Tez No İndirme Tez Künye Durumu
288954
Hemodiyaliz tedavisi alanlara bakım veren bireylerin bakım yükü ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi / Determination of burden of caregivers to patients under hemodialysis therapy and affecting factors
Yazar:MERVE KEKEÇ
Danışman: YRD. DOÇ. DR. SEMRA KOCAÖZ
Yer Bilgisi: Erciyes Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Konu:Hemşirelik = Nursing
Dizin:Böbrek yetmezliği-kronik = Kidney failure-chronic ; Hasta bakımı = Patient care ; Hasta bakımı-hastane sonrası = After care ; Hastalar = Patients ; Renal diyaliz = Renal dialysis
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
99 s.
Araştırma, hemodiyaliz (HD) tedavisi alanlara bakım veren bireylerin bakım verme yükü ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Ekim 2010- Ocak 2011 tarihleri arasında Kahramanmaraş il merkezinde bulunan, ikisi devlet, ikisi özel olmak üzere toplam dört diyaliz merkezinde HD tedavisi alan 235 bireyin bakım verenleri örnekleme alınmıştır.Veri toplama aracı olarak, HD tedavisi alanlara ve bakım verenlerine yönelik bilgileri içeren ?Bakım Veren Bireylere Yönelik Bilgi Formu? ve ?Bakım Verme Yükü Ölçeği? kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler, Cronbach's Alpha, Ki-Kare, Kruskall Wallis, Mann-Whitney U testleri ve Spearman Brown Korelasyon katsayısı kullanılmıştır.HD tedavisi alanların ve bakım verenlerden gelir düzeyi çok kötü ve kötü olanların, bakım verme yükü puan ortancaları diğer gruplardan daha yüksek bulunmuştur. İlkokul mezunu olan, bakım verirken sağlık sorunu gelişen, tam gün bakım veren, sağlık giderlerini karşılamada güçlük yaşan ve 60 yaş ve üzerinde olan bakım verenlerin bakım yükü puan ortancaları diğer gruplara göre yüksek bulunmuştur. Yeme-içme, banyo-yıkanma, giyinme, yürüme-gezinme, merdiven çıkma ve alışveriş yapma gereksinimlerinde tamamen bağımlı olanlara bakım verenlerin bakım verme yükü puan ortancalarının diğer gruptakilere göre yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). HD tedavisi alan bireylerle aynı evde yaşayanlarda aile ve iş ortamındaki rollerinin daha fazla olumsuz etkilendiği görüşü bulunmaktadır (p<0.05). Bireylerin hastalık süresi ve HD tedavi uygulama süresi ile bakım verme yükü puanları arasında negatif yönlü ve bakım verenin çocuk sayısı ile pozitif yönlü düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (p<0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda bakım veren bireylerin bakım yükünü artıran durumların farkında olunması ve yükü artıran durumların aile ve sosyal yaşamını olumsuz yönde etkilemesini önlemek için gerekli hemşirelik müdahalelerinin yapılması ve destek gruplarının oluşturulması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Hemodiyaliz (HD), Bakım Veren, Bakım Yükü, Etkileyen Faktörler
The study was carried out descriptively in order to determine burden of caregivers to patients under hemodialysis (HD) therapy and affecting factors. Caregivers of 235 patients who were under HD therapy between 15 October 2010 and 15 January 2011 in four dialysis centers, two being public and two private, in Kahramanmaraş city center were included in the sampling.As data collection tool; ?Information Form for Caregivers? which includes information of patients under HD therapy and caregivers and ?Scale of Burden of Care Giving? were used. In the assessment of data; descriptive statistics, Cronbach?s Alpha, Chi-square, Kruskall Wallis, Mann-Whitney U tests and Spearman Brown Correlation Coefficient were used.It was determined that patients under HD therapy and caregivers of them had unfavorable income status and average of burden of those who had unfavorable income was higher than other groups. The average of burden of those who are primary school graduates, who had health problems while care giving, who give care all day long, who had difficulty bearing health expenses and who were at the age of 60 and over was higher than other groups. It was determined that the average of burden of those giving care to patients who are completely dependent on others for dining, having bath, walking, climbing stairs and shopping was higher than the other groups (p<0.05). Those who live together with patients under HD therapy have the opinion that their roles in family and business life are influenced negatively (p<0.05). There was a meaningful, negative relation between duration of disease and duration HD therapy application with score of burden for care giving; positive relation with the number of children of caregiver (p<0.05). In accordance with these results; it was suggested that conditions which increase burden of caregivers should be considered and necessary nursing interventions should be taken and support groups should be created in order to prevent these conditions influence family and social life negatively.Keywords: Hemodialysis (HD), Caregiver, Burden, Affecting factors