Tez No İndirme Tez Künye Durumu
186126
53 no`lu Şer`iyye siciline göre Adana`nın sosyo-ekonomik tarihi / Soci-economic history of Adana according to the register of the court number 53
Yazar:HATİCE ERGÜL
Danışman: Y.DOÇ.DR. EFTAL ŞÜKRÜ BATMAZ
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
280 s.
Adana 1608 yılına kadar Halep Eyaletine bağlı yurtluk ve ocaklık statüsündebir sancak iken, bu tarihten sonra stanbul'dan gönderilen valilerce yönetilen birOsmanlı Eyaleti olmuştur. Ancak, Adana'nın konar-göçer aşiretlere dayanan toplumyapısı 1865'lere kadar değişmediğinden, valiler yanında çoğu zaman da mütesellimlertarafından yönetilmiştir. Mütesellimliği elde etmek isteyen yerli eşraf ve ayanlararasında zaman zaman büyük mücadeleler yaşanmıştır.Adana şehir merkezinde 1823 yılında 52 mahalle ve 1.384 avarız-hanesibulunmakta idi. 1831 nüfus sayımında, şehir merkezinin toplam erkek nüfusu 6.501kişidir. Şehir merkezinde, 1831'de 2.451 olan ve çoğunluğunu Ermenilerinoluşturduğu gayrimüslimler, sicilimize göre -1823 yılında-, Zimmiyan Mahallesidışında Hammaloğlu, Ali Dede, Taşçıkan ve Eski Hamam gibi mahallelerde deMüslüman nüfusla karışık olarak yaşamakta idiler.Şehirdeki esnaf teşkilatına baktığımızda, tarım ve hayvancılığa dayananÇukurova ekonomisinin doğal bir gereği olarak, demircilik, sarraçlık, semercilik gibimeslek gruplarının öne geçtiğini görmekteyiz. Adana'nın, uluslararası ticaret yoluüzerinde bulunması ticari faaliyetleri etkilemiş, şehirde hanlar ve yollardakervansaraylar yapılmıştır.1695'de malikâne uygulamasının ilk başladığı bölgelerden birisi de AdanaEyaleti'dir. Malikanecilerin kimliklerine bakıldığında ise, büyük çoğunluğun askerive ilmiye sınıfından devlet görevlileri olduğu anlaşılmaktadır.Salyane tevzi` kayıtlarına baktığımızda, pek çok devlet görevlisinin halktantoplanan paradan çeşitli isimler altında haksız kazanç sağladıklarını görmekteyiz.
While Adana had been a Sanjak (subdivision of a province) with its status as acountry estate or a household dependent on Aleppo Province until 1608, it became anOttoman Province governed by the governors appointed by Istanbul Governmentfrom that date on. But, since Adana?s social structure made of nomadic tribes has notchanged until 1865, it has usually been governed by the tax collectors beside thegovernors. Severe conflicts were experienced among the local notables or chief mento gain a tax collector?s status.In 1823, the town had 52 living quarters and 1,384 extraordinary tax payinghouseholds. During 1831 census, total male population of the town was 6,501. Thenon-Muslims, mostly Armenians, who had a population of 2,451 in 1831, accordingto our registry, in 1823 were living at living quarters of Hammaloğlu, Ali Dede,Taşçıkan, and Eski Hamam outside of Zimmiyan Quarter as mixed with Muslims.If we examine tradesmen?s organization, we will see that the craftsmen groupssuch as blacksmiths, leather goods makers, packsaddle makers, were naturally mostimportant professions due to the Çukurova (Low Plain) economy which depended onfarming and animal husbandry. Adana?s position on an international trade routeinfluenced trade activities, and commercial buildings were built in the town andcaravansarays were built on roads.In 1695, Adana was one of the regions where country estates were establihed.If we examine the identities of the estate owners, we will see that most of them weregovernment officials of military or the ulama classes.If we examine the registry of yearly expenses, we will see that a lot ofgovernment officials illegally profited under various titles from the money collectedfrom the people.