Tez No İndirme Tez Künye Durumu
166711 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anadolu'da podyumlu mezar mimarisi, M.Ö.6-M.Ö.4 Yüzyıl / The raised tomb architecture at Anatolia, 6th-4th Century B.C
Yazar:İBRAHİM ALPASLAN
Danışman: DOÇ.DR. TURGUT SANER
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mimarlık Ana Bilim Dalı / Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
Konu:Mimarlık = Architecture
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
131 s.
ANADOLU'DA PODYUMLU MEZAR MİMARİSİ M.Ö. 6. - M.Ö. 4. YÜZYDL ÖZET Yunan lailtürüyle Doğu kültürleri arasında duran ve iki kültürün de izlerini taşıyan Anadolu M.Ö. 6. yüzyılda mimaride de bir çok yeniliğin kaynağı olmuştur. Bu çalışmanın konusu olan podyumlu mezar anıtları, bu kültürel çeşitlilik içinde ortaya çıkmış bir mimari biçimdir. M.Ö. 6. yüzyıla kadar Anadolu'da anıtsal mezarlara rastlanmaz, ancak bu yüzyılda yapılan iki yapı yeni bir mimari anlayışın, yeni bir geleneğin habercisidir. Bu iki anıt, Phokaia'daki Taş Kule ve Sardes'teki Piramit Mezar' dır. Genel anlamda bezemesiz oluşları ve alışılmadık formlanndan ötürü yapılış tarihleri ve kime ait oldukları kesin olarak bilinmeyen bu anıtlar, değinilen her kaynakta Persler'le ilişMendirilir. Bunun nedeni de Lidya Devleti'ni ortadan kaldırıp Anadolu'yu fetheden Pers Kralı II. Kyros'un Pasargadae'deki mezanyla önemli paralellikler taşımalarıdır. Ancak Anadolu'ya olduğu kadar İran'a da yabancı olan bu podyumlu üç mezar anıtının ortaya çıkmasındaki farklı kültürlerin katkıları farklı yorumlara açıktır. Bu çalışmanın amacı bu yeni mimari formun ortaya çıkışını tartışmak ve M.Ö. 3. yüzyılın başına kadarki seyrini incelemektir. Bu kapsamda öncelikle M.Ö. 7. ve 6. yüzyıllarda Anadolu'daki yapı faaliyetleri Anadolu-Doğu ekseni üzerinde ana hatlarıyla araştınlrnış, daha sonra M.Ö. 6. yüzyıldaki ilk üç örnek - Taş Kule, Piramit Mezar, ve II. Kyros'un mezarı - ayrıntılı olarak incelenmiştir. Anadolu'da M.Ö. 5. yüzyıldan M.Ö. 3. yüzyılın ilk çeyreğine kadar yapılan altı mezar anıtının - Ksanthos agorasındaki mezar ev, Nereidler Anıtı, Perikle Heroonu, Maussolleion, Aslanlı Mezar, Belevi Anıtı - incelenmesi ve bu dokuz mezarın yan yana getirilerek birlikte değerlendirilmesi sonraki bölümleri oluşturmaktadır. Sonuç bölümünde de tüm veriler ışığında podyumlu mezar anıtlaıımn ortaya çıkışı ve yaklaşık 300 yıllık uygulamasına dair görüşler özetlerırniştir. ix
THE RAISED TOMB ARCHITECTURE AT ANATOLIA, 6TH - 4TH CENTURY B.C. SUMMARY Anatolia, not only placing between the Eastern and the Greek Cultures but also reflecting their traces, has been credited with originating a number of innovations in architecture during the 6th century B.C. This study focuses on the raised tomb monuments, which emerged as a new type in this multi-cultural era Before 6 century B.C., there were no monumental tombs; however, two buildings, erected in this century, were the indicators of a new tradition. These were Taş Kule near Phokaia and Pyramid Tomb at Sardis. Beside related mostly with Persians, these two monuments could not be related with an exact date or owner due to their unornarnented and unusual forms. The fundamental reason for this possible relation is that these two tombs had formal similarities with the tomb of the Persian King, Cyrus n, who destroyed the Lydian Empire and then conquered Anatolia Yet, the contributions of different cultures for the emergence of these three raised tombs, familiar to neither Anatolia, nor Persia, are objects of a variety of different interpretations. The aim of this study is debating on the emergence of this new architectural form and dwelling on the evolution till the 3rd century B.C. Within this framework, first, general characteristics of architectural activities in Anatolia during the 7th and 6th centuries B.C. and the eastern influences in this period are inquired. Besides, these three monuments - Taş Kule, Pyramid Tomb, and the tomb of Cyrus II. - dated back to the 6th century B.C. are studied on in detail. Introducing of another six raised tombs - House-Tomb at the Agora of Xanthos, Nereid Monument, Heroon of Perikle, Maussolleion, Lion Tomb, and Belevi Monument - from the period between 5th century B.C. and the first quarter of 3rd century B.C figure out following chapter. Then, the subsequent part is focused on both comparison and evaluation of these xraised tombs. Finally, the comments on the emergence and the 300 years of evolution for the raised tomb monuments are concluded in the light of all visual and literary data. XI