Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
584168		Fizik öğretmenlerinin zaman algıları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi / Yazar:FİLİZ KAYA Danışman: PROF. DR. ABDULKADİR MASKAN Yer Bilgisi: Dicle Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı / Fizik Eğitimi Bilim Dalı Konu:Eğitim ve Öğretim = Education and Training Dizin:Fizik dersi = Physics lesson ; Fizik eğitimi = Physics education ; Tükenmişlik = Burnout ; Tükenmişlik düzeyi = Burnout level ; Zaman = Time ; Zaman algısı = Time perception ; Öğretmenler = Teachers	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 94 s.
Bu çalışmanın amacı fizik öğretmenlerinin zaman algıları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı demografik değişkenler açısından araştırmaktır. Araştırmada tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu, Diyarbakır ili ve çevre ilçelerinde 2018-2019 eğitim-öğretim yılında hizmet veren 33 özel lise ve 30 devlet lisesinde çalışmakta olan, 97 erkek (%65,5) ile 51 kadın (%34,5) olmak üzere toplam 148 fizik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcıları basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Fizik öğretmenlerinin zaman algıları ile tükenmişlik düzeylerini bazı demografik özelliklere göre değerlendirmek için Kişisel Bilgi Formu, Zimbardo Zaman Algısı Envanteri ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği halinde üç veri toplama aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Çalışma verilerinin normal dağılıma yakın bir durumu sağlayıp sağlamadığını belirlemek için Kolmogrov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri ve verilerin analizinde ikili gruplarda (cinsiyet, mezun olunan fakülte, çalışılan okul ve medeni durum) t-testi (Independent Sample T-Test), ikiden fazla grubun olduğu verilerde (mesleki kıdem, eğitim durumu ve çalışılan okul türü) gruplar arası karşılaştırmalarda ise ANOVA ile Tukey HSD testi kullanılmıştır. Fizik öğretmenlerinin zaman algılarına (geçmiş~olumlu, geçmiş~olumsuz, şimdi~hazcı, şimdi~kaderci ve gelecek) göre tükenmişlik düzeylerinin (duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarı) arasındaki ilişkinin incelenmesi için ise korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcı fizik öğretmenlerinin 'geçmişi olumsuz' ve 'şimdiki kaderci' zaman algısı alt boyutları ile tükenmişliğin alt boyutlarından olan 'duygusal tükenme' ve 'duyarsızlaşma' arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde bir korelasyon olduğu tespit edilmiştir. 'Gelecek' zaman algısı alt boyutunda tükenmişliğin 'duygusal tükenme' alt boyutu ile arasında negatif yönde anlamlı düzeyde , 'gelecek' ve 'geçmişi olumlu' zaman algıları alt boyutları ile tükenmişliğin 'kişisel başarı hissinde azalma' alt boyutu arasında da negatif yönde anlamlı düzeyde bir korelasyon tespit edilmiştir. Araştırmanın demografik özelliklerinden mesleki kıdem değişkeninde 'geçmişi olumsuz' zaman algısı alt boyutunda "1-5 yıl (1)" kıdeme sahip fizik öğretmenleri ile 21 yıl ve daha fazla kıdeme sahip fizik öğretmenleri arasında 1-5 yıl kidemliler lehinde anlamlı bir farklılık görülmektedir. Ancak, diğer değişkenlerden cinsiyet, eğitim durumu, eğitim V durumu, mezun olunan fakülte, okul türü, çalışılan okul ve medeni durum arasında bir farklılık gözlenmemiştir. Zimbardo'ya göre, geleceğe yönelik programı ve hedefleri olan ve bu hedeflere ulaşabilmek için bıkmadan çalışabilen, dinamik bir bakış açısına sahip ve geçmişi hatırlarken mutlu olan uyumlu bireylerde tükenmişlik yaşanmamaktadır. Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre geçmişe karşı itici ve takıntılı bir tutum sergileyen ve karamsar bir kişilik durumuna sahip, şansa ve kadere yönelen, çaresiz bir ruh hali barındıran fizik öğretmenlerinde tükenmişliğin yaşanacağı sonucuna varılabilir. Türkiye'de zaman algısı ile ilgili yapılan araştırmalar oldukça sınırlıdır. Zaman algısı ve tükenmişlik düzeyleri ilişkisi ile ilgili yapılan bir çalışmaya ise rastlanılmamıştır. Fizik öğretmenlerinin zaman algısı ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelendiği bu çalışmaya benzer çalışmaların farklı branşlardaki öğretmenlerle de yapılması ilgili konunun daha fazla anlaşılması açısından faydalı olabilir. Anahtar Kelimeler: Zimbardo Zaman Algısı Envanteri, Maslach Tükenmişlik Envanteri, Zaman algısı, Fizik öğretmenleri, Mesleki tükenmişlik
The aim of this study is to analyze the relationship between physics teachers' time perceptions and burnout levels in terms of some demographic variables. In this research, relational screening model which is a type of survey model has been used. The participant group of the study consisted of 148 physics teachers, 97 male (%65,5) and 51 female (%34,5), 33 of whom work in private high schools and 30 in public high schools serving in 2018‐2019 academic year in Diyarbakır and surrounding districts. Participants of the study were determined by simple random sampling method. As the data collection tools, Personal Information Form, Zimbardo Time Perception Inventory and Maslach Burnout Inventory were used to evaluate the time perception of physics teachers and their burnout levels according to some demographic characteristics. The data collected were analyzed using the package software of SPSS Kolmogorov‐Smirnov and Shapiro‐Wilk tests to determine whether the study provided normalization. To analyze the data, t‐test was used in binary groups (gender, graduated faculty, school and marital status) and ANOVA and Tukey HSD tests were used for the comparison of groups with more than two groups (vocational seniority, educational background and type of school). For analyzing the relation of time perception of physics teachers (past‐positive, past‐negative, now‐hedonist, now‐fatalist, and future) and level of burnout (emotional exhaustion, depersonalisation, personal success) correlation analysis was used. As a result of the research, it was found that there was a significant and positive correlation between subdimensions of participant physics teachers' "negative past" and "present fatalistic' time perception and subdimensions of burnout levels "emotional exhaustion" and "depersonalisation ". It was confirmed that there is a correlation which is negative and meaningful level between 'future' and ' past‐positive' lower dimension of time perception and 'decrease feeling in personal success' lower dimension of exhaustion. Professional seniority which is demographic characteristic of the research, between 1‐5 (1) years seniority physic teachers and 21 years seniority physic teachers, in 'past‐negative' lower dimension of time perception, it is seen a meaningful difference on behalf of physic teachers which has 1‐5 years seniorities. But it wasn't seen a difference between other variables; gender, background education, faculty of graduation, type of school and marital status. According to VII Zimbardo, compatible individuals, who has a program for future and has objectives and who studies insistently for achieving these objectives and has a dynamical perspective and gets happy when remembers the past, do not experience exhaustion. According to the results of this research, we can come to a conclusion that physic teachers, who show repellent and obsessed attitude to the past and has a pessimistic manner, seeking luck and destiny and has a desperate mood, can experience exhaustion. The researches about time perception are quite limited in Turkey. Nobody can run across a study that shows the relation of time perception and level of exhaustion. It will be helpful for understanding the unit well if similar studies will be made on different branch teachers like this study that analyze the relationship of time perception and level of exhaustion of physic teachers. Key words: Zimbardo Time Perception Inventory, Maslach exhaustion Inventory, Time perception, Physic teachers, Occupational exhaustion.