Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
120178	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Agrobacterium tumefaciens aracılığıyla patates (Solanum tuberosum L. ) gen aktarımı ve patojen ilişkili genlerin transgenik bitkilerdeki belirtileri / Transformation of potato (Solanum tuberosum L. ) by agrobacterium tumefaciens and expressions of pathogen-related genes in the transgenic plants Yazar:SERKAN URANBEY Danışman: PROF.DR. CELAL ER Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Konu:Ziraat = Agriculture Dizin:Agrobacterium tumefaciens = Agrobacterium tumefaciens ; Dönüşüm = Transformation ; Gen aktarımı = Gene transfer ; Mikroyumru = Microtuber ; Patates = Potato ; Rejenerasyon = Regeneration	Onaylandı Doktora Türkçe 2002 175 s.
ÖZET Doktora Tezi Agrobacterium tumefaciens ARACILIĞIYLA PATATES {Solunum tuberosum L.)'E GEN AKTARIMI VE PATOJEN İLİŞKİLİ GENLERİN TRANSGENİK BİTKİLERDEKİ BELİRTİLERİ Serkan URANBEY Ankara Üniversitesi.Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Celâl ER Bu çalışmada, patatese A.tumefaciens aracılığıyla etkili ve hızlı gen aktarımı yönteminin geliştirilmesine çalışılmış ve bazı patojen ilişkili genlerin transgenik bitkilerdeki belirtileri gözlenmiştir, öncelikle 21 patates çeşidine ait yaprak, sap ve in vitro 'da elde edilen mikro yumruların adventif sürgün rejenerasyon kabiliyeti, değişik oranlarda bitki büyüme düzenleyicileri kombinasyonlarını içeren MS besin ortamlarında belirlenmiştir. Yüksek oranda bir adventif sürgün rejenerasyon sistemi optimize edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ; en yüksek indirek adventif sürgün rejenerasyonu Obelix ve Morfona çeşitlerinin yaprak eksplantlarından % 3 sukroz, 4 mg/1 GA3, 1 mg/1 BAP, 0.1 tng/1 NAA içeren MS besin ortamından elde edilmiştir. İn vitro'da elde edilen mikro yumrular için ise en uygun rejenerasyon ortamı, % 3 sukroz + 4 mg/1 OA3 + 1 mg/1 BAP + 0. 1 mg/1 IAA içeren MS besin ortamı olarak belirlenmiştir. pAoPRl-GUS, pPRla-GUS ve p35S-GUS-INT vektörlerini içeren 2260 A.tumefaciens hatları ile yaprak eksplantları ve mikro yumrular değişik inokulasyon ve ko-kültüvasyon metotlarıyla inoküle ve ko-kültüve edilmiştir. GUS geni, pAoPRI-GUS-INT plazmidinde AoPRI promotörü, PRla-GUS plazmidinde PRla promotörü ve p35S-GUS-INT plazmidinde ise CaMV35S promotörü tarafından kontrol edilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, tüm bakteri hatları için, en uygun inokulasyon süresinin 1/2 saat, ko-kültivasyon sıcaklığının 24 °C, ko-kültivasyon süresinin 2 gün ve en uygun ko-kttltivasyon ortam fazının ise sıvı rejenerasyon ortamı olduğu bulunmuştur. Oç bakteri hattı ile inokule edilen Obelix ve Morfona çeşitlerine ait yaprak ve mikro yumrulardan transgenik bitkiler elde edilmiştir. En yüksek transformasyon frekansı % 22.50 ile Obelix çeşidinin yaprak eksplantlarından elde edilirken, mikro yumrularda ise transformasyon oranı % 6.25 olarak bulunmuştur. Seçici rejenerasyon ortamında gelişen sürgünler köklendirildikten sonra histokimyasal GUS analizine tabi tutulmuş, daha sonra bu bitkicikler aklimatize edilerek tam bitkilerin PCR ile transgenik oldukları teyit edilmiştir. Daha sonra pAoPRl-GUS, pPRla-GUS hatlarıyla elde edilen transgenik bitkiler 1 mM salisilik asit ile muamele edilerek değişik organ ve dokularda yaralanma ile aktif hale geçen GUS geninin belirtileri gözlenmiştir. Patojen ilişkili genlerin (pAoPRI-GUS-INT, pPRla-GUS) yaralanma ve salisilik asit uygulaması aktif hale geçtiği ve p35S-GUS-INT karşılaştırıldığında tüm organlarda daha düşük belirti seviyesine sahip olduğu görülmüştür. 2002, 175 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Agrobacterium tumefaciens, pAoPRl GUS-INT, pPRla-GUS ve P35S-GUS-1NT vektörleri, GUS Geni ve PCR
ABSTRACT Ph.D. Thesis TRANSFORMATION OF POTATO (Solatium tuberosum L.) BY Agrobacterium tumefaciens AND EXPRESSIONS OF PATHOGEN-RELATED GENES IN THE TRANSGENIC PLANTS Serkan URANBEY Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Field Crops Supervisor: Prof.Dr. Celâl ER The objective of the study is to improve a rapid and efficient transformation method for production of large numbers of transgenic potato plants and to observe some pathogen-related genes in the transgenic plants. Firstly, adventitious shoot regeneration capacity of 3 different explants (leaf, stem and micro tuber) from 2 1 potato cultivars was determined in MS basal medium containing various growth regulator combinations and tried to develop a high frequency of regeneration system. According to results of the study; the highest adventitious shoot regeneration was obtained from leaf explants of Obelix and Morfona cultivars with MS basal medium containing 3 % sucrose, 4 mg/1 GA3. 1 mg/1 BAP, 0.1 mg/I NAA. Later, the suitable regeneration medium (MS basal medium containing 3 % sucrose, 4 mg/1 GA3, 1 mg/1 BAP and 0. 1 mg/1 IAA) was determined for micro tuber discs. Micro tuber and leaf explants of Obelix and Morfona cultivars were inoculated with 2260 Agrobacterium strains harboring pAoPRl-GUS-INT, pPRla-GUS and p35S-GUS-INT plasmids using various inoculation and co- cultivation methods. GUS gene is controlled by AoPRl, PRla and CaMV35S promoter in pAoPRI-GUS, PRla- GUS and p35S-GUS-lNT plasmids respectively. According to the results of the study; the most suitable inoculation time, temperature of co-cultivation, co- cultivation time and phase of co-cultivation were determined as 14 hour, 24 °C, 2 days and liquid regeneration medium, respectively. Transgenic plants were obtained from microtuber and leaf explants of Morfana and Obelix cultivars inoculated with three Agrobacterium tumefaciens strains. It was determined that leaf explants and micro tuber discs of Obelix cultivar produced the highest frequency of transformation in shoot regeneration with 22.50 % and 6.25 %, respectively. After the shoots were developed in the selected regeneration medium, these plantiets were analyzed for histochemical GUS assays and acclimatized. Later, whole transgenic plants were confirmed by PCR techniques. The expression of GUS gene were determined in various organs of transgenic plants obtained with pAoPRl- GUS and pPRla-GUS Agrobacterium tumefaciens strains by applying 1 mM salicylic acid. It was observed that pathogen-related genes (pAoPRl-GUS-INT, pPRla-GUS) were activated by wounding and applying salicylic acid. The expression levels of these genes were very low compared to p35S-GUS-INT. 2002, 175 pages KEY WORDS: Agrobacterium tumefaciens, pAoPRI-GUS, pPRla-GUS and p35S-GUS-INT vectors, GUS Gene and PCR r^T!^®^1^