Tez No İndirme Tez Künye Durumu
288329
Aleksitimi: Bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke değişkenleri açısından bir değerlendirme / Alexithymia: An evaluation on attachment, self-perception, interpersonal relation styles and anger variables
Yazar:BURCU OKTAY
Danışman: DOÇ. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
Konu:Psikoloji = Psychology
Dizin:Aleksitimi = Alexithymia ; Bağlanma = Attachment ; Benlik algısı = Self perception ; Kişiler arası ilişkiler = Interpersonal relations ; Öfke = Anger
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
105 s.
Bu araştırmanın amacı normal bireylerdeki aleksitimi ile bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 18-60 yaş aralığında 591 kişiye Demografik Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri, Sosyal Karşılaştırma Ölçeği, Kişilerarası İlişki Tarzları Ölçeği ile Çok Boyutlu Öfke Ölçeği'nin Öfkeyle İlgili Davranışlar ve Kişilerarası Öfke Tepkileri alt ölçekleri uygulanmıştır.Yapılan analizler sonucunda sosyo demografik değişkenlerden olan eğitim ve yaşın aleksitimi, bağlanma, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke alt ölçeklerinin bazıları üzerinde temel etkileri gözlenmektedir. TAÖ'den yüksek puan alan bireyler, düşük puan alan bireylere göre daha yüksek kaygılı ve kaçınmacı bağlanma puanı alırlarken daha düşük güvenli bağlanma puanı almışlardır. Ayrıca bu bireylerin kendilik algılarının daha düşük olduğu, kişilerarası ilişkilerinde besleyici tarzı daha az, ketleyici tarzı ise daha çok kullandıkları gözlenmektedir. Öfkeyle ilişkili olarak ise; daha saldırgan davranmakta, intikama yönelik, içe dönük ve umursamaz tepkileri daha sık sergilemektedirler.Korelasyon analizi sonucunda TAÖ toplam puanı arttıkça; kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, ketleyici tarz, saldırgan davranışlar, kaygılı davranışlar, intikama yönelik tepkiler, içe dönük ve umursamaz tepkiler alt ölçeklerinden alınan puanlar artarken; güvenli bağlanma, besleyici tarz ve kendilik algısı alt ölçeklerinden alınan puanların düştüğü görülmektedir.Regresyon analizi sonucuna göre ise, eğitim düzeyi, güvenli bağlanma, kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, kendilik algısı, besleyici ilişki tarzı, öfkeyle ilgili olarak içedönük tepki, saldırgan davranışlar ve sakin davranışlar değişkenlerinin birlikte toplam varyansın %38'ini açıkladığı görülmektedir. Eğitim düzeyi, güvenli bağlanma, besleyici ilişki tarzı, saldırgan davranışlar ve sakin davranışlar değişkenlerinin tek başlarına da aleksitimiyi yordamada anlamlı oldukları görülmektedir.Bu sonuçlar, aleksitimi ile bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfkenin yakından ilişkili olduklarını göstermektedir. Klinik Psikoloji alanında aleksitimik özellikleri olduğu belirlenen bireylerle çalışılırken uygulanacak terapi ve eğitim programlarının seçiminde, bu değişkenlerin etkisinin göz önünde bulundurulmasının yararlı olabileceği düşünülmektedir.
The aim of this research is to examine the relationship between attachment, self perception, interpersonal relation styles and anger in normal people with Alexithymia. In order to reach this aim, 591 people between the ages of 18-60 were asked to answer demographic information form, Toronto Alexithymia Scale (TAS), Experience in Close Relationship Inventory, Social Comparison Scale, Interpersonal Relationship Rating Scale together with the behaviours concerning anger and interpersonal anger reaction subscales of Multidimensional Anger Scale.After the analysis of the data, there were some basic effects of socio-demographic variables like education and age on alexithymia, attachment, interpersonal relation styles and some of the anger subscales. Those who scored higher on TAS received higher anxious and avoidant attachment points, while scoring lower on secure attachment points. Also, their self-perception seemed to be lower with less nourishing style and more inhibiting style used in interpersonal relationships. Besides, concerning anger; they are found to behave more aggressively and show revengeful, introverted and neglectful reactions more often.After correlational analysis, it is found that as the total points acquired on TAS increased; anxious attachment, avoidant attachment, inhibitive style, anxious behaviour, aggressive behaviour, reactions for revenge and points on introverted and neglectful reactions sub scales increased whereas scores on secure attachment, nourishing style and self-perception sub scales decreased.According to the regression analysis made, the level of education, secure attachment, anxious attachment, avoidant attachment, self-perception, nourishing relation style, and concerning anger; introverted reaction, aggressive behaviour and relaxed behaviour altogether seemed to explain 38% of the variance. The variables of level of education, secure attachment, nourishing relation style, aggressive behaviour, and relaxed behaviour are also found to be significant predictors of alexythmia on their own.These results show that there is a close relation between alexythmia and attachment, self-perception, interpersonal relation styles and anger. Taking the effects of these variables while using therapy and training programmes to work with people with alexithymia is thought to prove useful into consideration in the field of clinical psychology.