Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
731040		The role of egfr and jak/stat signaling during regenerative neurogenesis in the zebrafish olfactory epithelium / Egfr ve jak/stat yolağının zebrabalığı olfaktör epitelindeki rejeneratif nörojenezdeki rolü Yazar:AYSU ŞEVVAL ALKİRAZ Danışman: DOÇ. STEFAN HERBERT FUSS Yer Bilgisi: Boğaziçi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı / Moleküler Biyoloji ve Genetik Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:Olfaktör sinir = Olfactory nerve ; Rejenerasyon = Regeneration ; Zebra balığı = Zebrafish	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2022 149 s.
Zebrabalığı olfaktör epiteli (OE), olfaktör duyu nöronlarının (OSN'ler) sürekli üretimini sağlayan ve hasardan sonra verimli rejenerasyonu destekleyen olağanüstü bir nörojenik kapasiteye sahiptir. Bu süreçler, sırasıyla sağlam OE'nin bakımına ve hasarlı OE'nin onarımına seçici olarak katkıda bulunan küresel (GBC'ler) ve yatay bazal hücrelerden (HBC'ler) oluşan ikili bir kök hücre sisteminin varlığına bağlıdır. Bunların aktivitesi, farklı doku koşullarını yansıtan farklı moleküler tetikleyicilere bağlı görünmektedir. Transkriptom profillemesi, HB-EGF'nin güçlü bir yükseliş gösterdiğini ortaya çıkardı. HB-EGF yolağının uyarımı ve farmakolojik inhibisyonu, HBC'ler üzerinde seçici bir etki gösterir, bu da HB-EGF'nin OE rejenerasyonu için önemine işaret eder. HB-EGF'nin hücre yüzeyi reseptörleri arasında, hasara yanıt olarak yalnızca ErbB1/EGFR'nin transkript seviyeleri yükseliş gösterir. EGFR'nin mRNA ekspresyonu, HBC'lerde lokalize olur ve bu, HB-EGF'nin, hasara duyarlı HBC'lerde aktiviteyi yaymak için EGFR'yi kullanabileceğini öne sürer. EGFR ve JAK/STAT yolaklarının OSN nörogenezi üzerindeki rollerini araştırmak için yolakların farmakolojik inhibisyonunun bakım ve onarım nörogenezi üzerindeki etkisi değerlendirildi. EGFR sinyalinin inhibisyonu, bazal proliferatif aktivitenin baskılanmasıyla sonuçlandı, ancak bu, bozulmamış OE'de yeni oluşturulan OSN'lerin sayısını sadece biraz azalttı. Öte yandan, yaralı dokuda EGFR inhibisyonu, HBC proliferasyonunun indüklenmesini önleyerek OSN rejenerasyonunun dramatik bir şekilde bozulmasına neden oldu. Rejenerasyonda benzer bir bozulma JAK/STAT sinyali inhibe edildiğinde de gözlemlendi. JAK/STAT aktivasyonunun doku analizi, HBC'lerden farklı, yaralanmaya duyarlı bir hücre popülasyonuna işaret etti. Bu sonuçlar, hem EGFR hem de JAK/STAT sinyalinin onarım nörogenezi için gerekli olduğunu, ancak bunların OSN neslinin farklı hücre popülasyonlarında aktif olduklarını göstermektedir.
The zebrafish olfactory epithelium (OE) has an exceptional neurogenic capacity, which supports the continuous replacement of olfactory sensory neurons (OSNs) and efficient regeneration after injury. These processes depend on the presence of a dual stem cell system that is comprised of globose (GBCs) and horizontal basal cells (HBCs), which selectively contribute to maintenance of the intact and repair of the injured OE, respectively. Transcriptome profiling revealed strong upregulation of the HB-EGF. Exogenous stimulation and pharmacological inhibition of HB-EGF signaling show a selective effect on HBCs, suggesting HB-EGF is a key signal for OE regeneration. Among the cell surface receptors for HB-EGF, only the transcript levels of ErbB1/EGFR are upregulated in response to injury. EGFR expression localizes to HBCs, suggesting that HB-EGF signals through EGFR to activate in injury-responsive HBCs. To investigate the roles of EGFR and JAK/STAT signaling on OSN neurogenesis, the effect of pharmacological inhibition of the pathways on maintenance and repair neurogenesis were evaluated. Inhibition of EGFR signaling resulted in the suppression of basal proliferative activity, which, however, only slightly reduced the rate of OSNs turnover in the intact OE. In the injured tissue, on the other hand, EGFR inhibition resulted in a dramatic impairment of OSN regeneration by preventing the induction of HBC proliferation. A similar impairment in OSN regeneration could also be observed when JAK/STAT signaling was inhibited. Tissue analysis of JAK/STAT activation pointed to an injury-responsive population that is distinct from HBCs. These results suggest that both EGFR and JAK/STAT signaling are necessary for repair neurogenesis but that they are active in distinct populations of the OSN lineage.