Tez No İndirme Tez Künye Durumu
408454
Acilde çalışan sağlık personelinin etik duyarlılıklarının belirlenmesi / Determination of the moral sensitivity of health care providers in emergency departments
Yazar:ASLI AYDOĞAN
Danışman: YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM CEYHAN
Yer Bilgisi: Erciyes Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Konu:Hemşirelik = Nursing
Dizin:Acil hemşirelik = Emergency nursing ; Acil servis-hastane = Emergency service-hospital ; Acil tıp = Emergency medicine ; Acil tıp servisleri = Emergency medical services ; Etik = Ethics ; Etik-tıbbi = Ethics-medical ; Sağlık personeli = Health personnel
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
85 s.
Bu çalışma acilde çalışan sağlık personellerinin etik duyarlılıklarını belirlemek amacıyla kesitsel tipte yapılmıştır. Çalışmanın evrenini, Erciyes Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Kayseri İli Kamu Hastaneler Birliğine bağlı hastaneler ve özel hastanelerin acil servislerinde çalışan 402 sağlık personeli (hekim, hemşire, sağlık memuru, ebe, acil tıp teknisyeni, paramedik, anestezi teknikeri) oluşturmuştur. Çalışmanın yapılabilmesi için izin alınan hastanelerden ulaşılan 259 sağlık personeli ile çalışma tamamlanmıştır. Çalışmanın verileri anket formu ve Ahlaki Duyarlılık Anketi kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada etik kurul onayı, kurum izinleri ve araştırmaya katılan sağlık personellerinin sözlü ve yazılı oluru alınmıştır. Verilerin normal dağılımı Shapiro Wilk normallik testi ve Q-Q grafikleri ile değerlendirilmiştir. Çalışmada, verilerin normal dağılım göstermediği saptanmış, istatistiksel analizlerde non-parametrik testler kullanılmıştır. İki grup karşılaştırmaları Mann-Whitney U testi ile, ikiden fazla grup karşılaştırmaları Kruskal-Wallis analizi ile ve çoklu karşılaştırmalarda Dunn testi yapılmıştır. Çalışmanın tamamında anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 değeri kabul edilmiştir. Çalışmada, acilde çalışan sağlık personelinin % 54.1'inin etik ikilem yaşadığı, % 45.7'sinin en çok "tedavi uygulamalarında" etik ikilem yaşadığı, % 54.3'ünün etik ikilemle mesleğinin ilk yıllarında karşılaştığı, % 38.6'sının etik ikileme yaklaşımda "hastaya göre en yararlı olanı yaptığı"nı belirttiği, % 67.2'sinin etik ile ilgili eğitim aldığı, eğitimi seminer veya kurstan alanların etik duyarlılıklarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışmada kadın sağlık personellerinin, mesleğini kendi isteğiyle seçenlerin ve meslekte çalışma süresi 11 yıl ve üzeri olanların etik duyarlılıkları yüksek bulunmuştur. Ayrıca çalışılan kurumun sağlık personellerinin etik duyarlılık düzeylerini etkilediği görülmüştür (p<0.05). Çalışmanın sonucuna göre; acilde çalışan sağlık personellerinin etik duyarlılık düzeylerinin geliştirilmesine, bunun için kapsamlı ve sürekli eğitimlerin planlanmasına ve eğitimlerin uygulamalı olarak yapılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.
This study was conducted as cross-sectional to determine moral sensitivities of health care providers who are working in emergency departments. The extent of the study is composed of 402 health care providers (doctor, nurse, health officer, midwife, emergency medical technician, paramedic, anesthesia technician) working at emergency departments of Health Practice and Research Center of Erciyes University, hospitals which are connected to the Association of Public Hospitals and private hospitals in the center of Kayseri city. The study is completed with 259 health care providers reached at the hospitals for which the permission to conduct the study was granted. Data of research were collected by using questionnaire form and Moral Sensitivity Questionnaire form. Approvals for this research from were received Ethics Board, Institutions and health care providers' oral and written permissions were also obtained. Conformity of the normal distribution of data were critically evaluated with Shapiro-Wilk test and Q-Q graphics. Data of the study were not show normally distributed. So, the non-parametric tests were used for statistical analysis. In the comparison of two groups are performed by Mann-Whitney U test, more than two groups comparisons with Kruskal-Wallis analysis and multiple comparisons with Dunn test. For all data study, p<0.05 value was considered as the significance level. It was detected that 54.1% health care providers who are working at emergency services, live ethical dilemmas, 45.7% live ethical dilemmas in the" treatment applications", 54.3% faced with the ethical dilemma in the early years of the profession, 38.6% stated that with ethical dilemma approach "According to the patients doing the most beneficial things", 67.2% received training on ethics and also was observed that health care providers' moral sensitivities were improved who joined the trainings as seminars and courses. Female health care providers' moral sensitivity level was found high who chose voluntarily to the profession of female health care providers and profession working time 11 years and more. In addition, it was observed that the institutions affected to the their staffs' moral sensitivity level (p<0.05). Depending on the results of the study, suggestions were made for the inclusion to plan comprehensive and continuous trainings to the health care providers working at emergency departments to develop their moral sensitivity levels and these trainings should be applied.