Tez No İndirme Tez Künye Durumu
100932 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
1930'larda Arkitekt Dergisi'nde mimari metinler / Architectural articles in Arkitekt in 1930's
Yazar:CÜNEYT BÜKÜLMEZ
Danışman: PROF.DR. FERHAN YÜREKLİ
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü
Konu:Mimarlık = Architecture
Dizin:Arkitekt dergisi = Arkitekt magazine ; Mimari makaleler = Architectural articles ; Modernleşme = Modernization
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
108 s.
I930XARDA ARKİTEKT DERGİSİNDE MİMARİ METİNLER ÖZET Bu çalışmada, modernleşme sürecine paralel olarak, dönemin tek periyodik yayını olan 'Arkitekt' dergisinde yer alan makaleler analiz edilerek mimarlık ortamındaki genel tartışmalar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada ele alınan süreç 1930'ların başından 1940'ların başına kadar olan bir dönemi kapsamaktadır. İlk bölüm giriş niteliği taşımaktadır. Burada çalışmanın amacı açıklanmaya çalışılmış, özellikle tezin ana konusunu oluşturan kavramlara değinilmiştir. Bu bölümde, aynı zamanda, teze konu olan dönemi ele alış yöntemine değinilmiştir. Ayrıca Türk modernleşme sürecinin temel karakterine ilişkin kısa bir değerlendirme yer almaktadır. İkinci bölümde modernitenin tarihsel gelişimi tezin kapsamı çerçevesinde kısaca değerlendirilmeye çalışılmış, Türk modernleşmesi tarafından referans alınan Batı medeniyetinin modernleşme süreci incelenirken 'yenilik', 'modernite', 'modernizasyon', 'Batı toplumu' gibi çalışmamızda sık sık kullanılan kavramlar açıklanmıştır. O dönemde Türkiye'de etkin olan, referans olarak alman Batı mimarlığına kısaca değinilerek makalelerde kullanılan bazı kavramlar açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu' nun sosyal ve siyasal yapısındaki değişimlerle ilişkili olarak Türkiye'deki modernleşme sürecinin temel karakteristiği incelenmiştir. Yeni Türk Cumhuriyeti' nin sosyal ve siyasal yapısındaki değişimler gözönüne alınarak bu döneme ilişkin mimari yaklaşımlar değerlendirilmeye çalışılmıştır. Dördüncü bölümde söz konusu olan makaleler analiz edilmiş, o dönemde değişim sürecinin sonucu gündeme gelen kavramlar, sorunlar ve tartışma konuları netleştirilmeye çalışılmıştır. Makalelerin analizi sırasında yöntem olarak eleştirel bir yaklaşım oluşturulmaya çalışılmıştır. Buradaki eleştirel tutum temel olarak modern mimarlık tartışmalarının sosyal yapıyla bağının yeterince kurulamamasından kaynaklanmaktadır. Buna ek olarak, dönemin mimarları tarafından ortaya konan ve halen günümüz mimari tartışmalarının temelini oluşturan bazı kavramlar açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Değerlendirme kapsamına alınan makaleler ayrı ayrı incelenmiş, bu incelemenin sonunda ise o dönemki tartışmaların bütünlüklü değerlendirmesi yapılmıştır. Batı medeniyeti etkisi altında gelişen tartışmalar, yerli ve milli bir mimari oluşturma tartışmaları, uzlaşmazlıklar ve çelişkiler başlıklarının yer aldığı bu bölümde çalışmanın dönemin genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu başlıklar oluşturulurken o dönemdeki tartışmaların iki ana eğilim olarak ortaya çıkması gözönüne alınmıştır. Bölümün sonunda ise bu eğilimlerin kendi iç çelişkileri ve aralarındaki uzlaşmazlıklar irdelenmeye çalışılmıştır. Sonuç bölümünde ise değerlendirme kapsamındaki makaleler doğrultusunda Türk modernleşme süreciyle mimarlık alanındaki tartışmalar karşılaştırılmıştır. Ayrıca o vıdönemde mimarlık ortamında yer alan tartışmalar hakkında vardığımız sonuçları içermektedir. Bu tartışmaların günümüz mimarlık ortamında etkin bir şekilde yer aldığına kısaca değinilmiştir. VH
ARCHITECTURAL ARTICLES IN 'ARKITEKT' IN 1930'S SUMMARY In this study, related to the modernisation process, articles published in the periodical 'Arkitekt', the only periodical of its time, are analyzed and general arguments are considered. Here, time interval in this study is from the beginning of 1930' s until the early 1940's. The First section is the introduction wherein, the aims of the study are explained and some certain principles that will built up the main theme of thesis are stated. In the second section, development of modernity process is stated, while exploring Western civilizations' modernisation process -taken as a reference by Turkish modernisation-, concepts like; 'newness', 'modernity', 'modernisation', 'western society' that are frequently used during study are tried to be explained. Also, concepts used in articles are identified by mentioning about Western architecture - taken as a reference-, which seems to be most effective idea at that time. In the third section, basic characteristics of Turkey's modernisation process, related with the change in the social and political structure of Ottoman Empire is taken into account, also considering the change in social and political structure of new Turkish Republic, architectural approach affiliated to this time are tried to be analyzed. Concepts like 'national-identity', 'nationalism' are tried to be identified upon the idea of Turkish Republic's revolutions Articles related to our subject are analyzed in fourth section, concepts, problems, and argument subjects that became popular as a result of social change are cleared. Articles have been analyzed with critical method. The critical stance here results from a lack of relationship between architectural discourse and social structure. Moreover, some concepts that are still popular and important in architectural discussions of our daily world, considered by architects at that time, are tried to be stated. The articles considered in this section have been analyzed individually in their context, as a result various arguments on the concept has been totally evaluated in relation. The section also includes a general evaluation of a period when, discussions about ideas developed under the influence of Western Culture, the necessitiy of creating a national architecture and disagreements and contradictions about these points. In the forming of these titles, the two different discourses of the period has been taken into consideration. In conclusion, disagreements in between and contradictions of these discourses are tried to be stated. In the last section, in related articles, Turkish modernisation process and discussions based upon architectural arguments are compared. In addition, this section includes conclusions about daily discussions of time interval of the study and these points are still efficient in our daily architectural forum. Vlll