Tez No İndirme Tez Künye Durumu
721037
Anopheles superpictus popülasyonlarında insektisit direnç alellerinin mevsimsel değişimlerinin belirlenmesi / Determination of seasonal variations of insecticide resistance alleles in anopheles superpictus populations
Yazar:RUMEYSA YEŞİM MANAP
Danışman: DOÇ. DR. ERSİN DOĞAÇ
Yer Bilgisi: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology ; Genetik = Genetics
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
68 s.
Sivrisinekler, omurgalı bir konakçıdan aldıkları virüsler, bakteriler, protozoanlar ve nematodlar gibi tıbbi olarak önemli patojenlerin vektörüdürler. Bu patojenler sarı humma, dengue humması, batı nil virüsü, ensefalitis ve sıtma gibi hastalıklara neden olmaktadır. Sıtma, sadece Anopheline sivrisinekleri tarafından bulaşır. Anopheles superpictus türü ülkemizde önemli bir sıtma vektörüdür. Sıtma gibi sivrisinek kaynaklı hastalıklardan korunmada öncelikli olarak sivrisinek mücadele yöntemleri uygulanmaktadır. Bu yöntemler arasında en yaygın olarak kullanılan yöntem insektisit temelli kimyasal kontrol yöntemidir. İnsektisitler genel olarak organoklorin, organofosfat, karbamat ve piretroitler olarak 4 ana grupta sınıflandırılabilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), insektisit direncini, sivrisineklerin standart dozda bir insektisite maruz kalarak fizyolojik veya davranışsal adaptasyonun sonucu hayatta kalma özelliği olarak tanımlamaktadır. Direnç gelişimi ile ilgili en temel mekanizmalardan biri hedef bölge duyarsızlaşmasıdır. Bu çalışmada Ege bölgesinde An. superpictus popülasyonlarında organofosfat direncinden sorumlu olan Ace gen ürünü ve piretroid direncinden sorumlu olan Vssc gen ürününde hedef bölge duyarsızlaşması bazında dirence sebep olan Ace G119S ve Vssc L1014F mutasyon seviyelerinin üç farklı mevsimsel dönemde (2018 ilkbahar ve sonbahar, 2019 ilkbahar) değişiminin takip edilmesi amaçlanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda Ace geninde üç dönem boyunca direnç kazanımına yol açan değişimler homozigot olarak saptanamamıştır. Mutasyon frekansı birinci dönem 0,002, ikinci dönem 0,002 ve üçüncü dönem 0,00 olarak saptanmıştır. Vssc geninde düşük oranlarda mutasyon saptanmıştır. Mutasyon frekansı birinci dönem 0,025, ikinci dönem 0,013 ve üçüncü dönem 0,024 olarak saptanmıştır.
Mosquitoes are vectors of medically important pathogens such as viruses, bacteria, protozoans and nematodes from a vertebrate host. These pathogens cause diseases such as yellow fever, dengue fever, West Nile virus, encephalitis and malaria. Malaria is transmitted only by Anopheline mosquitoes. Anopheles superpictus species is an important malaria vector in our country. Mosquito control methods are primarily used to protect against mosquito-borne diseases such as malaria. The most widely used method among these methods is the insecticide-based chemical control method. Insecticides can be classified in 4 main groups as organochlorine, organophosphate, carbamate and pyrethroids. The World Health Organization (WHO) defines insecticide resistance as the ability of mosquitoes to survive exposure to a standard dose of an insecticide, as a result of physiological or behavioral adaptation. One of the main mechanisms for resistance development is target site desensitization. In this study, it was aimed to monitor the changes of Ace G119S and Vssc L1014F mutation levels, which cause resistance based on target region desensitization in the Ace gene product, which is responsible for organophosphate resistance, and Vssc gene product, which is responsible for pyrethroid resistance, in An. superpictus populations in the Aegean region for three different seasonal periods. As a result of the studies, the mutation that caused resistance in the Ace gene for three periods could not be detected as homozygous. The mutation frequency was determined as 0.002 in the first period, 0.002 in the second, and 0.00 in the third period. Low rates of mutations were detected in the Vssc gene. The mutation frequency was determined as 0.025 in the first period, 0.013 in the second period, and 0.024 in the third period.