Tez No İndirme Tez Künye Durumu
151417 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Akarsularda boyuna dispensiyon katsayısının belirlenmesi / Determination longitudinal dispertion coefficient in rivers
Yazar:SİNAN ŞAHİN
Danışman: PROF.DR. EMİN SAVCI
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:İnşaat Mühendisliği = Civil Engineering
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
107 s.
ÖZET Bu çalışmayı üç bölümde özetlemek mümkündür. İlk bölümde akarsularda boyuna dispersiyon katsayısını tahmin eden yeni bir model geliştirilmiş ikinci bölümde yeni model literatüre geçen diğer modellerle karşılaştırılmıştır ve son olarak yeni modelin bir akarsu verisi için uygulaması yapılmıştır. Bu çalışmada, akarsularda boyuna dispersiyon katsayısının tahmini için iki boyutlu yeni bir matematiksel model oluşturulmuştur..Dispersiyon denklemi çok değişkenli kısmi diferansiyel denklem olduğu için analitik olarak çözülmesi mümkün değildir. Bu yüzden bazı kabul ve varsayımların yapılması zorunludur. Bu çalışmada yeni model Elder (1959)'e benzer tarzda geliştirildiğinden Elder'in yaptığı kabuller ve varsayımlar aynen alınmış ve literatürde de örneklerine rastlanan bazı değişiklikler yapılmıştır Matematiksel model oluşturulurken kullanılan veriler akarsulara ait veriler olduğu için model akarsuların boyuna dispersiyon katsayısının tahmini için geçerlidir. Düşey hız dağılımı ihmal edilip quartic yanal hız dağılımı kullanılmıştır. Modelin sinüslülük, ani genişleme ve daralma ve ölü bölgelerin etkisini içermesi için boyutsuz bir 0 katsayısı tanımlanmış ve bu katsayı model geliştirmekte kullanılan akarsulara ait 81 adet deney verisi kullanılarak Fortran programlama dilinde bir program yazılarak bulunmuştur. Sonuçlan literatürdeki çalışmalarla karşılaştırdığımızda, kullanılan 81 adet veri ve 9 adet karşılaştırma kriteri için en iyi sonucu oluşturulan yeni modelin verdiği görülmüştür. Ayrıca iki boyutlu dispersiyon denklemi yeni modelin hesapladığı boyuna dispersiyon katsayısı kullanılarak sonlu farklar metodu ile nümerik olarak çözülmüş ve konsantrasyon-zaman grafiklerinin zarf eğrileri elde edilerek çeşitli durumlar için birbirileriyle karşılaştırılmıştır. vıı
DETERMtNİNG LONGİTUDİNAL DİSPERSİON COEFFİCİENT İN RİVERS SUMMARY This study may be summarized within three parts. At the first part a new mathematical model is developed to determine the longitudinal dispersion coefficient in rivers at the second part the new model is compared with the other models from the literature and finally an application of the model is addedin this study, a new 2-D mathematical model is developed for predicting longitudinal dispersion coefficient in rivers.The longitudinal dispersion coefficient is a multi parameter partial diiferantial equation so mat it not possible to solve it analitically and it is necessary to make some acceptance and assumptions. In this study Elder (1959)'s study is set for an example and so that his acceptance and assumptions are used and some changes are made which can be found in the literature. The data which are used to develop a new model are related to river data so the new model is valid for rivers. Quartic lateral velocity profile is used instead of vertical velocity profile. {$ parameter is suggested which is determined for considering sinousity, sudden contractions and expansions and dead zones in rivers. The 81 river data are used with a Fortran program to obtain p parameter. When we compare the results with oilier models' results for 9 criteria it can be seen that the new model gives the best results. The 2-D longitudinal dispersion coefficient is solved numerically by finite differences method and concentration-time graphics are obtained for measured and predicted longitudinal dispersion coefficients and the exponantial function equation of the graphics is calculated in order to compare the results. viu