Tez No İndirme Tez Künye Durumu
201224
Yapay sinir ağları ile Smith abağı modeli / Smith chart modeling by artificial neural networks
Yazar:MEHMET FATİH ÇAĞLAR
Danışman: PROF. DR. FİLİZ GÜNEŞ
Yer Bilgisi: Yıldız Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control ; Elektrik ve Elektronik Mühendisliği = Electrical and Electronics Engineering
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2007
168 s.
Mikrodalga mühendisliğinde, pek çok farklı devrenin teşekkülünde kullanılan iletim hattı - örneğin bir kuvvetlendiricide giriş, ara veya çıkış uydurma devreleri, çeyrek dalga transformatörü gibi - ?birim eleman? olarak adlandırılabilir. Birim elemanın en büyük özelliği sonlandırma empedansına, elektriksel uzunluğuna, çalışma frekans bandına ve fiziksel özelliklerine bağlı empedans transformasyonu gerçeklemesidir. Bu çalışmada, ÇKA ve RTF yapay sinir ağlarının evrensel yaklaştırma ve bire-bir haritalama özelliklerini kullanılarak, uzunluğu ?, karakteristik empedansı Z0 ve dağılmış parametreli devre tasarımının birim elemanı olan iletim hattının verilen çalışma bandı içerisinde analiz ve sentezini gerçekleme öncelikle amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak, dağılmış parametreli mikrodalga devrelerinin analiz ve sentezinde kullanılmak üzere birim elemanın YSA eşdeğer kara-kutu modelleri iki yönlü olarak tasarlanmıştır: (i) Problemin ileri yöndeki tanımı için YSA analiz kara ? kutu modeli (ii) Problemin ters yöndeki tanımı için YSA sentez kara ? kutu modeli. Mikrodalga devrelerin analiz ve tasarımında manüel çözümler genellikle sıkıcı ve hata meyillidir. Smith abağı bu problemin giderilmesinde çok yararlı bir grafiksel araçtır. Duran dalga oluşumu, tek ve çift-yan hat uydurma ve empedans transformasyonu Smith abağından elde edilebilir. Smith abağı değerli ve pek çok faydalı veriyi içermesine rağmen, abak üzerindeki yanlış gözlemler hatalı ve tatmin etmeyen sonuçlara ulaştırabilir. Bu çalışmadaki temel amaç, Smith abağının bir YSA modelinin çıkarılmasıdır. Bu modelle dağılmış parametreli devre analizi ve sentezi iki modülün oluşturduğu YSA ile elde edilmektedir. Bu modelde, kartezyen Z-düzlemi ve polar ?- düzlemi arasındaki bilineer dönüşüm eğitme verisinin elde edilmesini sağlamıştır. Eğitme için dört katmanlı ileri beslemeli ÇKA kullanılmıştır. Ağın giriş parametrelerini, kayıpsız iletim hattının fiziksel uzunluğu, karakteristik empedansı ve çalışma frekansı oluşturmaktadır. Çıkış parametreleri ise, çıkış yansıma katsayısı, çıkış empedansı, tekyan ve çift-yan hat uydurma özellikleri, gerilim duran dalga bilgisidir. Ayrıca YSA Smith abağı modeli kullanılarak çıkış parametrelerinin giriş parametrelerine göre duyarlık analizi nümerik yolla yapılmıştır. Sonuçta, geliştirilen tüm YSA modellerin hedef değerlere yeterli ve yüksek doğrululukla yakınlaştığı tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Dağılmış parametreli devre analizi ve sentezi, Smith abağı, Tek ve çift-yan hat empedans uydurma, Yapay sinir ağları, Duyarlık analizi, Kara-kutu modeli, Birim eleman, YSA Smith abağı modeli.
In microwave engineering design, many different circuit designing phase needs transmission line frequently, for example in input and output matching circuit of an amplifier, quarter-wave transfomer etc. In this work, MLP and RBF neural networks are used for the one-to-one mapping and universal approximators between the port impedances for analysis and synthesis of the transmission line segment, which is called as the ?unit element?. Impedance transformation from the input port to the output port in terms of the unit element parameters ? , Z0 is defined as the analysis problem which is assumed to be the problem in the forward direction. Synthesis of the impedance throughout all the operation bandwidth B with the circuit parameters ?, Z0 is defined as the problem in the reverse direction. With this pupose, the forward and reverse problems can be defined by means of the two blackboxes: (i) the forward problem: Black-box in analysis ; (ii) the reverse problem: Blackbox in synthesis. The manual analysis and design of microwave circuits are generally tedious and error prone. The Smith chart provides a very useful graphical tool to these problems. A great deal of knowledge can be acquired from a Smith chart e.g. standing wave ratio, single and double stub tunings and much more. Although Smith charts are valuable and contain significant amount of information, inaccurate observations can lead to erroneous results and frustration. In this work, it is aimed to achieve an ANN model of the Smith chart. In this model, the two bilinear transformations between the rectangular empedance-plane and polar reflection coefficient-plane are employed for the training data. In the current work, the feed-forward MLP type of neural network is utilized with four layers. The source impedance, physical length and the operation frequency are inputted to this network, while the output reflection coefficient, the output impedance, single-stub and double-stub matching parameters, standing wave positions are taken as the outputs. In the last stage, instead of dealing with differenting to the complex equations, moduler ANN model of the Smith Chart is used together with the numerical sensitivity analysis. It should be noted that all novel improved ANN models used in this work are verified to converge target values in higher and enough accuracy. Keywords: Distributed-parameter circuit analysis and synthesis, Smith chart, Single and double-stub impedance matching, Artificial neural networks, Sensitivity analysis, Blackbox model, Neural unit element, Neural smith chart.