Tez No İndirme Tez Künye Durumu
201967
Age related changes in recognition memory for emotional stimuli / Duygu içeren uyaranlar için tanıma belleğindeki yaşa bağlı değişiklikler
Yazar:ASLI KILIÇ
Danışman: YRD. DOÇ. DR. DİDEM GÖKÇAY ; YRD. DOÇ. DR. BİLGE SAY
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Enformatik Enstitüsü / Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
Konu:Psikoloji = Psychology
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
101 s.
Uzun süreli bellekteki olaysal belleğin bir çesidi olan tanıma belleğinin duygulardan, yaslanmadan, ve uyaranların modalitesinden etkilendiği bilinmektedir. Bu arastırmanın öncelikli amacı tanıma belleğinin duygusal uyaranlar karsısında daha iyi islediği savının sınanmasıydı. Diğer bir amacı da yas ve modalitenin, batılı olmayan bir denek örneklemi üzerindeki etkilerini gözlemlemekti. Literatürdeki duygu arastırmalarının temel olarak iki boyuta dayandırıldığı görülmektedir: değerlik ve uyarılma. Ancak, bu iki boyutun tanıma belleğine katkılarının halen netlestirilmesi gerekmektedir. Bu arastırma, tek basına değerlik boyutunun tanıma belleği üzerindeki etkisini incelemistir. Ayrıca, bu arastırma kapsamındaki deneysel etkilemeler, değerlik boyutunun tanıma belleği üzerindeki etkisinin normal yaslanma ile değisiminin de incelenmesini sağlamıstır. Uyaran modalitesinin tanıma açısından ciddi bir kirletici etken arz ettiği göz önüne alınarak, görsel ve sözel uyaranlar içeren iki vii ayrı deney hazırlanmıstır. Değerlik ve uyarılma derecelendirmelerine dayalı olarak sözler ve resimler seçilmistir. Görsel tanıma belleği deneyinin uyaran grubu Uluslararası Duygusal Resim Sistemi'nden (IAPS) (Lang ve diğerleri, 2005) seçilen resimlerle olusturulmustur. Sözel tanıma belleği deneyinin uyaran grubu ise, bu arastırmanın bir parçası olarak, Türkçe sözcüklerin duygusal yüklerinin kısmen standartlastırılarak belirlenmesi (METU TEW) neticesinde olusturulmustur. METU TEW sayesinde, uyarılma sabit tutularak, olumlu, nötr ve olumsuz değerlik tasıyan sözcükler seçilmistir. Sonuçlar, literatürde vurgulanan iki bulguyu yansıtmıstır: (1) genç eriskinlerin tanıma performansı yaslı eriskinlerinkine kıyasla daha iyidir; (2) tanıma belleğinin, yas ve değerlikten bağımsız olarak, görsel uyaranlar için daha basarılı olduğu görülmüstür. ?lginç bir sekilde, değerlik boyutunda değiskenlik gösteren duygusal uyaranların tanıma belleğine katkısı olmadığı görülmüstür. Söyle ki, yastan bağımsız olarak, olumlu uyaranlar karsısında bir düsüs görülürken, olumsuz uyaranlar için bir değisiklik gözlenmemistir. Sözel tanıma belleğinin daha detaylı incelenmesi sonucunda, duygunun soyut sözcükler üzerindeki etkisinin arastırmaya değer olduğu kanısına varılmıstır. Anahtar sözcükler: Tanıma belleği, Duygu, Değerlik, Yaslanma
Recognition memory - a type of episodic memory in long term memory - is known in the literature to be affected by emotion, aging and the modality of the presented stimuli. The major aim of this study was to investigate whether emotional stimuli enhances recognition memory. Another goal was to observe whether modality and aging effects are present and differentiable in a non- Western subject sample. In literature, emotion studies were based on mainly two dimensions of emotions: valence and arousal. However, the contribution of these two dimensions to the enhancement of recognition memory still needs clarification. The present study investigated specifically the effect of valence on recognition memory. Moreover, the experimental manipulations of this study allowed observing the effect of valence on recognition memory due to normal aging. Since modality of the presented stimuli is a major confounding factor on recognition, separate experiments involving visual and verbal stimuli v were designed. Pictures and words were selected on the basis of valence and arousal ratings. The stimulus set of the visual recognition memory task consisted of the pictures selected from the International Affective Picture System (IAPS) (Lang et al., 2005). The stimulus set of the verbal recognition memory task was constructed from partially standardized material for affective norms of Turkish emotional words (METU TEW), which was developed as a part of this study. METU TEW allowed selecting words with positive, neutral and negative valence while controlling arousal. The results replicated two findings reported in the literature: (1) younger adults recognized more accurately than older adults; (2) recognition memory was enhanced for visual items regardless of age and valence. Interestingly, this study revealed that recognition memory was not enhanced for emotional stimuli varying only on the valence dimension. More specifically, there was a decline in recognition memory for positive items and no change was observed for negative items, regardless of age. Further analysis also revealed that there may be differential effects of abstractness and concreteness on verbal recognition memory in aging. Keywords: Recognition Memory, Emotion, Valence, Aging