Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
354954		TBMM tutanaklarına göre 1950–1960 döneminde Türkiye'nin dış ilişkileri / Turkey's external relations in period 1950-1960 according to TBMM official reports Yazar:KEMAL ÖZBAKIR Danışman: YRD. DOÇ. NEJDET BİLGİ Yer Bilgisi: Celal Bayar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History ; Uluslararası İlişkiler = International Relations Dizin:Amerika Birleşik Devletleri = United States of America ; Balkanlar = Balkans ; Bağdat Paktı = Baghdad Pact ; Kore Savaşı = Korean War ; Kıbrıs sorunu = Cyprus problem ; Türk dış politikası = Turkish foreign policy ; Uluslararası ilişkiler = International relations	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2014 215 s.
Türkiye, zorlu milli mücadele yıllarının ardından imzaladıı Lozan Antlaması ile pek çok sorunu geride bırakmı ve 1923 yılında Cumhuriyeti ilan ederek varlıını bir kez daha tescillemitir. Atatürk dönemi olarak adlandırılan 1923–1938 yılları arası dı politikada genel olarak Lozan'dan arda kalan sorunlarla uraılmıtır. 1939'da balayan II. Dünya Savaı yıllarında ise Türkiye, "sava dıı kalma" politikası dorultusunda fiili olarak savaa dahil olmamıtır. Savaın ardından da Türkiye'de, yeni dünya düzeni ile doru orantılı olarak çok partili siyasi yaama geçilmi ve 14 Mayıs 1950 seçimleri ile Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı Demokrat Parti'ye devretmitir. Demokrat Parti'nin iktidara gelmesi ile birlikte Türkiye, Amerika ile olan ilikilerini daha da younlatırmı, bu dorultuda iki ülke arasında siyasi ve ekonomik alanda pek çok antlama imzalanmıtır. Türkiye'nin Amerika ile olan youn ilikilerinin temelinde kuzeyden gelebilecek muhtemel bir Sovyet tehdidi yatmaktadır. Amerika'nın yapmı olduu Truman Doktrini ve Marshall Planı yardımları ile de Türkiye, Ortadou'da Amerika için iyi bir müttefik haline gelmitir. Demokrat Parti, daha iktidara gelmesinden kısa bir süre sonra Kore'de patlak veren savaa asker göndermi ve dı politikadaki bu hamlesinin de büyük etkisi ile ubat 1952'de NATO'ya resmen dahil edilmitir. NATO üyelii dolayısıyla bazı risklere ve külfetlere katlanmasına ramen Türkiye, Batı ile her alanda ilikilerini gelitirmi, hem ekonomisini yenileyerek kuvvetlendirmede ve hem de demokrasisini gelitirmede büyük kazanç elde etmitir. Balkan politikasına baktıımızda ise, Türkiye NATO ittifakını saladıktan sonra Balkanlarda da bir ittifak arayıı içine girmi ve 28 ubat 1953'te Yunanistan ile Yugoslavya'nın da dahil olduu üçlü bir Balkan Paktı imzalanmıtır. Ardından yine bu üçlü arasında Austos 1954'te, Balkan Paktı'nın daha geniletilmi bir ekli olan Bled Antlaması imzalanmıtır. Fakat Yunanistan ile yaanan Kıbrıs sorunu ve Yugoslavya'nın da izlemi olduu Sovyet yanlısı siyaset sonucu Balkanlardaki üçlü ittifak fazla uzun ömürlü olmamıtır. Demokrat Parti iktidarının Dou ile olan ilikilerinde ise karımıza yine ibirlii anlamaları ve savunma amaçlı bir pakt çıkmaktadır. 24 ubat 1955'de Türkiye ile Irak arasında imzalanan birlii Antlaması'na, Ortadou'daki çıkarları dorultusunda ingiltere de katılmıtır. Yapılan bu ibirlii anlamasına Pakistan ile ran'ın da katılması ile birlikte Badat Paktı kurulmu oldu. 1959 yılına gelindiinde ise dünya siyasetindeki ve özellikle Ortadou'daki deien artlar sonucunda Badat Paktı, Irak'ın içinde yer almadıı CENTO'ya dönümütür. Badat Paktı ve daha sonrasındaki CENTO, Ortadou'da bölgesel ibirlii için sadece temel bir çerçeve salamı olsa da, ne daha büyük bir Ortadou kalkınma örgütü için bir öz oluturmu ne de etkili bir savunma örgütü olmutur. Son olarak, Türkiye'yi dı politikada en fazla megul eden konulardan birisi de Kıbrıs sorunu olmutur. Türkiye 1954'e kadar Kıbrıs konusunu bir mesele olarak görmemi, ancak Yunanistan'ın faaliyetleri sonrası bu tarihten itibaren Kıbrıs ile yakından ilgilenmek zorunda kalmıtır. Kıbrıs sorununun çözüm süreci döneminde Londra'da düzenlenen bir konferans sırasında Türkiye'de yaanılan 6–7 Eylül olayları hem Türkiye lehine devam eden konferansın yarıda kesilmesine neden olmu hem de Türkiye'yi uluslararası alanda zor durumda bırakmıtır. Bu gelimelerin ardından Kıbrıs meselesi Zürih Konferansı sonucu, yönetimi Rum ve Türklerden oluan baımsız bir Cumhuriyet yönetiminin kurulması ile çözüme kavuturulmutur.
Upon signing the Treaty of Lausanne after years of national independence struggle, Turkey left behind many problems and registered its presence with the proclamation of the republic in 1923. Between 1923 and 1938, which is an era called the Atatürk period, there were many successive problems remaining after Lausanne in the foreign policy. During the Second World War years starting in 1939, Turkey was not involved in any war based on its "staying out of war" policy. After the war, Turkey passed into a multi-party political life in line with the new world order; and the Republican People's Party assigned the power to the Democratic Party with the election on 14.05.1950. As soon as the Democratic Party accessed to power, Turkey intensified its relations with the United States and many treaties were concluded between two countries both in political and economic aspects. The intense relation between Turkey and the United States was based on a possible Soviet Threat from the North. With the Truman Doctrine and Marshall Plan, Turkey became a good ally in the Middle East for the United States. The Democratic Party dispatched soldiers to the war erupting in Korea soon after the Democratic Party accessed to power and Turkey entered to NATO in February 1952 with the effect of the said step in the foreign policy. Although there were some burdens of being a member of NATO, Turkey improved its relations with the West in every aspect and had a huge gain in strengthening and renewing its economy and improving its democracy. In terms of the Balkan policy, after becoming a member of NATO, Turkey started searching for an alliance in Balkans too and signed the Balkan Pact with Greece and Yugoslavia. Similarly, in August 1953, these three countries concluded the Bled Treaty which was an extended version of the Balkan Pact. However, the said triple alliance did not last long as a result of the Cyrus problem with Greece and the pro- Soviet policy of Yugoslavia. With respect to the relation of the Democratic Party with the East, there were again cooperation treaties and defensive pacts. On 24.02.1955, Baghdad Pact was established when England and then Pakistan and Iran joined to the cooperation treaty signed between Turkey and Iraq in line with their interest in the Middle East. In 1959, Baghdad Pact turned into CENTO excluding Iraq as a result of the changes in the world politics especially in the Middle East. Although the Baghdad Pact and CENTO allowed only a basic framework for the regional cooperation in the Middle East, these neither created a core for the Middle East development organisation nor became an effective defence organisation. In conclusion, one of the issues keeping turkey occupied the most in foreign policy was the Cyprus problem. Until 1954, Turkey did not see the Cyprus issue as a problem but upon the activities of Greece, Turkey had to deal with Cyprus closely after the said date. During the resolution process of the Cyprus problem, 6-7 September events occurring in Turkey caused a conference held in London to be ceased and left Turkey in a difficult situation internationally. After these developments, the Cyprus problem was solved by the Zurich Conference establishing an independent Republic managed both by the Greeks and the Turks.