Tez No İndirme Tez Künye Durumu
383287
Acoustical improvement of typical sport halls for multi-purpose use / Çok amaçlı kullanımlar için tip spor salonlarının akustik niteliklerinin iyileştirilmesi
Yazar:GÖKÇE ULUSOY
Danışman: DOÇ. DR. AYŞE TAVUKÇUOĞLU ; PROF. DR. MEHMET ÇALIŞKAN
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Yapı Bilgisi Ana Bilim Dalı
Konu:Mimarlık = Architecture
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
181 s.
Son yıllarda spor salonları, eğitim ve spor etkinliklerinin yanı sıra, diploma törenleri, bayram ve/veya festival etkinlikleri, eğitim konferansları ve konserler gibi çeşitli müzikal ve konuşma etkinlikleri için de yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Bu tür yapılar, çok kişinin bir araya gelebildiği büyük mekânlar olduğundan, çok amaçlı kullanım için tercih edilmektedirler. Oysa ki Türkiye'nin birçok yerinde spor salonları tip projeler olarak inşa edilmekte ve olası kullanım potansiyelleri ile etkinliklere bağlı akustik nitelikleri göz ardı edilmektedir. Bu çalışmada, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tip okul projeleri kapsamında hazırlatılan 70 kişi seyirci kapasiteli, tip spor salonu uygulama projeleri incelenmiştir (Kod: MEB 2004.63). Mekanların akustik performansı, bilgisayar ortamında yapılan üç boyutlu modelleme ve akustik benzetim yöntemleri ile incelenmiş; analizler için "ODEON combined8.5" yazılımı kullanılmıştır. Elde edilen veriler, düşük, orta ve yüksek frekans aralığındaki ortamdaki ortalama çınlama süresi değerleri (GRT) ve erken sönümleme süresi (EDT), sesin anlaşılabilirliği indisi (STI), A-ağırlıklı ses düzeyleri (SPL(A)), çınlama süresi (T30) ve berraklık (C80) akustik parametrelerinin orta frekans aralığındaki (500-1000Hz) verilerinin ortamdaki dağılımı dikkate alınarak analiz edilmiştir. Sonuçlar, mevcut projenin akustik niteliklerinin hem eğitim ve spor etkinlikleri hem de çok amaçlı kullanımlar için yetersiz olduğunu göstermiştir. Önerilen tavan müdahaleleri içinde, düşey ekran asma tavan önerilerinin salonun akustik niteliklerinin iyileştirilmesi ve malzeme ekonomisi yönünden en verimli öneri olduğu görülmüştür. Önerilen kalıcı müdahaleler: 10cm kalınlığında taş yünü panellerin 60cm aralıklarla yerleştirildiği "düşey ekran asma tavan kullanımı" ve spor sahası ve seyirci tribünü arasında bulunan parapet yüzeylerini kaplayan "ses yutucu delikli metal levha kullanımı" olarak belirlenmiştir. Salonun çok amaçlı kullanımı için, tribünün arka duvarında, ön ve yan duvarlarda ve servis ve spor alanları arasında bulunan kapı boşluklarında ses yutucu perdelerin kullanılması önerilmektedir. Yeterli iyileşmeyi sağlayacağı düşünülen öneri için gerekli maliyetin, toplam inşaat maliyetine oranının %4.5-%6.9 aralığında olacağı öngörülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları, ayrıca, spor salonlarının akustik tasarımına yönelik temel sorun ve çözümleri ortaya koymaktadır.
In recent years, in addition to the education and sport activities of sport halls, they began to be commonly used for several musical and speech activities, since those structures are available to serve large crowds of people. Most sport halls in Turkey are built as typical projects without considering their potential of use and activity-related acoustical features. The study was conducted on sport halls, the typical projects designed for the Ministry of Education (Code: MEB 2004.63), with the audience capacity of 70 people. Their acoustical performances are examined by the use of 3-D computer modelling and acoustical simulation methods with the software "ODEON combined 8.5". The examinations were based on the Global Reverberation Time (GRT) at low (125-250Hz), mid (500-1000Hz) and high frequency (2000-4000Hz) ranges and grid responses analyses. The acoustical parameters used for the grid response analyses were EDT, STI, SPL(A), T30 and C80 with an emphasis on the values at mid-frequency band (500-1000Hz) and their cumulative distribution. The results have shown that acoustical features of the project are inadequate for education and sport activities, and multi-purpose use. Among the ceiling treatments proposed, baffle suspended ceiling proposals are observed to be the most efficient intervention in terms of acoustical improvement of the hall and material economy. The permanent interventions recommended are: "the use of baffle panelled suspended ceiling" made of 10-cm-thick rock wool panels with 60cm intervals and "the use of sound absorbing perforated metal sheet" covering the parapets between the playfield and the tribune. For the multi purpose use of the sport hall, it is recommended to use sound absorbing curtain modules in front of tribune's rear wall, side walls, front walls and at the openings between the service and sports areas. The budget needed for a satisfactory remedial work was estimated to vary in the range of 4.5% and 6.9% of the overall construction cost. The results also pointed out the key concerns of the acoustical design particular to the sport halls.