|
ÖZET
İletişimin temel yapı taşlarından biri olan işitme duyusu bireylerin duyusal ve
sosyal uyumunu etkileyen etmenlerdendir.
Bu etkilenimi değerlendirmek amacıyla bu araştırmada 'Yetişkinler İçin
İşitme Engeli Ölçeği (Hearing Handicap Inventory For Adults)'nin Türkçeye
uyarlanması planlanmıştır. 1982 yılında Geriatrik Odyoloji uzmanı olan Barbara E.
Weinstein ve ark. tarafından ilk olarak bu ölçeğin yaşlılarda kullanılabilen versiyonu
ve ardından (1991) yetişkin versiyonu geliştirilmiştir.
Bu çalışma işitmesi etkilenen yetişkin bireylerde kişinin duygusal ve sosyal
uyumunu değerlendirmek amacıyla dizayn edilmiştir. Bu ölçeğin birkaç dile çevirisi
mevcut olup, Türkiye'de bu ölçeğe benzer herhangi bir değerlendirme anketi
bulunmamaktadır. Ölçek 25 soru ile 2 başlık altında değerlendirilmektedir.
Yetişkinler İçin Ġşitme Engeli Ölçeği ilk olarak alanında uzman iki kişi
tarafından İngilizceden Türkçeye çevrilip, oluşan metin bir Odyolog ve bir Kulak
Burun Boğaz doktoru tarafından düzenlenmiştir. Metne son hali verildikten sonra
araştırma için belirlenen örnekleme uygulanmıştır. Bu projede Ankara ilinde ikamet
eden 18-64 yaşları arasında, gerekli örnek genişliği toplamda 250 birey olarak,
işitme kaybı tanısı konmuş 125 hasta ve 125 normal (Yenimahalle semtinin farklı
bölgelerinde bulunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde çalışan) birey olacak
şeklinde belirlenmiştir. Bu durumda test gücünün yaklaşık %90 olarak elde edilmesi
beklenmektedir.
Verilerin analizi SPSS ( Versiyon 24, Chicago,USA) ile yapılmış ve sonuçlar
%95 güven düzeyinde değerlendirilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliğini istatistiksel olarak
tespit etmek için açımlayıcı faktör analizi tekniği kullanılmıştır. Ölçeğin öncelikli
olarak, faktör analizine uygun olup olmadığını anlamak amacıyla KMO ve Bartlett
testi yapılmıştır.
Cronbach's alfa katsayısı ölçeğin güvenirlik düzeyini vermektedir.
Katsayının 0,700'den büyük olması ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir.
Çalışma sosyal engel, duygusal engel ve toplam engelin hasta ve kontrol
grupları arasında yapılmıştır. Bağımsız grupların kıyaslaması t testi ile yapılırken
hasta grubunda sosyal engel, duygusal engel ve toplam engelin işitme kaybı türü,
engel düzeyi, işitme kaybı seviyesine ve eğitim durumuna göre farklılık gösterme
durumu ANOVA testi ile analiz edilmiştir.
Bu uyarlamanın yapılması ile Türkiye'ye yeni bir test kazandırılmıştır.
İşitme testine uyum gösteremeyen, işitmesinin hızlı değerlendirmesi gereken, işitme
test kabinine girmeye istemeyen bireylerde, işitme cihazı kullanımı öncesi ve sonrası
fonksiyonel kazanımları belirlemede, hastanede uzun süre yatması gereken
durumlarda veya hareketi kısıtlı bireylerde işitmelerinin ve işitme kaybı etkilerinin
hızlı bir şekilde değerlendirmesine olanak sağlamaktadır.
ANAHTAR KELİME: Yetişkinler İçin İşitme Engeli Ölçeği,
İşitme Kaybı, İşitme Kaybı Envanteri
|
|
ABSTRACT
One of the main components of communication is sense of hearing, which affects
sensory and social consistence of individuals.
It has been planned to adapt Hearing Handicap Inventory for Adults into Turkish
with the aim of evaluating this affection in this study. In 1982, the first version that was able
to be used with aged was developed by Barbara E. Weinstein, a geriatric audiologist, and et
al., and then the adult version was developed (1991).
This study has been designed to evaluate emotional and social consistence of
individuals for adults whose hearing were affected. There have been some translations into
different languages of this scale; there have not been similar evaluation survey to this scale
in Turkey. The scale has been evaluated by 25 questions and 2 titles.
First of all, Hearing Loss Scale for Adults was translated from English into Turkish
by 2 specialists, then the target text was arranged by an audiologist and an ear-nose-throat
doctor. After the text was finalized, identified sampling was applied for the research. In this
project, the required sample sized was determined as 250 individuals, 125 diagnosed patients
and 125 normal individuals (work in a special training and rehabilitasion in Yenimahalle,
Ankara) who residing in Ankara and aged between 18 and 64. In this case, it has been
expected that the potential of the test would be obtained about 90%.
The analysis of the data was made with SPSS (Version 24, Chicago IL, USA) and
the results were evaluated with 95% confidence level. In order to statistically determine the
structure validity of the scale, exploratory factor analysis technique has been used. KMO and
Barlett test has been made for the purpose of understanding the convenience of the scale for
factor analysis firstly.
Cronbach's alpha coefficient gives the confidence level of the scale. Being bigger
than 0,700 coefficient has indicated that the scale is reliable.
In the study, while the comparison of social barriers, emotional obstacles and total
obstacles with patient and control groups has been made with t test for independent groups;
the difference of social barrier, emotional obstacles and total obstacle with the type of
hearing loss, obstacle level, the level of hearing loss and educational status has been
analyzed by ANOVA test in the patient group.
Having done this adaptation has brought Turkey a new test. It has provided
opportunity for individuals who are unable to play along with hearing test, whose hearing
requires quick assessment, who are afraid of entering the hearing test cabinet; has provided
opportunity to determine the functional gains before and after the use of hearing aids, to
evaluate hearing and the effects of hearing status of individuals who need long term
hospitalization or have reduced mobility.
KEY WORDS: Hearing Handicap Inventory For Adult, Hearing Loss, Hearing Loss
Inventory |
