Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
564198		İbnü'l-Enbârî'nin Esrâru'l-Arabiyye adlı eserinin metodolojik incelemesi / Ibn al-Anbârî and his method at his book Asrâr al- Arabiyya Yazar:FURKAN SEMİH YAMAN Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ARSLAN SÖZÜDOĞRU Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Arap Dili ve Belagatı Ana Bilim Dalı Konu:Dilbilim = Linguistics ; Doğu Dilleri ve Edebiyatı = Eastern Linguistics and Literature Dizin:6. yüzyıl = 6. century ; Arapça = Arabic ; Dilbilgisi = Grammar ; Dilbilim = Linguistics ; Ebu'l Berekat İbnu'l Enbari = Ebu'l Berekat İbnu'l Enbari ; Söz dizim = Syntax	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 96 s.
Çalışmada hicrî altıncı yüzyılda yaşamış olan Ebu'l-Berekât el-Enbârî'nin nahiv konularını illet ve talîl merkezli işlediği Esrâru'l-Arabiyye adlı eseri nahiv metodolojisi açısından incelenmeye çalışılmıştır. Bu incelemenin esas aldığı kaynak, aynı müellifin Arap dili tarihinde yazılmış ilk kapsamlı ve müstakil nahiv usûlü eseri olarak kabul edilen Lümaü'l-Edille adlı kitabıdır. Çalışmada Enbârî'nin Lümaü'l-Edille'de koyduğu nahiv metodolojisi kriterlerini, sema', kıyâs, ıstıshâb gibi delilleri nasıl uyguladığı örneklerle incelenmiş, pratikte bu kriterlerin nasıl çalıştığı, delillerin bir birlerine göre konumu, Enbârî'nin tutarlı olup olmadığı, Basra ve Kûfe ekollerinden hangisine daha yakın olduğu sorularına cevap aranmıştır. Bu bağlamda Enbârî'nin büyük oranda tutarlı olduğu, Basra ekolüne hem teoride hem de pratikte daha yakın olduğu görülmüştür. Eser illet kitabı olduğundan her bir mesele bir nedene dayandırılmaya çalışılmıştır. Bu nedenler kimi zaman sema', kimi zaman ise kıyâs delili vasıtasıyla bulunmuştur. Sema' delili hem hükmün doğrudan ortaya çıkmasını sağlar, hem de kıyâs delilinin ilk rüknü olan makîsun aleyhin kaynağını oluşturur. Kimi zaman ise çeşitli istidlâl yöntemleri devreye girmiştir. Bu yöntemler bazen müstakil bir delil olarak kullanılmış, bazen de kıyâsa bağlı bir yardımcı gibi telakki edilmiştir.
In this study, Asrâr al-Arabiyya by Abu al-Barakât al-Anbâri which he examines the subjects of ilm al-nahv in the terms of reason and reasoning is analyzed. The main source of this analysis is Lumau' al-Adilla by Anbâri which is regarded the first comprehensive and seperate work about the methodology of ilm al-nahv. It is seen that Anbari is mostly consistent and more close to the school of Basra in theory and practice. He makes an effort to base every issue on an reason. These reasons are found sometimes by the evidence of semâ and sometimes by analogy. The evidence of semâ provides direct emergence of hukm and forms the source of the first rukn of analogy which is called maqıs al-aleyh. Sometimes some various methods of deduction step in. These methods sometimes are used as a seperate evidence, and sometimes are regarded as a helper which is subject to analogy.