Tez No İndirme Tez Künye Durumu
125184 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Ahmet Nami Divanı ve incelemesi (2.CİLT) / Ahmet Nami`s Divan and its study (2.VALUME)
Yazar:AHMET YENİKALE
Danışman: DOÇ. DR. M. A. YEKTA SARAÇ
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Divan edebiyatı = Divan literature ; Divan edebiyatı = Divan literature ; Eski Türk edebiyatı = Old Turkish literature ; Eski Türk edebiyatı = Old Turkish literature ; Nami = Nami
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2002
840 s.
ÖZ "Ahmtt Nâmî Dîvânı ve İncelemesi" adlı bu doktora tezinde tenkitli metin ve inceleme çalışması yapılmıştır. Şairlerin şiirlerini topladıkları "divanlar" edebiyat tarihinin en önemli yapı taşlarından birisidir. Divanların incelenmesi, Türk edebiyatının özellikle sanat ve estetik yönünün ortaya konulmasında çok önemli bir çalışma sahasıdır. Türk edebiyatı tarihinde bugüne kadar Nami ve Divanı üzerinde herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamıştır. Ahmet Nâmî H.1009/M.1600'de Niğde'de doğmuştur. Medrese öğrenimi gördükten sonra Anadolu'nun çeşitli şehir ve kasabalarında müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuştur. Kadılıktan azledildikten sonra kendisini bütünüyle tasavvufi bir yaşama adamış ve H.1084/M.1673'te ölmüştür. Şiirde özgün bir üslûp oluşturmaya çalışmıştır. Farklı bakış açılarıyla yazdığı şiirlerini Hüsn-i Hakikî ve Hüsn-i Mecazî olmak üzere iki ayrı divanda toplamıştır. Bu yönüyle dikkat çekmiş ve sıra dışı bir edebî kişiliğe sahip olduğu anlaşılmıştır. Tezin metin bölümünde 5 yazma nüsha karşılaştırılarak her iki divanın da tenkitli metni (edisyon kritik) ortaya konulmuştur. Metnin Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmasında ilmi transkripsiyon sistemine uyulmuştur. İnceleme kısmı 4 bölümden oluşmaktadır. 1. bölümde şairin hayatı, eserleri ve edebi şahsiyeti ele alınmıştır. 2. bölümde her iki divan şekil olarak, 3. bölümde ise muhteva açısından incelenmiştir. 4. bölümde ise divanlar belagat yönünden incelenmiştir. Sonuçta söz konusu divanlar objektif bir değerlendirmeye tabi tutularak şairin Türk edebiyatında hak ettiği yeri almasına özen gösterilmiştir. ABSTRACT In this PhD thesis, titled "Ahmet Nâmî Dîvânı and its Study", a critical edition and examination of the text is presented. The divans, which are the collections of the poems by a poet, are one of the most important building stones of the literary history. Until now, there has been no scientific study on Nami and his Divan in the history of Turkish literature. Ahmet Nâmî was born in Niğde (H. 1009/M. 1600). After having been educated in medrese, he was assigned as a müderris [professors of theology] and kadi [judge] in several Anatolian towns ar.d cities. After being dismissed from his duty, he devoted himself completely to the sufic life and died in 1673 (H.1084). He tired to create an original style in poetry. He collected his poems with a different point of view in two separate divans: Hüsn-i Hakiki and Hüsn-i Mecazi. He called attention to himself with his this aspect and was regarded as having an extraordinary literary personality. In the text section of the thesis, the five copies of manuscripts are compared, and the critical editions of each divan are introduced. When transcribing Arabic into Latin alphabet, the scientific transcription system is applied. The examination section is divided into three subsections. The first section deals with the poet's life, his work and his literary personality. In the second section, each of the two divans is investigated structurally. In the thirth section, divans is investigated contextually. In the fourth section, divans are examined in terms of rhetoric. To sum up, by assessing divans objectively it is aimed that the poet in question is given the right place which he deserves in Turkish literature. m
ÖZ "Ahmtt Nâmî Dîvânı ve İncelemesi" adlı bu doktora tezinde tenkitli metin ve inceleme çalışması yapılmıştır. Şairlerin şiirlerini topladıkları "divanlar" edebiyat tarihinin en önemli yapı taşlarından birisidir. Divanların incelenmesi, Türk edebiyatının özellikle sanat ve estetik yönünün ortaya konulmasında çok önemli bir çalışma sahasıdır. Türk edebiyatı tarihinde bugüne kadar Nami ve Divanı üzerinde herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamıştır. Ahmet Nâmî H.1009/M.1600'de Niğde'de doğmuştur. Medrese öğrenimi gördükten sonra Anadolu'nun çeşitli şehir ve kasabalarında müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuştur. Kadılıktan azledildikten sonra kendisini bütünüyle tasavvufi bir yaşama adamış ve H.1084/M.1673'te ölmüştür. Şiirde özgün bir üslûp oluşturmaya çalışmıştır. Farklı bakış açılarıyla yazdığı şiirlerini Hüsn-i Hakikî ve Hüsn-i Mecazî olmak üzere iki ayrı divanda toplamıştır. Bu yönüyle dikkat çekmiş ve sıra dışı bir edebî kişiliğe sahip olduğu anlaşılmıştır. Tezin metin bölümünde 5 yazma nüsha karşılaştırılarak her iki divanın da tenkitli metni (edisyon kritik) ortaya konulmuştur. Metnin Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmasında ilmi transkripsiyon sistemine uyulmuştur. İnceleme kısmı 4 bölümden oluşmaktadır. 1. bölümde şairin hayatı, eserleri ve edebi şahsiyeti ele alınmıştır. 2. bölümde her iki divan şekil olarak, 3. bölümde ise muhteva açısından incelenmiştir. 4. bölümde ise divanlar belagat yönünden incelenmiştir. Sonuçta söz konusu divanlar objektif bir değerlendirmeye tabi tutularak şairin Türk edebiyatında hak ettiği yeri almasına özen gösterilmiştir. ABSTRACT In this PhD thesis, titled "Ahmet Nâmî Dîvânı and its Study", a critical edition and examination of the text is presented. The divans, which are the collections of the poems by a poet, are one of the most important building stones of the literary history. Until now, there has been no scientific study on Nami and his Divan in the history of Turkish literature. Ahmet Nâmî was born in Niğde (H. 1009/M. 1600). After having been educated in medrese, he was assigned as a müderris [professors of theology] and kadi [judge] in several Anatolian towns ar.d cities. After being dismissed from his duty, he devoted himself completely to the sufic life and died in 1673 (H.1084). He tired to create an original style in poetry. He collected his poems with a different point of view in two separate divans: Hüsn-i Hakiki and Hüsn-i Mecazi. He called attention to himself with his this aspect and was regarded as having an extraordinary literary personality. In the text section of the thesis, the five copies of manuscripts are compared, and the critical editions of each divan are introduced. When transcribing Arabic into Latin alphabet, the scientific transcription system is applied. The examination section is divided into three subsections. The first section deals with the poet's life, his work and his literary personality. In the second section, each of the two divans is investigated structurally. In the thirth section, divans is investigated contextually. In the fourth section, divans are examined in terms of rhetoric. To sum up, by assessing divans objectively it is aimed that the poet in question is given the right place which he deserves in Turkish literature. m