Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
307870		Antalya il merkezinde 1. basamak sağlık kuruluşlarına başvuran yaşlı hastaların yaşam kalitesi ve rehabilitasyon ihtiyaçlarının değerlendirilmesi / The evaluation of the need of rehabilitation and life quality of whose old patients who use primary health care service in the city of Antalya Yazar:HASAN HÜSEYİN AVCI Danışman: PROF. DR. HAKAN YAMAN Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Konu:Aile Hekimliği = Family Medicine Dizin:Aile hekimliği = Family practice ; Antalya = Antalya ; Geriatri = Geriatrics ; Hasta bakımı = Patient care ; Hastalar = Patients ; Rehabilitasyon = Rehabilitation ; Toplum sağlık merkezleri = Community health centers ; Yaşam kalitesi = Quality of life ; Yaşlılar = Aged	Onaylandı Tıpta Uzmanlık Türkçe 2011 78 s.
Yaşlanma, ayrıcalıksız her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Dünyanın hızla yaşlanıyor olması insanların doğuştan yaşam beklentisinin giderek artması tüm dünyada demografik yapıyı değiştirmekte ve dünya nüfusu içinde yaşlıların oranı hızla artmaktadır. Günümüz gerçeğinde hızla artan yaşlı nüfusun yaşam kalitesinin korunabilmesi önem kazanmaktadır. Üretken ve başarılı bir yaşlanma süreci için doğuşta beklenen yaşam süresinin uzun olması tek başına eksik bir yaklaşım olmakta; yaşlı bireylerin yaşam kalitelerinin de uzayan ömürle birlikte korunabilmesi için gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bir durum tespiti ve ihtiyaçların belirlenmesi niteliğindeki çalışmamızda yaşlılık ile birlikte fonksiyonel kapasitede de ve yaşam kalitesi değerlerinde de dramatik olarak düşüşler gözlenmektedir. En fazla yaşam kalitesindeki azalma bedensel sorunlara bağlı rol kısıtlaması [(RP) 24.28± 37.828] alanında görülmekte, en az (61.40±17.952) değerleri ile mental sağlık (MH) alanında gerçekleşmektedir. Bedensel özet skorları (PCS) 33.61±11.427 ve mental özet skorlar (MCS) 42.34±9.893 olarak gerçekleşmiştir. Yaşlıların yaklaşık 1/3?i 435 (%30.8) kişi genel sağlıklarını kötü olarak nitelemekte ve yaşlıların yaklaşık %60ının ev dışı işlerde tam yada kısmi bağımlılığı olduğunu ve yine yaşlıların günlük öz bakım gibi ev içi işlerdede %30?lar oranında tam ya da kısmi bağımlılığı olduğunu düşündürmektedir. Yaşam kalitesi göstergeleri ayrıntılı incelendiğinde yaşam kalitesinin kişinin yaşı, sağlı kadar sosyoekonomik durumu, medeni hali, eğitim düzeyi gibi sosyokültürel faktörlerden de etkilendiği görülmektedir. Bazı grupların (kadınlar, ileri yaşlı yaşlılar, sosyoekonomik durumu kötü olanlar, eğitim düzeyi düşük olanlar) daha fazla risk altında olduğu da gözlenmiştir. Bu nedenle yaşlılar birinci basamak sağlık kurumlarına ilk başvurularında mümkünse geriyatrik değerlendirmeye tabi tutulmalıdırlar. Bu geriyatrik değerlendirmenin yaşam kalitesi ölçeklerini içermesi faydalı olabilir. Bu sayede yaşam kalitesi ölçekleri toplumsal göstergeler olmanın yanında bireysel uygulamalarada da kullanılabilir. Sağlık çalışanı yaşlının hangi alanlarda yaşam kalitesi düşüşü yaşadığını ve fonksiyonl kayıplarını değerlendirebilir ve buna yönelik ileri girişimlerde bulunabilir. Yaşlı bireyler büyük oranda sağlık sisteminden faydalanma ve giriş kapısı olarak birinci basamak sağlık hizmetlerini kullanmaktadırlar. Yaşlı dostu bir sağlık merkezi ve hekim pek çok sağlık sorunu olan yaşlıların tedavilerine uyumlarını da artırmakta ve daha uzun süre etkin kalmalarını sağlamaktadır. Yaşlı sağlığı konusunda iyi eğitilmiş personel ve organize edilmiş birinci basamak sağlık hizmetleri yaşlanan toplumun sağlık sistemi üzerinde yapacağı baskıyı önemli oranda azaltmakla birlikte, bireylerin daha tatminkar ve mutlu bir yaşam sürmesini sağlayacaktır.
Ageing can be defined as chronic and the universal process which lead to decreasing of all functions and can be seen for all living beings. World?s ageing, people?s increasing expectation about life from birth are changing the demographic structure of the whole world and the population of old people is getting bigger. In our era?s reality the rapid increasing of the old people population?s life quality become very important. It is an insufficient approach to consider the life will be long in order to have a productive and successful life span which is supposed from birth ; the necessary workings (work required) should be done to to protect old people?s life quality with longing life. In a case study and our work to get the needs, it is dramatically observed that there are some decrease on the functional capacity and life quality together with becoming old. The most reduction part is seen in the role restriction [(RP) 24.28± 37.828] because of the phsical decreasing, the least (61.40±17.952) value is happened with mental health (MH) areas. Physical conculude scores (PCS) 33.61±11.427 and mental conclude scores (MCS) 42.34±9.893 are ( happened) like that. 1/3 of old people, 435 (30.8%) people, are indicated that their general health conditions are bad and about 60% of old people think that they are totally or partly dependent out of the house and again old people?s indoor labours like daily care are totally or partly dependent. When the indicator of life quality are deeply searched, the life quality is effected by person?s age, health and also social-economic situation, marital status, educational background and social-cultural effects. Some groups (women, older age people,people who have bad social-economy situations, bad level of education) are at the risk mostly. Because of this reason if it is possible old people should be taken geriyatric evalution when they apply to the first-step medical institutions. This geriyatric evaluation can be useful when it involves life quailty scale. So this scales can be used for personal practice and society?s signs. Medical employee (staff) can evaluate in which areas the old person?s life quality decrease and functional losts and for this can attempt forward. Old people mostly use primary health care service as entrance and make use of medical system. The medical centre as a friend of elderly people and doctor provide harmony for old people with their treatments and make it effecient longly. Well-educated personnel about medical and organized first-level medical service decrease the press on the system in a ageing country and will make the people much more satisfied and have a happier life