Tez No İndirme Tez Künye Durumu
207948
Günümüz türkiye'sinde protestanlık / Protestanism in today's turkey
Yazar:MUSTAFA NUMAN MALKOÇ
Danışman: PROF. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İlahiyat Ana Bilim Dalı / Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
Konu:Din = Religion ; Sosyoloji = Sociology ; Tarih = History
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2006
345 s.
1517'de Martin Luther'in Katolik Kilisesi'ne karsı protestosuyla baslayan reform hareketi Zürih'te Ulrich Zwingli, Cenevre'de John Kavlin, skoçya'da John Knox, ngiltere'de Thomas Cranmer öncülügünde yayılmıstır. Speyer Meclisi'nden sonra Protestanlık adını alan reform hareketi zaman içinde bölünmelere ugramıs, Lüteryen, Presbiteryen, Baptist, Anglikan gibi birçok farklı kilise ortaya çıkmıstır. Protestanlıgın XVIII. ve XIX. yüzyıllarda güçlenmesiyle birlikte misyonerlik teskilatları kurulmus ve ncil'in dünyaya yayılması için çalısılmıstır. XIX. yüzyılın baslarında Anadolu'ya gelen Protestan misyonerler Müslümanlar ve Yahudiler arasında basarılı olamayınca çalısmalarını Rum, Süryani ve Ermeni azınlıklar üzerinde yogunlastırmıs ve Ermeniler arasında Protestan bir topluluk olusmasını saglamıslardır. XX. yüzyılın baslarında sayıları 50.000'i asan Protestan Ermeniler I. Dünya Savası ve Kurtulus Savası yıllarında Avrupa ve ABD basta olmak üzere dünyanın birçok yerine göç etmislerdir. Bu yıllarda, Protestan misyonerler tarafından açılan okul, hastane, yetimhane gibi birçok kurum kapanmıstır. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Türkiye'de çalısma alanları iyice daralan misyonerler, bu dönemden sonra açık kalabilen az sayıdaki kurumlarını laik bir yapı içinde devam ettirmislerdir. Protestan nüfusun azalması, Protestan kurumlarının kapanması ve propaganda için uygun bir ortam bulunamaması yüzünden Protestanlık açısından Türkiye'de 1960'lara kadar durgun bir dönem yasanmıstır. Bu tarihten sonra Protestanların hızlanan çalısmaları 1980'den sonra Türkiye'de yeni Protestan Kiliselerinin kurulmasına yol açmıstır. Bu tarihten günümüze kadar Türkiye genelinde altmısın üzerinde Protestan Kilisesi kurulmustur. Bu kiliselerin arasında ilahiyat, kilise yönetimi ve uygulamalar konusunda farklılıklar vardır. Günümüzde Türkiye'deki Protestanlar kurumsallasmaya baslamıslar, vakıf ve dernekler kurmuslardır. Ayrıca radyo-televizyon, internet, dergi ve yayıncılık gibi yollarla baglılarını bilgilendirmekte ve Hıristiyanlıgın yayılmasına yönelik propaganda çalısmaları yürütmektedirler.
The Reformation Movement that commenced by Martin Luther?s protest against Roman Catholic in 1517 and had become widespread by the works pioneered by Ulrich Zwingli in Zurich, by John Calvin in Geneva, by John Knox in Scotch and by Thomas Cranmer in England. Named Protestantism following Speyer Council the Reformation Movement had been divided through time into Lutheran, Presbyterian, Baptist, Anglican and many like. By the resurgence of Protestantism in XVIII and XIX centuries missionary organizations had become widespread and Gospels had started to be circulated around the world. In the beginning of the XIX century Protestant missionaries who have arrived to Anatolia focused their work on Greeks, Syrians and Armenians as they failed to succeed amongst Muslims and Jews, and they succeeded to create a Protestant community amongst Armenians. By the early XX century Protestant Armenians exceeded 50.000 and immigrated to many parts of the world, mainly to Europe and USA during the First World War and The War of Liberation in Turkey. During these years many institutions like school, hospital and orphan?s home were closed down. Missionaries whose work narrowed by the promulgation of the Republic sustained their small number of institutions through the secular system. Because of the reasons such as the decline of Protestant population, closure of Protestant institutions and deprivation of suitable environment for propagation a period of deadlock had been experienced in Turkey until 1960s. Works of the Protestants that accelerated following this period gave rise to the foundation of new Protestant Churches after 1980s. Since then to our present time Protestant Churches has been founded reaching over 60. There are indeed disparities among these churches with respect to theology, church administration and practices. Today Protestants in Turkey has started to institutionalize and they established many associations and foundations. Besides they inform their community through radio and TV, internet, journal and publishing, and pursue their propaganda work of Propagation of Protestantism.