Tez No İndirme Tez Künye Durumu
118964 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Expression of MDR 1 gene in HL 60 cells selected with vincristine / Vincristine ile seçilmiş HL 60 hücrelerinde MDR 1 geninin ifadesi
Yazar:YUSUF BARAN
Danışman: PROF. DR. UFUK GÜNDÜZ
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology
Dizin:Genler-MDR 1 = Genes-MDR 1 ; Vincristine = Vincristine ; İlaçlara direnç = Drug resistance ; İlaçlara direnç-çoklu = Drug resistance-multiple
Onaylandı
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
90 s.
oz VINCISTINE İLE SEÇİLMİŞ HL60 HÜCRELERİNDE MDR1 GENİNİN İFADESİ Baran, Yusuf Yüksek Lisans, Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Ufuk GÜNDÜZ Temmuz 2002, 72 sayfa Kemoterapi belirli bir bölgede lokalize olmayan kanserlerin tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Ancak, birçok kanser türünde kemoterapi sırasında hastalık tekrarlamakta ve bazen tedavide uygulanmamış ilaçlara karşı bile bir direnç mekanizması gelişebilmektedir. Bu olay çoklu ilaç dirençliliği olarak isimlendirilmiştir. Hücrelerin antikanser ajan kullanıldığı ilk anda bu ajana karşı herhangi bir direnç geliştirmemesi durumunda bu dirençlilik "sonradan kazanılmış" direnç olarak isimlendirilir. Tümör hücrelerinin birçok ajana karşı ilk başta herhangi bir tepki oluşturması durumu ise "doğal olarak varolan" direnç olarak kabul edilmektedir. İnsanlarda görülen kanserlerde çoklu ilaç dirençliliğinden sorumlu pek çok mekanizma vardır. Bu mekanizmaların en önemlisi MDR1 geninin fazla ifade edilmesidir. P-glikoprotein MDR1 geni tarafından kodlanan 170 kD moleküler ağirlığı olan bir hücre zar proteinidir. P-glikoprotein ATPye bağlanabilen kaset ailesinin bir üyesidir. Hücre zarına yerleşik olan P-glikoprotein hidrofobik antikanser ilaçlan hücreden dışarı atabilmektedir. Artan P-glikoprotein aktivitesi ilacın hücre içi konsantrasyonunu etkisiz dozlara indirebilmekte ve bu durum ilaç dirençliliği ile sonuçlanmaktadır. P-glikoprotein taşıma işlevini gerçekleştirebilmesi için ATPnin parçalanmasına ihtiyaç duymaktadır. Normal hücrelerde P-glikoproteinbesin maddelerini, iyonları, peptidleri, antibiyotikleri ve diğer toksik maddeleri hücre dışına pompalamaktadır. Bu çalışmada akut miyeloid löseminin (AML) model sistemi olarak HL60 (insan akut miyeloid lösemi) hücreleri ile çalışılmıştır. Vincristine klinik akut lösemilerin tedavisinde kullanılan etkili bir ilaçtır. HL60 hücreleri artan Vincristine konsantrasyonlarında (1-50 nM) 4-6 hafta süre ile bekletilmiştir. Her konsantrasyon için hücrelerin yaşama oranlan belirlenmiş ve MDR1 gen ifadesi geri transkriptaz polimeraz zincir reaksiyonu (GT-PZR) ile gösterilmiştir. Duyarlı HL60 hücrelerinde MDR1 geninin ifadesi görülmemektedir, ilaç dozunun arttırılması ile MDR1 geni ifade edilmiş ve ilacın artan dozlarına karşı genin ifadesindede bir artış gözlenmiştir. MDR1 geni 50 nM Vincristine uygulanan hücrelerde 2 nM Vincristine uygulanan hücrelere göre 5.8 kat daha fazla ifade edilmiştir. Duyarlı ve dirençli HL60 hücrelerinin IC50 değerleri belirlenmiştir. Duyarlı hücrelerin IC50 değeri 4 nM, HL60/VCR hücrelerininki ise 300 nM olarak bulunmuştur. Elde edilen bu verilere göre HL60/VCR hücreleri duyarlı hücrelere oranla 75 kat daha fazla direnç kazanmışlardır. Yüksek Vincristine dozlarına uyum sağlayan hücrelerde MDR1 geninin daha yüksek seviyelerde ifade edildiği gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler : Çoklu ilaç dirençliliği, MDR1, P-glikoprotein, HL60, Vincristine, AML, RT-PCR VI
ABSTRACT EXPRESSION OF MDR1 GENE IN HL60 CELLS SELECTED WITH VINCRISTINE Baran, Yusuf M.Sc, Department of Biology Supervisor : Prof. Dr. Ufuk GÜNDÜZ July 2002, 72 pages Chemotherapy has been very effective in the treatment of non-localized cancers. However upon relapse many cancers become resistant to further chemotherapy, even with drugs that have not been previously used. This phenomenon is termed as multidrug resistance (MDR). Resistance has been termed intrinsic when the rumor initially fails to respond to any of a wide range of anticancer agents. When tumors initially respond to return refractory to many agents, the resistance is described as acquired. There are several mechanisms responsible for multidrug resistance in human cancers. The most important one among them is the overexpression of MDR1 gene. P-glycoprotein is a 170 kD plasma membrane protein encoded by MDR1 gene. P- glycoprotein is a member of the ATP-binding cassette (ABC) super family of transporter proteins. P-glycoprotein located on the plasma membrane can extrude a range of hydrophobic anticancer drugs from the cell against a concentration gradient. Increased P-glycoprotein activity can lower drug concentration to sub lethal levels and hence result in drug resistance. P-glycoprotein requires hydrolysis of ATP to run the transport mechanism. In normal cells, P-glycoprotein transports a wide range of T£SSSSo«'«^s21 111substrates including nutrients, ions, peptides, antibiotics and other toxins across the membrane. In this study, HL60 cell line was used which is a type of acute myeloid leukemia (AML cell line). Vincristine is an effective drug used in clinical treatment of acute leukemias. The concentration of Vincristine was stepwise increased (1-50 nM) and the HL60 cells were grown at each level of Vincristine for 4-6 weeks. The viability of cells was determined and the expression of MDR1 gene was detected by using reverse transcriptase-polymerase chain reaction (RT-PCR) method. In sensitive HL60 cells MDR1 gene expression was not seen. After increasing drag concentration MDR1 gene was expressed and the level of expression was increased with stepwise increasing concentrations of drug. MDR1 gene expression was observed about 5.8 times more in 50 nM Vincristine resistant cells than in 2 nM Vincristine applied HL60 cells. The IC50 values of Vincristine in sensitive and resistant HL60 cells were determined. IC50 value for sensitive cells was found to be 4 nM whereas for HL60/VCR, it was 300 nM. The result indicated that final HL60/VCR cells gained 75 fold resistance compared to sensitive HL60 cells. It was observed that the cells that were adapted to higher concentrations of Vincristine seemed to express MDR1 gene at higher levels. Keywords: Multidrug resistance, MDR1, P-glycoprotein, HL60, Vincristine, AML, RT-PCR. IV