Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
179702		Üniversite öğrencilerinin demografik özellikleri ve materyalist eğilimleri ile çevreye yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi / Investigating the relationship between demographic characteristics and materialistic orientations of undergraduate students and their attitudes and behaviors toward environment Yazar:EDA PURUTÇUOĞLU Danışman: PROF. MELTEM BAYRAKTAR Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Ev Ekonomisi Ana Bilim Dalı Konu:Ev Ekonomisi = Home Economics ; Sosyoloji = Sociology Dizin:Çevre sorunları = Environmental problems ; Çevresel davranışlar = Environmental behaviours	Onaylandı Doktora Türkçe 2008 219 s.
Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin demografik özelliklerini, materyalist eğilimlerini, çevreye yönelik tutum ve davranışlarını, demografik özelliklerinin materyalist eğilimler ile çevreye yönelik tutum ve davranışlar üzerideki etkisini ve ayrıca materyalist eğilimler ile çevreye yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Ankara'da belirlenen vakıf ve devlet üniversitelerinde okuyan birinci ve dördüncü sınıf öğrenciler arasından eşit dağıtım yöntemi ile seçilen toplam 480 öğrenci (240 kız, 240 erkek) araştırmaya dahil edilmiştir.Araştırma materyalinin toplanmasında anket tekniği kullanılmıştır. Materyalist eğilimler Richins ve Dawson (1992) tarafında geliştirilen 5'li Likert tipi skala ile; çevre sorunlarına yönelik görüşler Banerjee and McKeage (1994) tarafından geliştirilen ve diğer bazı kaynaklardan (örn. Paraskevopoulos et.al. 2003, Iwata 2001, Schwepker and Cornwell 1991, Roberts 1995) alınan Likert tipi cümleler ile; çevre sorumlu davranışlar ise Iwata (1997, 2001) ve Mohr and Webb (2005) tarafından geliştirilen 5'li Likert tipi skala ile ölçülmüştür. Anket formunda yer alan soruların materyalist eğilimleri, çevre sorunlarına yönelik görüşleri ve çevre sorumlu davranışları ölçüp ölçmediği yapı geçerliliği için bir faktör analizi tekniği olan ?Döndürülmüş (Varimax) Temel Bileşenler Analizi? uygulanmış, formun güvenirliği iç tutarlılık katsayısı olan ?Cronbach Alpha? ile hesaplanmıştır. Üniversite tipi ve cinsiyet bağımsız değişkenler olarak belirlenmiş olup öğrencilere ilişkin genel bilgiler bölümü üniversite tipi değişkenine göre önemlilik testi (khi-kare) kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada, öğrencilerin materyalist eğilimleri, çevre sorunlarına yönelik görüşleri ile çevre sorumlu davranışlarına ilişkin olarak üniversite tipi ve cinsiyete bağlı farklılığın belirlenebilmesi için t-testi yapılmıştır. Öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik görüşleri ile yordayıcı değişkenler (materyalist eğilimler ve çevre sorumlu davranış) arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile Doğrusal Regresyon Analizi uygulanmıştır. Materyalist değerler, çevre sorunlarına yönelik görüşler ile çevre sorumlu davranış ölçekleri arasındaki ilişkilerin belirlenebilmesi için Pearson Korelasyon Katsayısı hesaplanmıştır.Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin başarı (p<0.05) ve mutluluk değerleri (p<0.001), sınırlı tüketim (p<0.05) ve çevreci uygulamaları destekleme (p<0.001) üzerinde üniversite tipinin, merkeziyetçilik değeri (p<0.001, p<0.01), tüketim ürünlerinin bedeli (p<0.05, p<0.001), çevre duyarlılığı (p<0.001, p<0.001), çevrecilik kavramı, insan-doğa arasındaki ilişki, çevre sorunlarına bireysel ilgi (p<0.05, p<0.05), enerji tasarrufu (p<0.05, p<0.05) üzerinde üniversite tipi ve cinsiyetin etkili olduğu saptanmıştır. Regresyon analizi sonuçları öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik görüşleri ile yordayıcı değişkenler arasında orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir (R=0.539, R²=0.291, p<0.001).
This research was planned and conducted to investigate the relationship between demographic characteristics and materialistic orientations of undergraduate students and their attitudes and behaviors toward environment. A total sample of 480 respondents (240 female, 240 male) were selected by a simple random sampling method from among the university students attending at first and fourth level in central Ankara with respect to state and private university.In gathering the research materials were used to questionnaire technique. Materialistic orientations were measured using a five-point Likert scale developed by Richins and Dawson (1992), opinions toward environmental problems were measured using a five-point Likert scale developed by Banerjee and McKeage (1994) and different researches (eg. Paraskevopoulos et.al. 2003, Iwata 2001, Schwepker and Cornwell 1991, Roberts 1995), environmentally responsible behaviors were measured using five-point Likert scale developed by Iwata (1997, 2001) and Mohr and Webb (2005) were scored whether the students agreed with the statements. ?Varimax Analysis Technique? were used for validity whether they measured the questions relating to the materialistic orientations, opinions towards environmental problems and environmentally responsible behaviors. Cronbach?s alpha coefficient was used to determine the internal consistency reliability of each scale. University type and gender were chosen as predictor variables and the chi-square test was used for further analysis as appropriate in demographic characteristics. The t-test analysis was performed for determining the differences by university type and gender among students? materialistic orientations, opinions toward environmental problems and environmentally responsible behavior. Besides, Linear Regression Analysis were also used to analyze the relationships between students? opinions towards environmental problems and other explanatory variables. Pearson Correlation was calculated to find out the relationships among three-scales.It was found that university type had a significant relationship with success (p<0.05), happiness (p<0.001), limited consumption (p<0.05) and support the environmental practices (p<0.001). Statistical analysis was also showed that centrality (p<0.001, p<0.01), consideration of consumer goods (p<0.05, p<0.001), perception of environmental problems (p<0.001, p<0.001) and concepts of environment, relationship between human and environment and individual concern to environmental problems had a significant relationship to university type and gender. Results of Regression Analysis showed that there was a medium and statistically meaningful relationship between students? opinions toward environmental problems and explanatory variables (R=0.539, R²=0.291, p<0.001).