Tez No İndirme Tez Künye Durumu
259918
Doğu Karadeniz bölgesinde yayılış gösteren Cirsium miller (Asteraceae) taksonlarının morfolojik ve sitotaksonomik yönden incelenmesi / Morphological and cytotaxonomical investigation of Cirsium miller (Asteraceae) taxa distributed in the East Black Sea region
Yazar:MELAHAT ÖZCAN
Danışman: PROF. DR. SEMA AYAZ
Yer Bilgisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2009
188 s.
Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yayılış gösteren 45 populasyona ait 28 Cirsium Miller taksonu ve bir şüpheli hibrit morfolojik ve sitotaksonomik yönden incelenmiştir.Çalışmada kullanılan bitki materyalleri 2005-2009 yılları arasında vejetasyon dönemlerinde Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize ve Artvin illerinden toplandı. Toplanan bitkiler herbaryum örnekleri olarak saklandı. Morfolojik çalışmalar herbaryum örneklerinden, karyolojik incelemeler ise aktif kök uçlarından hazırlanan daimi preparatlardan yapıldı.Morfolojik incelemeler sonucunda, araştırma bölgesinde yayılış gösteren Cirsium taksonları için yeni bir teşhis anahtarı hazırlandı. Çalışma bölgesinde C. macrobotrys, C. lappaceum subsp. anatolicum ve C. pubigerum var. caniforme için yeni kare kayıtları tespit edildi ve Türkiye Florası'nda, Rize'den şüpheli kayıt olarak verilen bir hibrit toplanıp, morfolojik olarak aydınlatıldı.İncelenen taksonların kromozom sayıları 2n=32, 34, 36, 60 ve 68 olarak belirlendi. Ayrıca C. lappaceum subsp. lappaceum ve C. pubigerum var. glomeratum'da B kromozomu tespit edildi. Ondokuz taksonun kromozom sayısı bilim dünyası için ve tüm sayımlar Türkiye için ilk defa rapor edildi. Taksonların genellikle küçük kromozomlu oldukları tespit edildi. Işık mikroskobu altında sentromer pozisyonları görülebilen 23 populasyonun bulunduğu 18 taksona için karyotip analizleri de yapıldı. Karyolojik olarak incelenen taksonların karyotiplerinin median, submedian ve subterminal sentromerli kromozomlardan oluştuğu ve oldukça simetrik karyotiplere sahip oldukları gözlendi.
In this study, distributed in the East Black Sea Region, 28 Cirsium Miller taxa belonging to 45 populations and one doubtful hybrid were examined in terms of morphology and cytotaxonomy.Plant materials were collected from Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize and Artvin in the periods of their vegetation between 2005 and 2009. The collected plants stored as herbarium specimens. Morphological studies were carried out from herbarium specimens, and karyological investigations were performed on permanent slides prepared from actively growing root tips.As a result of morphological investigations, a new identification key was prepared for Cirsium taxa distributed in the study area. New square records for C. macrobotrys, C. lappaceum subsp. anatolicum and C. pubigerum var. caniforme were recorded in studied area and one doubtful hybrid recorded from Rize in Flora of Turkey was collected and illustrated morphologically.The chromosome numbers of the studied taxa have been determined as 2n=32, 34, 36, 60, and 68 respectively. Moreover, B chromosome was found in C. lappaceum subsp. lappaceum and C. pubigerum var. glomeratum. Nineteen counts are new to science and all counts were reported for the first time from Turkey. It was detected that the taxa had generally small chromosomes. Karyotypes analyses of 23 populations, belonging to 18 taxa that their centromere positions can be seen under light microscopy were also carried out. It was observed that the karyologically investigated taxa consist of median, submedian and subterminal centromered chromosomes, and have fairly symmetric karyotypes.