Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
643304		Edebiyat-ı Cedîde roman ve hikâyesinde deneyim / Experience in Edebiyat-i Cedîde novels and short stories Yazar:ELİF PALİÇKO Danışman: PROF. DR. AYFER YILMAZ Yer Bilgisi: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Deneyim = Experience ; Edebiyat-ı Cedide = Edebiyat-ı Cedide ; Hikaye = Story ; Roman = Novel ; Türk edebiyatı = Turkish literature ; Türk hikayesi = Turkish story ; Türk romanı = Turkish novel	Onaylandı Doktora Türkçe 2020 299 s.
İnsanın dünyaya adım atmasıyla beraber deneyimleme süreci de başlar. Deneyim; bireyi değiştiren, şekillendiren, onu kendisi yapan ve ölümüne kadar soluksuz devam eden girift bir süreçtir. Deneyim terim olarak felsefe tarihi boyunca tartışılan bir meseledir. Günümüzde hala devam eden deneyim tartışmaları, deneyimin kesin tanımını ve sınıflandırmasını yapmanın zorluğunun bir göstergesidir. Deneyim, sosyal bilimlerin temel çalışma konularından biridir. Ancak Türk edebiyatı çalışmalarında, deneyim bakir bir alandır. Bu çalışmanın amaçlarından biri, bireyin yaşantısında önemli bir dinamik olan deneyimin Türk edebiyatındaki etkisini edebiyat tarihi içinde gösterebilmektir. Türk edebiyatında deneyimin kavramsal olarak, edebi literatüre girmesi ancak 1980'li yıllarda gerçekleşir. Ancak deneyim, bireyin yaşantısının bir parçası olduğu için edebi eserlerde, bu tarihten önce, eser kişilerinin deneyimi olarak bulunmaktadır. Bireysel yaşantının bütünlüklü bir örgüsünü veren romanda, deneyim başroldedir. Türk edebiyatında da modern bireyin doğuşu, bireysel deneyimin anlatısını da beraberinde getirir. Edebiyat-ı Cedîde eserlerinde, Osmanlı toplum yapısından kopmaya başlayan kişiler, kendilerinin, hislerinin, arzularının farkına varır ve deneyime atılırlar. Bu deneyimlere atılma süreci, bireyselleşme süreci olarak da okunabilir. Modern bireyi ve onun iç yaşantısını merkeze alan eserlerin ortaya çıktığı Edebiyat-ı Cedîde'de, bireysel deneyimler eser kişilerini değiştiren ve şekillendiren bir etkiye sahiptir. Böylece Türk edebiyatı tarihinde deneyime dair ilk izler, Edebiyat-ı Cedîde roman ve hikâyesinde karşımıza çıkar. Bu çalışmanın amacı, bireysel deneyimin Edebiyat-ı Cedîde roman ve hikâyesindeki işleyişini incelemektir. Bu çalışmanın yöntemi, belirlenen eserlerdeki kişilerin gelişim ve değişimlerinde deneyimlerin etkisini, niteliğini ve seyrini okumak ve yorumlamaktır. Böylece incelenen eserler bağlamında bir deneyim haritası ortaya çıkarılarak modern bireyin edebiyattaki yansıması, onun deneyimleri aracılığıyla tahlil edilecektir.
The experience process begins with the arrival of human beings into the world. Experience is an intricate process that changes and shapes the individual, makes him what he is and continues without nonstop until his death. Experience as a term is an issue that has been discussed throughout the history of philosophy. The discussions of experience that are still going on today are indicative of the difficulty of making a precise definition and classification of experience. Experience is one of the fundamental subjects of study in social sciences. However, in Turkish literature studies, experience is a neglected field. One of the aims of this study is to show the effect of experience, which is an important dynamic in the life of the individual, in Turkish literature within the context of literary history. In Turkish literature, experience as a concept appears for the first time only in the 1980s. However, since experience is a part of the life of the individual, it is present in literary works as the experience of the characters before this date. Experience plays the leading role in the novel, which gives a holistic pattern of individual life. In Turkish literature, the birth of the modern individual brings about narratives of individual experience. In the works of Edebiyat-ı Cedîde (New Literature) authors, individuals - having broken away from the Ottoman community life - become aware of themselves, their feelings and desires and take a step towards experience. The process of taking this step can also be interpreted as the individualization process. In Edebiyat-ı Cedîde, in which works centered on the modern individual and his inner life, individual experiences have an effect that changes and shapes the characters. Thus, the first traces of experience in the history of Turkish literature appear in the novels and short stories of Edebiyat-ı Cedîde. The aim of this study is to examine the process of individual experience in the Edebiyat-ı Cedîde novels and short stories. The method of this study depends on reading and interpreting the quality, course and effects of experiences on the development and changes of characters in the works. Thus, an experience map will be disclosed within the context of the analysed works and the reflections of the modern individual in literature will be scrutinised through his experiences.