; Dil bilim = Linguistics ; Durum teorisi = Situational theory
Onaylandı
Doktora
İngilizce
1995
256 s.
ÖZET BABY-SIT'LE HESAPSAL DURUM KURAMI Erkan Tın Bilgisayar ve Enformatik Mühendisliği, Doktora Danışman: Prof. Dr. Varol Akman Aralık, 1995 Dil günlük deneyimlerimizin bütünleşik bir parçasını oluşturmakta ve konuşma, dinleme, okuma ve yazma gibi durumsal etkinlikleri içermektedir. Bu etkin likler, durumlar içerisinde gerçekleştiklerinden ve durumları ilgilendirdik lerinden dolayı durumsaldırlar. Diğer yandan, bunların asıl işlevi bilgi taşımaktır. Bu görüş çerçevesinde, yaklaşık son on yıldır durum kuramı geliştirilmiş ve bu kuramın çeşitli uyarlamaları birtakım dilbilim sorunlarına uygulanmıştır. Fakat kuramın hesapsal yönleri ile ilgili pek bir çalışma yapılmamıştır. 'Hesapsal durum kuramı 'na halihazırda varolan yaklaşımlar durum kuramının özgün niteliklerinin sadece bir kısmını içermekte ve böylece kuramın varlıkbiliminden kavramsal ve felsefi uzaklaşma göstermektedir. Bu tez, durum kuramının temellerini ve varlıkbilimsel özelliklerini benimseyen hesapsal bir kuram sunmaktadır. Önerilen hesapsal temel üzerine kuru lan ve BABY-SIT adı verilen ortam tanımlanmakta ve bu ortamın yapıları biçimsel olarak tanımlanmaktadır. BABY-SIT'in özellikleri halihazırda varolan yaklaşımların özellikleri ile karşılaştırılmaktadır. BABY-SIT'in uygun bir or tam olduğunu göstermek amacı ile yapay zeka alanından bazı örnekler ver ilmektedir. BABY-SIT için dilbilimsel bir deney alanı olarak seçilen Türkçe'de anaforanın çözümlenmesi de gösterilmektedir. Anahtar Sözcükler: durum kuramı ve durum anlambilimi, durum şemaları, kalıtım, ileriye ve geriye doğru çıkarım, tekdüze olmayan çıkarım, anafora, sözdizimsel ve anlambilimsel alanlar, BABY-SIT, PROSIT, ASTL
ABSTRACT COMPUTATIONAL SITUATION THEORY WITH BABY-SIT Erkan Tın Ph.D. in Computer Engineering and Information Science Advisor: Prof. Varol Akman December, 1995 Language is an integral part of our everyday experience and encompasses situ ated activities such as talking, listening, reading, and writing. These activities are situated because they occur in situations and they are about situations. Their primary function, on the other hand, is to convey information. With this vision, situation theory has been developed over the last decade or so and various versions of the theory have been applied to a number of linguistic is sues. However, not much work has been done in regard to its computational aspects. Existing approaches towards 'computational situation theory' incor porate only some of the original features of situation theory and hence show conceptual and philosophical divergence from its ontology. This thesis presents a computational account of situation theory that embodies the essentials of the theory and adopts its ontological features. A medium (called BABY-SIT) which is based on the proposed computational foundation is described and its constructs are formally defined. The features of BABY-SIT are compared to those of the existing approaches. In order to demonstrate the appropriateness of BABY-SIT, some examples from the domain of artificial intelligence are given. Resolution of pronominal anaphora in Turkish, which has been chosen as a linguistic test-bed for BABY-SIT, is also demonstrated. Keywords: situation theory and situation semantics, situation schemata, inher itance, forward and backward reasoning, nonmonotonic reasoning, anaphora, syntactic and semantic domains, BABY-SIT, PROSIT, ASTL IV